ANKARA (AA) - BirleÅŸmiÅŸ Milletler (BM) Ä°nsan Hakları Myanmar Özel Raportörü Yanghee Lee, Myanmar'da ordu ve fanatik Budistlerin saldırılarından kaçan Arakanlı Müslümanların, BangladeÅŸ'te sığındığı kamplardaki durumun muson mevsiminde kötüleÅŸebileceÄŸi uyarısını yineledi.
BangladeÅŸ'teki kampları ziyaret eden Lee, Al Jazeera'ya yaptığı açıklamada, muson mevsiminin yaklaÅŸtığını belirterek "Kamplarda toprak kayması olacaktır. Çok sayıda can kaybıyla karşılaÅŸabiliriz." dedi.
Åžiddetli yağışlar nedeniyle salgınların da artacağına dikkati çeken Lee, uluslararası toplumu BangladeÅŸ'teki kamplara yardım götürmeye çağırdı.
Lee, Myanmar ve BangladeÅŸ hükümetlerinin Arakanlı Müslümanların geri dönüÅŸüne iliÅŸkin imzaladıkları anlaÅŸmayla ilgili, Myanmar'daki mevcut ÅŸartların Arakanlı Müslümanların dönüÅŸü için uygun olmadığını vurguladı.
Lee sözlerini ÅŸöyle sürdürdü:
"Her ÅŸeyden önce bu insanlar nereye dönecek? Hayvanlarını, tarlalarını, bahçelerini kaybettiler. (Arakanlı Müslümanların yetiÅŸtirdiÄŸi) Tüm pirincin baÅŸka ülkelere satıldığı bildiriliyor. Ä°nsanlar evlerini kaybetti, bu nedenle yeniden inÅŸa süreci çok fazla zaman alacak. Bu insanlar baÅŸka bir kamp ortamında yaÅŸamaya maruz bırakılamaz."
Lee, Arakanlı Müslümanların geri dönüÅŸünün tamamen gönüllülük esasına dayanması gerektiÄŸinin altını çizerek "Geri dönecek kiÅŸilerin yazılı onayı alınmalı ki insanlar tam olarak neyin içine gittiÄŸini bilebilsin." diye konuÅŸtu.
Lee, 20 Aralık 2017'de yaptığı açıklamada, Myanmar hükümetinin ülkeye tüm eriÅŸim izinlerini iptal ettiÄŸini ve görev süresi boyunca kendisiyle hiçbir ÅŸekilde iÅŸ birliÄŸi yapmayacağını bildirdiÄŸini aktararak karara sert tepki göstermiÅŸti. Bunun üzerine Lee'nin BangladeÅŸ ve Tayland'ı ziyaret edeceÄŸi açıklanmıştı.
BangladeÅŸ yönetimi, Arakanlı Müslümanların topraklarına dönüÅŸü için sık sık çaÄŸrılarda bulunuyordu. Bu kapsamda, Myanmar ve BangladeÅŸ hükümetleri arasında 23 Kasım'da bir anlaÅŸma imzalanmıştı.
AnlaÅŸmaya göre, Myanmar'a dönmek isteyenler, BangladeÅŸ'e geçmeden önce Myanmar'da yaÅŸadıklarına dair belge sunmak zorunda ama 1982'de vatandaÅŸlık hakları ellerinden alınan Arakanlı Müslümanların Myanmar'da kaydı bulunmuyor. AnlaÅŸmada, BangladeÅŸ'e geçen Arakanlı Müslümanlara bu ülkede verilen belgelerin de Myanmar hükümetinin "onay" sürecinden geçmesi gerektiÄŸi belirtiliyor.
Myanmarlı ve BangladeÅŸli yetkililer, Arakan eyaletinden kaçan Müslümanların evlerine dönme planını ele almak üzere geçen hafta başında bir araya gelmiÅŸti.
Nepido'da düzenlenen toplantıyla ilgili açıklama yapan Myanmar Sosyal Refah, Yardım ve Ä°skan Bakanı Win Myat Aye, BangladeÅŸ'e kaçan Arakanlı Müslümanların Myanmar'a geri dönüÅŸ sürecinin gelecek hafta baÅŸlatılmasının planlandığını dile getirmiÅŸti.
Arakanlı Müslümanlara etnik temizlikBM'nin açıkladığı son verilere göre, geçen yıl 25 AÄŸustos'tan bu yana Myanmar'daki ÅŸiddetten kaçan 655 bin Arakanlı Müslüman BangladeÅŸ'e sığındı. Arakan'da 1970'lerde yaklaşık 2 milyon Müslüman'ın yaÅŸadığı tahmin edilirken, sistematik saldırılardan kaçış nedeniyle bu sayı 350 binin altına geriledi.
Öte yandan uluslararası insan hakları kuruluÅŸlarının yayınladığı uydu görüntülerine göre, bölgede Müslümanlara ait 350'den fazla köy yakıldı.
Muhabir: Dildar Baykan
