Dermatoloji Uzmanı Dr. Elif Ebru Güner, ciltte oluşan benlerde ‘çirkin ördek’ belirtisine dikkat edilmesi gerektiğini belirtti.
Dermatoloji Uzmanı Dr. Elif Ebru Güner, “Genetik yapımıza ve aile öykümüze göre benlerin 1/3’ü doğuştan, 2/3’ü sonradan gelişiyor. İnsanlar benlerin çoğunun doğuştan olduğunu sonradan gelişenlerin sakıncalı olabileceğini düşünüyor. Oysa kişide yaklaşık olarak 30 yaşına kadar yeni ben gelişimi devam edebiliyor. Özellikle güneş ışınları, gebelik, hormonal değişimler var olan benlerin değişmesinin ve yeni benlerin gelişmesinin en büyük sebeplerindendir. Gebelik dönemi içerisinde hormonal aktivite değiştiği için kadınlar benlerinin büyüdüğünü ve yeni benlerin oluştuğunu fark ederler. Aynı şekilde bazı tedaviler de benlerde değişikliğe neden olabilir.” diye konuştu.
“Benleri etkileyen bir diğer faktör de ultraviyole ışınlardır. Özellikle yaz mevsiminde bulunduğumuz coğrafi konum nedeniyle yoğun ölçüde ultraviyole ışınlara maruz kalıyoruz” diyen Dr.Elif Ebru Güner, “Elbette ki sadece yazın değil, kış aylarında da ultraviyole maruziyeti devam ediyor. Özellikle ten rengi açık olanlar daha büyük risk faktörü içeriyor. Dünya dermatoloji örgütü tarafından belirlenen kriterlere göre, açık renkli, çilli ve kızıl saçlı kişiler daha yüksek risk kategorisinde yer alırlar. Çünkü açık ten rengine sahip insanlarda melanin yani koruyucu renkteki pigment sayısı normale göre azdır.” şeklinde söyledi.
Dermatolog Dr. Elif Ebru Güner, doğuştan olan benlerin bazıları çok küçük çaplı, bazıları daha büyük çaplı olduğunu belirterek şunları kaydetti;
“Özellikle çok büyük çaplı olan bazen üzerlerinde tüy bulunan ya da bulunmayan koyu renkli veya açık renkli benler olabiliyor. Bunlara konjenital (doğuştan gelen benler) adı veriliyor. Bunların özellikle çapı 20 cm ve üzeri olanları çok büyük kanser riski taşıyor. O yüzden onları çoğu zaman aldırıyoruz. Hasta, çocuk dahi olsa benler aldırılıyor. Benler malign melanom yani bir tür deri kanserine neden olur. Malign melanom çok kötü prognozlu ve hızlı seyreden bir kanserdir. O yüzden de erken teşhis etmek çok önemlidir ki hızlıca vücuttan uzaklaştırılabilsin. Malign melanom, 1/3 oranında var olan benden, 2/3 oranında normal deriden de gelişebilir.”diye konuştu.
Malign melanom açısından erken teşhis çok önemlidir. Bulunduğu seviyeyi, derideki kalınlığını, çapını ne kadar erken bilirsek hastanın ömrünü uzatma şansımız o kadar yüksek oluyor. Çünkü tümörlerin bazı tiplerine göre sağ kalım oranları düşüyor. Unutmamak gerek ki tümörler yayıldıktan sonra tedavinin başarı oranı çok düşüyor.”diye belirtti ve şunları ekledi:“Dünya Sağlık Örgütünün yayınladığı bilgiler doğrultusunda ulaşılan nokta; kişinin doktora gitmeden önce kendi vücudunu değerlendirmesi gerektiği yönünde. Her sene en az iki saatini ayıracağı bu değerlendirmede, kişinin yapacağı şey elbiselerini çıkararak vücudundaki bütün oluşumları gözlemlemek. Burada vücudundaki genel dağılıma ve benlerinin var oluşuna bakması gerekir. Kişilerin bunu her sene yapmasını istiyoruz. Çünkü biz doktor olarak görsek ve takip etsek bile gene de kişinin kendi vücudunu bilmesi çok daha etkili olmaktadır.Benler genelde birbirine benzeyen dağılımlar gösteriyor. Ama eğer baktığınızda birbirine benzemeyen, çap-büyüklük-renk-simetri olarak farklılık arz eden bir şey görülüyorsa biz buna çirkin ördek belirtisi (ugly duckling sign) diyoruz. Bu kişi zaman kaybetmeden kesinlikle doktora danışmalıdır. Bunun dışında beninizde bir büyüme, kaşınma ya da kanama gibi herhangi bir değişim fark ederseniz yine hekime başvurmalısınız.
Bene dokunulduğunda kanser olma riski artar‘ gibi yaygın bir kanı olsa da, bizler yüksek riskli ben gördüğümüz zaman çıkarıyoruz. Diyelim ki ben çıkarıldı patolojiye gönderildi, iyi bir cerrahi sınırla alınıp patolojiye giderse, tümörün devam edip etmediği patolojide çıkıyor. Eğer devam ediyorsa hasta tekrar ameliyat olur. Yani her şekilde alınmasının zararı yok. Tümörün veya benin vücutla bağlantısı kalmadığından dolayı herhangi bir tehlikesi bulunmamaktadır. Lazerle dondurarak ya da yakarak ben tedavisi olmaz. Benler lazerle değil de cerrahi müdahale ile alınmalıdır. Sadece et benleri dermis dokusunda olduğu için lazerle yok edilmeye müsaittirler.”
(İHA)
