ANKARA (AA) - BaÅŸbakan Binali Yıldırım, ABD'nin Ä°stanbul BaÅŸkonsolosluÄŸundan Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) "Hava kuvvetleri imamı" olduÄŸu iddia edilen Adil Öksüz'ün aranmasına iliÅŸkin, "Biz vizesini iptal etmek için aradık. 15 Temmuz'un faillerinden biriydi, onun için biz de duyarlılık gösterdik, Türkiye Cumhuriyeti devletine karşı sorumlu davrandık, hemen vizesini iptal ettik." açıklamasının yapıldığını belirterek, "Resmi açıklama bu. Yersen. Tabii baÅŸka ÅŸeyler de var mı yok mu bakmak lazım. Ä°nsan 'Her iÅŸ bitti de o mu kaldı?' sorusunu sormaktan da geri duramıyor. Daha tatmin edici bir cevap bekleriz." dedi.
BaÅŸbakan Yıldırım, NTV-Star televizyonu ortak yayınında gündeme iliÅŸkin soruları yanıtladı.
"Adil Öksüz'ün, ABD BüyükelçiliÄŸi tarafından 21 Temmuz'da arandığı ortaya çıktı. Bu konudaki deÄŸerlendirmenizi alabilir miyiz?" sorusu üzerine Yıldırım, ÅŸu anda firari olan Öksüz'ün 15 Temmuz darbe giriÅŸiminde çok önemli bir rolünün bulunduÄŸunu, kilit bir isim olduÄŸunu belirtti.
Akıncı Üssü'nde generallere emir veren Öksüz'ün, ilk ifadesinde "Oraya tarla bakmaya gelmiÅŸtim." dediÄŸini anımsatan Yıldırım, ÅŸunları söyledi:
"Tabii bu çok ilginç. ABD'nin Ä°stanbul BaÅŸkonsolosluÄŸundan aranmış olması, bunun ifadelere girmiÅŸ olması ve ifadelere girmesinden sonra konsolosluÄŸun 'Biz vizesini iptal etmek için aradık. 15 Temmuz'un faillerinden biriydi, onun için biz de duyarlılık gösterdik, Türkiye Cumhuriyeti devletine karşı sorumlu davrandık, hemen vizesini iptal ettik'. Resmi açıklama bu. Yersen. Tabii baÅŸka ÅŸeyler de var mı yok mu bakmak lazım. Ä°nsan 'Her iÅŸ bitti de o mu kaldı?' sorusunu sormaktan da geri duramıyor. Daha tatmin edici bir cevap bekleriz."
Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Atilla'nın ABD'de tutuklanması"Halk Bankası Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla'nın ABD'de tutuklanması"na iliÅŸkin soruya Yıldırım, "Bu konuyla ilgili ÅŸu anda Halk Bankası gerekli hukuki süreci baÅŸlatmış durumda, avukat falan ayarladı. Ä°ÅŸin mahiyetini, detaylarını önümüzdeki günlerde anlayacağız. Ülkemizi ziyaret etmekte olan ABD DışiÅŸleri Bakanına da bu konu açılacak ve bunun sebebi sorulacaktır mutlaka. Gerek DışiÅŸleri Bakanımız ile gerek CumhurbaÅŸkanımızın görüÅŸmesinde bu konular ele alınıp, gündeme getirilecek. Ä°ddia odur ki '2011 yıllarında Ä°ran'a ambargoyu ihlal eden bir takım transferlerde imzası var, o yüzden gözaltına alındı.' ÅŸeklinde ilk bilgiler gelmiÅŸ durumda. Hukuki süreci yakından takip edeceÄŸiz." yanıtını verdi.
