Ä°STANBUL (AA) - BaÅŸbakan Yardımcısı Mehmet ÅžimÅŸek, Türkiye Ä°hracatçılar Meclisi (TÄ°M) tarafından Ekonomi Bakanlığı koordinasyonunda düzenlenen Türkiye Ä°hracat Haftası'nın üçüncü gününde yaptığı konuÅŸmada, Türkiye için tek çıkış yolunun ihracat olduÄŸunu belirterek, ihracatçının yanında olduklarını söyledi.
Ä°hracatçılardan gelen iki talep olduÄŸuna iÅŸaret eden ÅžimÅŸek, bu iki talebi not aldığını bildirerek gelen talepler kapsamında bankacılık sektörünü iÅŸ aleminin iÅŸ yaptığı alanlara yönlendirdiklerini, kur riski noktasında da çok temel bir çözüm getireceklerini aktardı.
ÅžimÅŸek konuÅŸmasında küresel ekonomi ve Türkiye ekonomisine iliÅŸkin deÄŸerlendirmelerde bulundu. Küresel büyümede bir toparlanma olduÄŸuna iÅŸaret eden ÅžimÅŸek, ÅŸunları kaydetti:
"Bu iyi bir haber çünkü dünyada büyüme varsa daha fazla mal satarsınız. Küresel kriz öncesi bir düzeyde deÄŸiliz ama küresel kriz sonrası 10 yıla oranla önümüzdeki 3 yıl büyüme daha iyi olacak, ortalama yüzde 3,7. Avro Bölgesi'nde, Avrupa'da muhtemelen büyüme devam edecek. Bizim en büyük pazarımız bu da Türkiye açısından iyi haber. Küresel ticaret hacminde de toparlanma var. Bu da iyi haber. Küresel kriz öncesi düzeyde deÄŸiliz, korumacılık tehdidi devam ediyor ama biraz da olsa toparlanması iyi haber. Küresel enflasyon kontrol altında. Para politikasında, en azından bugün itibarıyla çok ciddi, piyasaları risk altına sokacak, iÅŸ alemini ciddi etkileyecek trend görmüyoruz."
ÅžimÅŸek, geliÅŸmekte olan ülkelere fon akışının olumluya döndüÄŸünü belirterek, önceki 2 yılda geliÅŸmekte olan ülkelerden toplam 1,3 trilyon dolarlık sermaye çıkışı olduÄŸunu, bunun en büyük kısmının da Çin'den çıktığını anımsattı.
BaÅŸbakan Yardımcısı ÅžimÅŸek, küresel kriz sonrasında geliÅŸmiÅŸ 3 bölge merkez bankasında 10 trilyon doların üzerinde bilanço geniÅŸletildiÄŸini anımsatarak, konuÅŸmasına ÅŸöyle devam etti:
"Para basıldı ama bu nihai devam etmez. Japonya'da daha uzun bir süre devam eder, Avro Bölgesi'nde nispeten devam ediyor ama hızı yavaÅŸlıyor, ABD'de ise bilanço küçültme iÅŸi baÅŸlayacak. Önemli olan planlandığı ÅŸekilde uygulanması ve piyasaların sürprizlerle karşı karşıya kalmaması. Åžu an itibarıyla piyasalar Fed'in iki defa faiz artıracağını düÅŸünüyorlar, bilanço küçültmenin de çok yavaÅŸ olacağı sunuldu, böyle giderse yıkıcı bir etki yapmaz."
"DEAÅž'ın yok ediliyor olması dünya için olduÄŸu kadar Türkiye için de önemli geliÅŸme"ÅžimÅŸek, Küresel Barış Endeksi'ne göre dünyanın birçok kısmında sorunlar olduÄŸunu belirterek, Türkiye'nin bölgesinde göreceli de olsa bir iyileÅŸme bulunduÄŸunu, DEAÅž'ın yok ediliyor olmasının dünya için olduÄŸu kadar Türkiye için de önemli ve olumlu bir geliÅŸme olduÄŸunu söyledi.
DEAÅž'ın ÅŸu an Irak'ta tamamen kontrol anlamında yok edildiÄŸini, Suriye'de ise çok cüzi bir alana sıkıştırıldığını aktaran ÅžimÅŸek, bu durumu Türkiye ve dünya için 'olumlu' olarak nitelendirdi.
ÅžimÅŸek, küresel bazda artan korumacılığın önemli bir sorun olduÄŸuna dikkati çekerek ÅŸunları hatırlattı:
"Türkiye olarak dışa açık modeli tercih ediyoruz, birçok ülkeyle Serbest Ticaret AnlaÅŸmaları imzalıyoruz. AB ile Gümrük BirliÄŸi'nin güncellenmesi konusu zaten ihracatçımızın bir talebi, bu konuda da çalışmalar yapılıyor. Avrupa ile iliÅŸkiler iddia edildiÄŸi kadar kötü deÄŸil. Önümüzdeki 1,5 ay içinde AB ile Türkiye arasında ulaÅŸtırma ve enerji konusunda zirveler yapılacak, Aralık 7-8'de de yüksek düzeyli ekonomi, diyalog toplantısı yapacağız, önümüzdeki döneme iliÅŸkin ekonomik iliÅŸkilerimizi özel sektörle birlikte masaya yatıracağız, Gümrük BirliÄŸi'nin güncellenmesi en önemli konulardan biri."
