İstanbul
BM Genel Kurulu, sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etmek, trafik yoğunluğunu azaltmak, sağlıklı yaşamı desteklemek ve iklim kriziyle ilgili farkındalık oluşturmak amacıyla 12 Nisan 2018'de aldığı kararla 3 Haziran'ı "Dünya Bisiklet Günü" olarak kabul etti.
AA muhabirinin çeşitli kaynaklardan derlediği veriler, 2022'de yolcu ve kargo taşımacılığı nedeniyle oluşan karbon emisyonunun bir önceki yıla oranla yüzde 3 arttığını gösteriyor.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) verilerine göre ulaşım ve taşımacılık kaynaklı emisyonlar 1990-2022'de sanayi sektörü hariç nihai kullanım sektörleri arasında en hızlı yükselişi göstererek yıllık ortalama yüzde 1,7 artarken 2050 için belirlenen "net sıfır" emisyon hedefine ulaşabilmek için karbon emisyonlarının 2030'a kadar yılda yüzde 3'ten fazla düşmesi gerekiyor.
Özellikle ulaşımda bu düşüşü sağlayabilmek için bisiklet gibi çevre dostu araçların kullanımının yaygınlaşması büyük önem taşıyor.
Birleşik Krallık Enerji Güvenliği ve Net Sıfır Departmanının gerçekleştirdiği araştırmaya göre, yurt içi uçuşlarda uçaklar kilometre başına ortalama 246, dizel arabalar 171, benzinli arabalar 170, motosikletler 114, otobüsler 97, elektrikli arabalar 47, tramvaylar 29 ve vapurlar 19 kilogram karbon salıyor. Buna karşın 1 kilometre bisiklet sürmenin neden olduğu karbon salımı 16 ile 50 gram arasında değişiyor.
Oxford Üniversitesince yapılan bir araştırmada günlük seyahatlerinde bisiklet kullanan kişilerin, kullanmayanlara göre yüzde 84 daha az karbon emisyonuna yol açtığı hesaplandı.
Dünya Ekonomik Forumu verilerine göre şehir içi yolculukların yüzde 35'inin mesafesi 5 kilometrenin altında ve bu yol bisikletle 20 dakikada gidilebilecek durumda bulunuyor. Yolculukların yüzde 50'sinde ise mesafe 10 kilometrenin altında ve elektrikli bisikletle 30 dakikada katedilebiliyor.
Küresel olarak şehir içi yolculukların ortalama yüzde 7’si bisiklet ya da elektrikli bisikletle yapılıyor ve sürdürülebilir ulaşıma yönelik uygun adımların atılması halinde bu oranın yüzde 23'e çıkma potansiyeli bulunuyor.
Söz konusu yatırımların hayata geçirilmesi halinde 2050'de 4 bin 300 megaton olması beklenen kentsel ulaşım kaynaklı karbon emisyonunun 2 bin 200 megatona kadar düşebileceği öngörülüyor.
Dünyanın 2015-2050 arasında toplam ulaşım giderlerinin 450 trilyon dolar olması beklenirken bisiklet kullanımının yüksek bir şekilde arttığı senaryoda bu miktarın da 320 trilyona gerileyebileceği tahmin ediliyor.
Çin üretimde lider
ABD'de bulunan Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) verilerine göre 2022'de dünyada 11,9 milyar dolar değerinde bisiklet ihracatı gerçekleştirildi ve bisiklet ihracatında 3,83 milyar dolarla en büyük geliri Çin elde etti.
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre ise 2022'de AB ülkelerinde toplam 14,7 milyon bisiklet üretildi. Bu rakam, bisiklet üretiminde bir önceki yıla kıyasla yüzde 10; 2012'den 2022'ye kadar olan on yıllık dönemin ortalamasına kıyasla ise yüzde 29'luk bir artışa denk geliyor.
2022'de Avrupa'daki en büyük bisiklet üreticisi 2,7 milyon adetle Portekiz olurken bu ülkeyi 2,6 milyon adetle Romanya, 2,5 milyon adetle İtalya, 1,7 milyon adetle Almanya ve 1 milyon adet üretimle Polonya takip etti.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com