"Uyarılarımızı yaptık, yanlışlığını ortaya koyduk"BaÅŸbakan Yıldırım, "Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) bayrağının Kerkük'te resmi yerlere dikilmesi kararlaÅŸtırıldı. Bu konudaki deÄŸerlendirmeniz nedir?" sorusuna karşılık da ÅŸu deÄŸerlendirmeleri yaptı:
"Konunun iki tarafı var, bir Irak baÄŸlamında ele almak lazım, Irak'ın toprak bütünlüÄŸü içerisinde yer alan bir ÅŸehir. Kuzey Irak Bölgesel Yönetimine dahil deÄŸil. Dolayısıyla bu yapılan bir emrivakidir. Yani Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi bir emrivakiyle, 'Burası benim bölgeme dahildir.' dedi. Buna BaÄŸdat merkezi yönetiminin, bölgede yaÅŸayan Türkmenlerin, Arapların rızası yok. Dolayısıyla bu Irak anayasasına göre fiili bir durumdur ve Irak anayasasına aykırı bir durumdur. Bizim açımızdan da bu doÄŸru bir iÅŸ deÄŸildir, gerekli tepkiyi diplomatik yollardan DışiÅŸleri Bakanlığımız yapmıştır. Biz de uyarılarımızı yaptık, bu iÅŸin yanlışlığını ortaya koyduk."
"GeçmiÅŸ yönetimin gittiÄŸi yoldan gidiliyormuÅŸ intibanı veriyor""Rakka ile ilgili durum var. Bir süre önceki demecinizde 'Biz söyleyeceÄŸimizi söyledik.' dediniz. ABD DışiÅŸleri Bakanı da geliyor, bu konu bitiyor mu? Ya da baÅŸka bir plan var mı? sorusu üzerine Yıldırım, "Ortalıkta söylenen çok laf var, PYD, YPG ile SDF ile ABD'nin sahadaki silahlı unsurları birlikte çalışıyorlar. Bir yandan bu geliÅŸmeler var, bir yandan da bizle görüÅŸmeleri var. DoÄŸrusu bize henüz resmi bir dönüÅŸ olmuÅŸ deÄŸil. Rakka operasyonunda nasıl hareket edecekleri, YPG, SDF, PYD ile mi beraber olacaklar yoksa Türkiye ile Özgür Suriye Ordusu unsurlarıyla beraber mi olacaklar bunun kararını henüz bize iletmiÅŸ deÄŸiller. Ama yaÅŸanan geliÅŸmeler, sanki geçmiÅŸ yönetimin gittiÄŸi yoldan gidiliyormuÅŸ intibanı veriyor." diye konuÅŸtu.
Yıldırım, bu konunun "ama"sız, "fakat"sız, yarın Türkiye'ye gelecek ABD DışiÅŸleri Bakanına söyleneceÄŸini, ABD'nin tutumunun, duruÅŸunun netleÅŸmesinin isteneceÄŸini bildirdi.
"Bir terör örgütüyle iÅŸ tutmak ABD'ye yakışmaz""Türkiye'nin müttefiki olarak bilinen devletlerce PYD/YPG'ye silah verildiÄŸi"nin hatırlatılması üzerine BaÅŸbakan Binali Yıldırım, "Bu, bizim iç güvenliÄŸimizi, dış güvenliÄŸimizi tehdit eden bir ÅŸeydir. Bir kere etik deÄŸil. Bir terör örgütüyle iÅŸ tutmak ABD'ye yakışmaz, Türkiye'nin müttefiki olduÄŸu için de yakışmaz. Ama ondan daha önemlisi bu unsurlar PKK ile iç içe. Bunlar aynı örgütün deÄŸiÅŸik isimlerdeki yansımaları. Bizim için böyle." karşılığını verdi.
Bunun Türkiye'nin terörle mücadelesinde ciddi bir sorun, risk teÅŸkil ettiÄŸini vurgulayan Yıldırım, "Çünkü Amerika'nın silahları bunların ellerine geçiyor. Ellerine geçen bu silahlar PKK'ya gidiyor. Oradan da bize maalesef terör faaliyetlerinde kullanılıyor. Bu yönüyle sıkıntı var. Aynı zamanda sınırlarımızın güvenliÄŸi, bölgedeki yaÅŸayan halkımızın can ve mal güvenliÄŸi açısında da bir tehdit oluÅŸturuyor. Bunları hep açık, seçik ÅŸekilde biz muhataplarımıza anlattık, bundan sonra karar onların." diye konuÅŸtu.