"Orta vadede büyümenin devam edeceÄŸini düÅŸünüyoruz"ÅžimÅŸek, ÅŸunları kaydetti:
“Bu dönemde Avrupa ile arayı hızlı bir ÅŸekilde kapatmışız. KiÅŸi başı milli gelirimiz Avrupa’nın 3’te 1’inden biraz daha fazlayken ÅŸimdi neredeyse 3’te 2 düzeyine bu sene ulaÅŸacağız. Nereden bakarsanız bakın, sabit fiyatlarla cari dolar kuruyla veya satın alma gücü paritesiyle Türkiye hızlı bir ÅŸekilde koÅŸmuÅŸ, zenginleÅŸmiÅŸ. Bu sene kiÅŸi başına milli gelir satın alma gücü paritesiyle muhtemelen 26 bin doları aÅŸmış olacak. Orta vadede büyümenin devam edeceÄŸini düÅŸünüyoruz.
En büyük pazarımız AB toparlanıyor, turizm toparlanıyor, petrol fiyatlarının 60 dolara dayanması petrol ihraç eden komÅŸu ülkeleri olumlu etkiliyor. Dolayısıyla önümüzdeki dönemde dış talep güçlü olacak. Yılın ilk 7 ayındaki istihdam artışı ondan önceki 10 yılın ilk 7 ayındaki istihdam artışının 2 katından fazla. Bu da ÅŸu demek iç talep de güçlü olacak. Kapasite kullanım oranı yatırımların artışına iÅŸaret ediyor. 2007’den bu yana yıllık ortalama her sene 941 bin kiÅŸiye iÅŸ bulmuÅŸuz. Bu büyük baÅŸarı bu sene bu çok daha güçlü. 1,1 milyon kiÅŸiyi aÅŸmış durumda ama maalesef bunlara raÄŸmen iÅŸsizlik oranı yüzde 10’un üzerinde bulunuyor. Çünkü bizim genç nüfusumuz var.”
“Kur ÅŸokunu yemeseydik muhtemelen enflasyon farklı noktalarda olurdu”ÅžimÅŸek, gelecek 3 yılda yüksek büyüme ile birlikte iÅŸsizlik oranlarının aÅŸağı yönlü trendde olacağını umut ettiklerini anlatarak, “Enflasyon ÅŸu anda geçici olarak çift hanede. Bunun temel sebebi son yıllarda sürekli bir ÅŸekilde kur ÅŸoku yememiz, yani liranın deÄŸer kaybı. Bu kur ÅŸokunu yemeseydik muhtemelen enflasyon farklı noktalarda olurdu. Ä°kincisi gıda fiyatları, üçüncüsü de petrol fiyatları…” dedi.
Gıda fiyatlarına iliÅŸkin aldıkları tedbirlerin etkili olacağını belirten ÅžimÅŸek, “Kur noktasında buradan bizin bir ÅŸey söylememiz zor. Tabii ki Türkiye bu güçlü performansıyla bu kur ÅŸoklarının devam etmesi ihtimalini zayıflatıyor. OVP’de enflasyonun düÅŸeceÄŸini öngörüyoruz. Önümüzdeki senenin ilk çeyreÄŸinde yüzde 8’e doÄŸru enflasyonun gerilemesini öngörüyoruz.” diye konuÅŸtu.
"Bizim kur hedefimiz yok ki nasıl aşılsın?”ÅžimÅŸek, Türkiye’nin daha yüksek sürdürülebilir ve kapsayıcı büyüme için yapısal reformlara ihtiyacı olduÄŸunu söyledi.
AK Parti hükümetlerinin reformlarıyla Türkiye’nin yüksek gelir grubunun eÅŸiÄŸine yükseldiÄŸini aktaran ÅžimÅŸek, reform yaparak bu eÅŸiÄŸi kalıcı ÅŸekilde aÅŸmak istediklerini, OVP’nin esasen bu konularla ilgili olduÄŸunu dile getirdi.
OVP'nin içerik olarak yeterince tartışılmadığını, daha çok bazı vergi düzenlemelerinin ön plana çıktığını aktaran ÅžimÅŸek, “Ama hakikaten OVP çok iyi, gerçekçi, ayakları yere basan bir içeriÄŸe sahip. Bunu sorguluyorlar. ‘Kur hedefi ÅŸimdiden aşıldı’ eleÅŸtirileri yapılıyor. Bizim kur hedefimiz yok ki, nasıl aşılsın? Biz önümüzdeki yıllarda reel olarak kurda bir deÄŸiÅŸiklik olmayacak varsayımıyla birtakım rakamlar koyuyoruz. Dolayısıyla daha mürekkebi kurumadan yapılan ‘Kur hedefi 2 günde aşıldı’ eleÅŸtirileri, makul eleÅŸtiriler deÄŸil. Böyle bir hedefimiz tahminimiz yok. Çünkü Türkiye’de serbest kur rejimi söz konusu.” diye konuÅŸtu.
Muhabir: Eda Fatma Topçu,Elif Ferhan YeÅŸilyurt
