Böbrek ameliyatını 'cep'ten görüntüleyerek yapıyor

KONYA - ABDULLAH DOĞAN

Konya'da Selçuk Üniversitesi (SÜ) Öğretim Üyesi Doç. Dr. Murat Akand'ın bir grup mühendisle geliştirdiği yazılım, kapalı böbrek ameliyatında hasta ve cerrahlara büyük kolaylık sağlıyor.

Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Murat Akand ile Konya Teknokent'teki yazılım firması çalışanı bir grup mühendis, kapalı böbrek ameliyatını kolaylaştıracak yazılım geliştirdi.

"Navigasyonlu kapalı böbrek taşı ameliyatı" adını verdikleri sistem; tomografisi çekilen hastanın böbreğinin artırılmış gerçeklik görüntüsünün cep telefonundan izlenmesine olanak sağlıyor.

Kapalı böbrek taşı ameliyatında, hastanın sırt bölgesinden "tünel" adı verilen yöntemle böbrekteki taşa ulaşılıyor. Yazılımın verdiği görüntü ve hesaplamayla böbreğe girildikten sonra kırılan taş vücuttan dışarı atılıyor.

Doç. Dr. Murat Akand, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kapalı böbrek ameliyatında kullanılan yöntemin yazılımla daha operasyonel hale gelmesi için bir grup mühendisle çalışma yürüttüklerini anlatarak, Konya Teknokent'teki mühendislerle "navigasyon" adı verdikleri sistemi geliştirdiklerini dile getirdi.

Akand, yazılımın böbreğe giriş yeri ve açısını belirlediğini ifade ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bunun için önce hastanın tomografisini çekiyoruz. Yazılım, bunun üzerine hesaplamalar ve üç boyutlu modelleme yapıyor. Bunda görüntülü olarak taşın neresine değileceği, bel bölgesinden nerden girileceğini gösteriyor. Bu modellemeyi tablet veya cep telefonuyla hastanın sırt bölgesinde yansıtmış gibi oluyoruz. Bu arttırılmış gerçeklik teknolojisi hastanın iç görüntüsüne cep telefonundan bakarak, adeta sırtına yansıyan cerrahi müdahaleyi anlık gerçekleştiyoruz. Böylelikle böbreğe ve taşa tek seferde doğru açıdan müdahale ediyoruz. 'Navigasyonlu ameliyat' diyoruz. Üç boyutlu böbrek taşı ameliyatı. Daha gelişme aşamasında. Amacımız hasta için daha az komplikasyon, tedavi sürecini kısaltmak ve ameliyat sırasında 'x' ışını kullanımını önleyip hasta ile doktorun radyasyona maruziyetini engellemek."

Yöntemle başarılı operasyonlar gerçekleştirildiğinin altını çizen Akand, şunları kaydetti:

"Şu ana kadar uygun hastalarda bu ameliyatı yaptık ve giderek deneyimimiz artıyor. Hastalar oldukça fayda görüyor. Büyük ameliyat kesisi ve yara olmaması, ağrının da az olması nedeniyle hasta kısa sürede sağlığına kavuşuyor. İleride bu sistemin daha çok kullanılacağını düşünüyoruz. Bu çalışmamız yurt içinde ve dışında da büyük ilgi gördü. Güney Afrika'da düzenlenen Dünya Endoüroloji Kongresi'nde ilk denemelerimizi sunduk. Bunlar deneysel çalışmalarımızdı. Bununla en iyi inovasyon ödülüne aday olduk. Bu sene ayrıca Türk Endoüroloji Kongresi'nde de en iyi sunu ödülünü aldık."