"Her an gündeme almanın bir aciliyeti yok""CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan 'hayır çadırı'nı ziyaret etti. Siz, 'hayır çadırı' ziyareti düÅŸünür müsünüz?" sorusuna Yıldırım, "Güzel bir ÅŸey olmuÅŸ. Ederiz tabii ne olacak... 'Hayır' veren de 'evet' veren de bu ülkenin vatandaşı. Dolayısıyla verecekleri kararın başımız, gözümüz üstünde yeri var. Hiç öyle bir ön yargımız yok. Gideriz, görüÅŸürüz hatta orada 'evet' vermeleri gerektiÄŸini bile anlatırız." yanıtını verdi.
"MGK toplantısında OHAL'in uzatılacağı yönünde bir beklenti vardı." denilmesi üzerine de Yıldırım, "Gündemde yoktu. OHAL 19 Nisan'a kadar zaten geçerli, 19 Nisan'dan önce de bir karar alınır, aynı anda Meclis'e bildirilir ve Meclis gereÄŸini yapar eÄŸer uzatılacaksa. Uzatılmayacaksa zaten mesele yok. Orada toplanıp, görüÅŸülecek. Dolayısıyla ÅŸimdi her an gündeme almanın bir aciliyeti yok." deÄŸerlendirmesinde bulundu.
"Bilinmeyen bir ÅŸey yapmıyoruz"Yıldırım, "Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸine göre, 2019'da cumhurbaÅŸkanı ve meclis seçimi bir arada olacak. CumhurbaÅŸkanı partisinin genel baÅŸkanı olursa ve Meclisi de kendi belirlerse o zaman hem kararname yetkisi hem kanun çıkarma yetkisi olacak dolaylı olarak. Bu konuda ne diyorsunuz?" sorusu üzerine, belediye baÅŸkanları ile Meclis seçiminin aynı anda yapıldığına iÅŸaret etti.
Bunun yıllardan beri yapılan bir uygulama olduÄŸunu anlatan Yıldırım, ÅŸunları söyledi:
"Burada herhangi bir bilinmeyen bir ÅŸey yapmıyoruz. Niye beraber yapıyoruz? Bir kere 5 yıl icraat, hizmet yapmak için gerekli olan bir süre. Ä°kincisi yazın seçim, kışın seçim milletin iÅŸi gücü var. Bir seçimde ikisini de bitiriyoruz. Bizim insanımız ferasetlidir, basiretlidir. Nasıl bir ayarlama yapacağını çok iyi bilir. Ä°stikrarı, güçlü iktidarı gözetir ona göre karar verir."
Yapılan deÄŸiÅŸikliÄŸin her ÅŸeye çözüm getirdiÄŸine vurgu yapan BaÅŸbakan Yıldırım, "Diyelim ki cumhurbaÅŸkanının partisiyle Meclis aynı tarafta yer alıyor. Ona göre de denetim mekanizmaları var. CumhurbaÅŸkanı ile partisi çoÄŸunlukta olmuyor. CumhurbaÅŸkanı seçiliyor. Ona göre de denetim mekanizmaları var. Hepsi düÅŸünülmüÅŸ. Yani orada öyle ikisi bir tarafta hemen ülkenin her ÅŸeyini deÄŸiÅŸtirecekler falan diye bir ÅŸey yok. Arada kontrol ve dengeleme mekanizmaları var." diye konuÅŸtu.
Yıldırım, 5 senede iki seçimin beraber olmasının, ülkede istikrarın kalıcı hale gelmesini, güçlü siyasi iradenin oluÅŸması bakımından önemli ve gerekli bulduÄŸunu bildirdi.
