Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, son zamanlarda “mavi kapak” uygulamasıyla ilgili olarak bazı basın yayın organlarında teknik içerikten yoksun, Bakanlığı haksız yere suçlayıcı haberlerin yayınlandığını bildirdi.
Bakanlıktan konuya ilişkin açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Son zamanlarda “mavi kapak” uygulamasıyla ilgili olarak bazı basın yayın organlarında teknik içerikten yoksun, Bakanlığımızı
itham edici ve haksız yere suçlayıcı haberler yayınlanmaktadır. Ülkemizin atık yönetim stratejisinin en
önemli ilkelerinden birisi
“atıkların geri kazanılması”dır.
Başta Çevre
Kanunu olmak üzere
çevre mevzuatını
oluşturan bütün hukuki düzenlemelerde atıkların tekrar kullanılması, materyal ve enerji olarak geri kazanılması öncelikli yönetim prensiplerinden
birisi olarak ele alınmıştır. Bu amaçla, Çevre Mevzuatında atıkların kaynağında ayrı toplanması
esas olarak
kabul edilmiştir. Ambalaj ve ambalaj atıklarına ilişkin
düzenlemeler 24 Ağustos 2011
tarih ve 28035 sayılı Ambalaj Atıklarının Kontrolü
Yönetmeliği kapsamında yürütülmektedir.
Ambalaj üretiminden ambalajlı ürünlerin satışa sunulması, ambalaj atıklarının toplanmasından geri kazanımına
kadar geçen aşamalarda
tüm paydaşlara ayrı ayrı
görev ve
sorumluluklar verilerek ambalaj sistemi kurulmuştur.
Bu sistemde; “Hammaddeden işlenmiş ürüne kadar, bir ürünün üreticiden kullanıcıya veya tüketiciye
ulaştırılması aşamasında, taşınması, korunması, saklanması ve satışa sunulması
için kullanılan herhangi bir malzemeden yapılmış tüm ürünler” ambalaj, "Üretim artıkları hariç, ürünlerin veya herhangi bir malzemenin tüketiciye ya da nihai kullanıcıya ulaştırılması aşamasında ürünün sunumu için kullanılan ve ürünün kullanılmasından
sonra oluşan kullanım ömrü dolmuş tekrar kullanılabilir ambalajlar da dâhil çevreye atılan veya
bırakılan satış,
ikincil ve nakliye ambalajlarının atıkları," ambalaj atığı, olarak tanımlanmaktadır.
Bu doğrultuda ürünlerin ambalajlanmasında kullanılan şişe, koli, kutu, palet, çuval, vb. tüm
ürünler ambalaj olarak tanımlanmakta, ambalajla birlikte satılan kapaklar da ambalaj kapsamına alınmaktadır."
"SÖZ KONUSU KAMPANYA VE PROJELER BAKANLIĞIMIZ DIŞINDA ÇEŞİTLİ STK’LAR TARAFINDAN YÜRÜTÜLMÜŞTÜR"
Genişletilmiş üretici sorumluluğu ve kirleten öder prensibine
göre ürünlerini ambalajlı olarak piyasaya süren işletmelere yıllara göre
artan toplama hedeflerinin verildiğinin ve bu hedefler doğrultusunda ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanmasının sağlandığının bildirildiği açıklamada şöyle denildi:
"Bu hedefin sağlanıp sağlanmadığının belirlenmesi amacıyla
yapılan belgelendirmede
malzeme cinsi esas alınmakta olup, piyasaya sürülen ambalaj malzemesine karşılık aynı cins ambalaj atığı toplanmaktadır. Dolayısıyla PET şişenin
yerine PE ve PP kapaklar belgelendirmede kullanılamamakta ve kapak toplanması
durumunda PET şişelerden muafiyet söz
konusu olamamaktadır. Hedeflerden az ambalaj atığı toplanması durumunda toplanmayan miktarlar bir sonraki yıla yüzde 10’ luk artışla ilave edilmektedir. Görüldüğü üzere, PE veya PP kapak toplanması PET şişe toplandığı anlamını taşımamakta olup, PET ambalajın yükümlülüğünü ortadan kaldırmamaktadır. Her ambalaj cinsi için ayrı ayrı hedefler uygulanmaktadır. Bununla birlikte; ambalaj atıklarının bir parçası olan kapaklar
sivil toplum kuruluşları tarafından geri dönüşüm
konusunda farkındalığı artırmak ve
engelli vatandaşlara yardımcı olabilmek amacıyla başlatılmış bir çalışma olup, mavi kapak simge olarak
seçilmiş ve kapak biriktirme kampanyaları başlatılmış olup, söz konusu
kampanya ve projeler Bakanlığımız
dışında çeşitli STK’lar tarafından yürütülmüştür.
Mavi kapak toplanmasına ilişkin uygulamalar ve Bakanlığımız ambalaj sistemini aksatmadığı gibi vatandaşlarda geri kazanılabilir atıkların ayrı toplanmasına ilişkin farkındalık yaratmakta ve geri
kazanım bilinci oluşturmaktadır. Bu hususlar çerçevesinde
yanlış algı ve bilgilendirmelerin önüne geçilmesi önem arz etmekte olup, bu noktada Bakanlığımızca yapılan ve
yapılacak bilgilendirme çalışmalarında söz konusu durum hassasiyetle ele alınacaktır."
