BM Genel Sekreteri: Filistinliler, Gazze'de daha büyük bir yıkım tehdidiyle karşı karşıya

İstanbul

BM Genel Sekreteri Guterres, Mısır'ın başkenti Kahire'de, Filistin konulu Olağanüstü Arap Birliği Zirvesi'nde konuştu.

Hamas'ın 7 Ekim 2023'te düzenlediği saldırıların ardından İsrail'in Gazze Şeridi'nde benzeri görülmemiş ölüm ve yıkıma yol açan saldırılar başlattığını ifade eden Guterres, şunları kaydetti:

"Filistinliler, Gazze'de tarif edilemeyecek acılar çekti ve onlar şu anda daha büyük bir yıkım tehdidiyle karşı karşıyalar. Bu zirvenin gerçekleşmesi de tüm dünyanın, bu savaşı bitirmek ve insanlık acılarını hafifleterek kalıcı barışın sağlanması yönünde sorumluluk taşıdığını gösteriyor."

"Saldırıların yeniden başlamasının önüne geçmeliyiz"

Ateşkes ve esir takası anlaşmasıyla birlikte son haftalarda ciddi iyileşmeye tanıklık ettiklerini dile getiren Guterres, "Ateşkesin birinci aşaması yürürlüğe girdiğinden beri Gazze'deki sivil Filistinlilerin durumunda iyileşme oldu, esirler serbest kaldı ve insani yardımlar büyük oranda arttı." dedi.

Tarafların ateşkese bağlı kalması çağrısı yapan Guterres, Arap Birliğine üye ülkelerin de ateşkesin devamı için her türlü nüfuzlarını kullanmaları talebinde bulundu.

"Bedeli ne olursa olsun milyonlarca insanı yeniden acılara sürükleyecek ve bölgenin istikrarını sarsacak saldırıların yeniden başlamasının önüne geçmemiz gerekiyor." ifadelerini kullanan Guterres, ateşkesin tüm yönleriyle ele alınması için ivedilikle müzakerelerin yeniden başlatılması gerektiğini vurguladı.

Esirlerin de ön koşulsuz olarak derhal serbest bırakılması gerektiğini söyleyen Guterres, Filistinli tutukluların da ateşkes anlaşması doğrultusunda onurlu bir şekilde özgürlüklerine kavuşması gerektiğini kaydetti.

BM Genel Sekreteri Guterres, Suriye ve Lübnan'ın toprak bütünlüğüne de saygı duyulması çağrısı yaptı.

"Gazze, Filistin devletinin ayrılmaz bir parçası olmaya devam etmelidir"

Gazze'de hayat kurtaran insani yardımların ulaşmasının önündeki tüm engellerin kaldırılması talebinde bulunan Guterres, "İnsani yardımlar müzakereye açık bir konu olamaz, yardımların engellere takılmadan ulaşması gerekiyor. İnsani yardımlar da ihtiyacı karşılayacak kadar finanse edilmesi gerekir. İnsani yardım alanında görev yapanlar da dahil sivillerin korunması gerekiyor." diye konuştu.

Gazze'deki mevcut krizin bitirilmesinin yeterli olmayacağının altını çizen Guterres, "Bizim Gazze'yi toparlayacak, yeniden imar edecek ve kalıcı istikrara kavuşturacak temel bir çerçeveye ihtiyacımız var. Bu çerçevenin de uluslararası hukukun prensipleri doğrultusunda olmalıdır." dedi.

İsrail'in "meşru güvenlik endişelerinin giderilmesi" ancak Gazze'de uzun vadeli askeri güç bulundurmaması gerektiğini dile getiren Guterres, "Gazze, bağımsız ve demokratik egemen Filistin devletinin ayrılmaz bir parçası olmaya devam etmelidir. Hem de Gazze'nin toprakları azaltılmadan ve halkı zorla yerinden edilmeden." ifadelerini kullandı.

Doğu Kudüs dahil Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nin hem siyasi hem de ekonomik olarak Filistin yönetimi tarafından idare edilmesi gerektiği dile getiren Guterres, "Birleşik Filistin yönetiminin sağlanması için üzerinde mutabakat sağlayacak belirli bir zaman diliminde geçiş sürecinin gerçekleşmesi çalışmaları yapılmalıdır." diye konuştu.