CumhurbaÅŸkanlığı hükümet sistemi geldiÄŸi zaman zayıf hükümetler devrinin ortadan kalkacağını dile getiren Yıldırım, ÅŸunları söyledi:
"Hükümet kuruldu, kurulmadı, güvenoyu aldı, almadı... Åžimdiki sistemde kimin baÅŸbakan olacağını bilemiyorsunuz. Daha 2007 referandumuna kadar kimin cumhurbaÅŸkanı olacağını da bilemiyordunuz. CumhurbaÅŸkanı zamanı geldi mi herkes sancılanmaya baÅŸlıyor, 'Efendim ÅŸu olsun, bu olmasın'. Ya kardeÅŸim bırak sen Meclis karar versin. Hatırlayın geçmiÅŸ yılları 1971'i, 1980 ihtilal sebebi oldu cumhurbaÅŸkanı seçimi. Gelin, rahmetli Ecevit dönemi, Parlamento kendi içinden cumhurbaÅŸkanı seçemedi, gitti bir yargıcı seçtiler. Bu sistemin olumsuzlularını, kötülüklerini, ülkemize kaybettirdiklerini konuÅŸmamız lazım. Çünkü bu sistem ülkeyi kalkındırmaya, geliÅŸtirmeye yönelik kurgulanmamış, kurumların birbirlerini bir anlamda kontrol etmesi esasına göre kurulmuÅŸ. Ä°ÅŸ yapma esasına göre deÄŸil de birbirlerini nasıl frenleyecekler, dengeleyecekler buna göre kurulmuÅŸ. Bu sistem bazen, hasbelkader tek başına iktidar çıkarıyor, Türkiye büyüyor, yol alıyor sonra birden tek başına iktidar ya darbeyle yok ediliyor ya kendiliÄŸinden bir sonraki seçimde kayboluyor, kazandıkları her ÅŸey yok olup gidiyor."
"Bu millet artık büyümek istiyor"Türkiye'nin 3 Kasım 2002'den bu yana AK Parti ile tekrar kazanma dönemine girdiÄŸini belirten Yıldırım, ÅŸunları kaydetti:
"Ama bu konjonktürel. Belirli bir zaman iyi gidiyor, topluyoruz sonra hop... Yani bir kürek sütü bir tekmeyle döküveriyoruz, tekrar yeniden baÅŸlıyoruz. Bunu, bu millet hak etmiyor. Bu millet artık sürekli doldurmak, büyümek istiyor. Milli gelirinin artırılmasını, gençlere iÅŸ bulunmasını, yeni fabrikalar, yeni iÅŸ yerleri, teknoloji, sanayiyi, biliÅŸimi, iletiÅŸimi en iyi ÅŸekilde sadece kullanan deÄŸil, Türkiye kullanıyor, bilgiye sahip olmak, bilgiyi üretmek istiyoruz. Yani fark oluÅŸturmak istiyoruz. Türkiye son 15 yılda bu yönde çok yol aldı ama bunun ileride garantisi yok. Bu sistem, bu deÄŸiÅŸiklik, bu garantiyi getiriyor, bunu görmemiz lazım."
"Darbelerde fesih olur""CumhurbaÅŸkanlığı hükümet sistemiyle cumhurbaÅŸkanının Meclis'i feshetme yetkisine sahip olacağı"na yönelik söylemler hatırlatılarak deÄŸerlendirilmesi sorulan BaÅŸbakan Yıldırım, ÅŸu yanıtı verdi:
"Fesih nedir? Yani 'LaÄŸvettim' diyorsun. Darbelerde fesih olur. 80 darbesinde Meclis feshedildi, 60'ta feshedildi. EÄŸer 15 Temmuz'da baÅŸarılı olsalardı biliyorsunuz o beyannamelerinde Parlamento feshedilmiÅŸti. Feshetmek milli iradenin verdiÄŸi hakkı birinin yok etmesi demek, bu da nedir? Darbedir, vesayettir. Fesih oradan geliyor ama seçim yenileme ayrı bir ÅŸey. Seçim yeniliyoruz biz. Seçim yenileme bir irade sonucu olur."
"Bu sistem mehter yürüyüÅŸü bile deÄŸil"BaÅŸbakan Yıldırım, "Ben müsteÅŸarımı 6 ay atayamadım. CumhurbaÅŸkanı imzalamadı. Biz geçinmenin yoluna baktık, kavga çıkartmadık. Mazeret üretmedik, engellere raÄŸmen çalıştık, çabaladık, iÅŸ yaptık. Dünya kadar iÅŸ yaptık, onları konuÅŸmuyoruz. Bu sistem, bir kazandırıyor iki kaybettiriyor. Mehter yürüyüÅŸü bile deÄŸil, iki ileri bir geri deÄŸil. Bir ileri iki geri." ifadelerini kullandı.
AK Parti'nin kendi içerisinde cumhurbaÅŸkanı çıkardığında sorun olmadığının belirtilmesi üzerine Yıldırım, bunun veri olarak kabul edildiÄŸinde yanılmış olunacağına dikkati çekti.
"Biz memleket çıkarlarını, memleket meselelerini ÅŸahsi ihtiraslarımızın önünde tutuyoruz." diyen Yıldırım, ihtiraslarına yenilmediklerini söyledi.
BaÅŸbakan Yıldırım, *bir dönemde iyi oldu diye diÄŸer dönemde iyi olunacağının garantisinin bulunmadığını" dile getirdi.
Bir soru üzerine Yıldırım, yarı baÅŸkanlık sistemine sahip Fransa'da baÅŸkanın seçim yenileme, seçime götürme yetkisinin bulunduÄŸunu, ABD'de de ise bunun bulunmadığını ve sistemin tıkandığını belirtti.
Bütçe, saÄŸlık sistemi konusunda Kongre ile baÅŸkanın zıtlaÅŸtığını ve ABD'nin belirli bir süre bütçesiz kaldığını aktaran Yıldırım, eski ABD BaÅŸkanı Barack Obama'nın saÄŸlık sistemini zorlukla geçirebildiÄŸini, önemli iÅŸleri yapamadığını ve sebep olarak da Meclisi gösterdiÄŸini ifade etti.
"Bize has bir modeldir"Bütün sistemlerin olumsuzluklarını dikkate aldıklarını ve benzer sıkıntılar yaÅŸanmaması için iyileÅŸtirmeler yaptıklarını aktaran Yıldırım, ÅŸöyle devam etti:
"Seçimi yaptık, cumhurbaÅŸkanı, Meclis. Meclise de yetki verdik. Meclis seçim yenileme kararı alabilir, cumhurbaÅŸkanı da seçim yenileme kararı alabilir. Bu ne demektir? Ä°kisinin elinde de silah var. TeÅŸbihte hata olmaz. Meclis, 'KardeÅŸim bak kendine gel, yanlış yoldasın, seçim kararı alacağım.' diyor. Seçim kararı aldığı zaman cumhurbaÅŸkanını da seçime götürüyor. Biri diÄŸerini seçime götürüyor. Çünkü aynı gün yapılacak. CumhurbaÅŸkanının da aynı yetkisi var, o da 'Beni rahat bırakmıyorsunuz, kararname çıkarıyorum, kararnameyi Anayasa Mahkemesine götürüyorsunuz, iptal ettiriyorsunuz, elimi zorlaÅŸtırıyorsunuz, hizmet yapamıyorum, baÅŸarılı olamıyorum. Böyle yaparsanız seçime gideceÄŸim' diyor. Seçim tehdidini gösterdiÄŸi zaman, Meclisi de seçime götüreceÄŸi için bu sefer ne oluyor? SeçilmiÅŸ gelmiÅŸler, bir yıl geçmiÅŸ, seçime gidecek ikisi de. Bu kararı kolay alabilirler mi? UzlaÅŸmak mecburiyetinde kalıyorlar. Bu sistem karşılıklı güçlerin dengelenmesiyle sorunları çözmek, krizleri aÅŸmak için uzlaÅŸmayı beraberinde getiriyor. Bu bize has bir modeldir. Bu tamamen yerli ve milli bir modeldir. Bunu deneyeceÄŸiz."
"Fırat Kalkanı Harekatı bitmiÅŸtir"BaÅŸbakan Yıldırım "Bundan sonra gerek DEAÅž'a yönelik gerek baÅŸka bir ÅŸekilde bizim güvenliÄŸimizi tehdit edecek bir ÅŸey olursa, herhangi bir icraat yaparsak bu yeni bir harekattır. Yani Fırat Kalkanı Harekatı bitmiÅŸtir, bundan sonra ihtiyaç olması halinde artık yapılabilecek bir hareket artık baÅŸka bir isimle anılacak." diye konuÅŸtu.
Muhabir: Mehmet Tosun, Sarp Özer, Kemal KaradaÄŸ