Gazze'nin yeniden imarı için sarf edilen Arap çabalarına destek

Gazze Şeridi'nin yeniden imarı için Arapların destek toplama çabalarını memnuniyetle karşıladığını söyleyen Guterres, bu çabalara güçlü desteklerini aktararak, "BM, bu çabalar bağlamında işbirliğine hazırdır." dedi.

Gazze Şeridi'nin yeniden imarının aynı zamanda, hem Filistinlilere hem de İsraillilere "daha iyi bir gelecek garantileyecek" güvenlik düzenlemelerini de gerektirdiğinin altını çizen Guterres, BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansının (UNRWA) en zor şartlarda dahi çalışmalarına devam ettiğine işaret ederek, "Mali destek dahil, UNRWA çalışmalarına tam ve acil desteğe davet ediyorum." ifadelerini kullandı.

BM Genel Sekreteri Guterres, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden sonra işgal altındaki Batı Şeria'da da geniş çaplı saldırılar başlattığına değinerek, şunları kaydetti:

"İsrail güvenlik güçleri, hava saldırıları dahil Batı Şeria'da geniş çaplı operasyonlar başlattı. İsrail güçleri ayrıca, 20 yılı aşkın süreden sonra burada ilk defa tanklarla konuşlandı. Geçen ay Batı Şeria'da 40 binden fazla Filistinli zorla yerinden edildi, bu da onlarca yıl aradan sonra yapılan en büyük tehcir oldu. Bunun yanı sıra yıkım ve insanları evlerinden çıkararak yerleşim alanlarını genişletme operasyonları sürerken, yerleşimcilerin şiddeti de artarak devam ediyor."

İşgal altındaki Batı Şeria'da gerilimi düşürme çağrısı yapan Guterres, tüm bunları ilk defa bu kadar önemli rol üstlenmesi gereken Filistin yönetimini zayıflattığını ifade etti.

İsrail'in tek taraflı attığı adımlar kapsamındaki yasa dışı yerleşim alanlarını genişletme ve Filistin topraklarını ilhak girişimlerini durdurması talebine bulunan Guterres, Filistinlilere yönelik saldırı ve şiddetin de son bulmasını istedi.

İsrail'in işgalci güç olarak uluslararası hukuk doğrultusundaki sorumlulukları yerine getirmesini isteyen Guterres, Filistin yönetiminin yükümlülüklerini yerine getirebilmesi için desteklenmesi gerektiğini kaydetti.

Gazze'nin toparlanması için çimento ve demirden fazlasına ihtiyaç var

Gazze Şeridi'nin toparlanması için "çimento ile demirden daha fazlasına" ihtiyaç duyulduğuna vurgu yapan Guterres, sözlerini şöyle sürdürdü:

"O da onurdur, kendi kaderini ve güvenliğini belirlemektir. Bu da uluslararası hukuka bağlılık anlamına geldiği gibi etnik temizliğin her türlüsünü reddetme anlamına gelir. Aynı zamanda siyasi bir çözüm anlamına da gelir. Gazze Şeridi'nin kalıcı bir geleceği ancak yaşamaya elverişli Filistin devletinin bir parçası olması halinde mümkün olacak. Toparlanma da ancak işgalin son bulmasıyla mümkün olacak. Adalet de ancak uluslararası hukuk ihlallerinin sorgulandığı zaman mümkün olacak. Gazze'de sürdürülebilir yeniden imar da ancak prensiplere dayalı net bir siyasi ufukla mümkün olacaktır."

Filistin halkının kendini yönetme, geleceğini kendi elleriyle belirleme ve topraklarında özgürce yaşama hakkı olması gerektiğinin altını çizen Guterres, halihazırda iki devletli çözüm için zaman kaybetmeksizin adımlar atılmasının önemini vurguladı.

BM Genel Sekreteri Guterres, kalıcı barış için Filistin ve İsrail devletinin yan yana olduğu iki devletli çözümden başka yol olmadığını tekrarlayarak, "BM'nin de bu temel çabada sizin yanınızda olduğunu ilan ediyorum." dedi.

Kaynak: AA