Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Tacikistan-Türkiye Sanayi Ä°ÅŸ Forumu’nda yaptığı konuÅŸmada, Türkiye ekonomisindeki büyüme eÄŸilimini sürdürülebilir kılmanın yolunun ikili ve bölgesel iliÅŸkileri derinleÅŸtirmekten geçtiÄŸine dikkati çekti.
Bu kapsamda, Tacikistan ve Orta Asya bölgesini baÅŸarıya giden yolda önemli birer mihenk taşı olarak gördüklerini dile getiren Varank, ÅŸunları kaydetti:
“2020’de Tacikistan ile ticaret hacmimizi bir önceki yıla göre yüzde 17 artırarak 323 milyon dolara çıkardık ancak potansiyelimizin hala çok gerisindeyiz. GeçmiÅŸte yaklaşık 700 milyon dolarlık bir ticaret hacmini yakalayabilmiÅŸtik. Hedefimiz devlet baÅŸkanlarımızın da belirlediÄŸi ÅŸekilde 1 milyar dolarlık ticaret hacmine mümkün olan en kısa sürede ulaÅŸmak. Bunun için bizler siyasiler olarak elimizden ne geliyorsa yapmaya hazırız. Siz deÄŸerli iÅŸ insanlarımızın özverili çalışmaları, yeni yatırım ve projeleri inanıyorum ki kolaylıkla bu hedefe ulaÅŸmamızı saÄŸlayacaktır.”
Varank, Tacikistan’ın Orta Asya ticaretinin en önemli güzergahlarından olduÄŸuna iÅŸaret ederek, ülkenin özellikle son yıllardaki bölgesel ve küresel ekonomiyle entegrasyonunu güçlendirmek için attığı adımları yakından takip ettiklerini söyledi.
“Ä°ÅŸ birliÄŸini kalıcı hale getirmeliyiz”Ä°ki ülke arasındaki iliÅŸkilerin geliÅŸmesinin hem Tacikistan’ın hem de Orta Asya’nın küresel ticaretteki etkinliÄŸinin artması demek olduÄŸunu belirten Varank, bu noktada, Karma Ekonomik Komisyon mekanizması, iÅŸ forumları ve sürekli olarak düzenlenecek iÅŸ konseyi toplantılarının önemli olduÄŸunu anlattı.
Varank, yeni iÅŸ birliÄŸi alanları bularak, karşılıklı yatırımları artırarak ekonomik iÅŸ ve güç birliÄŸini kalıcı hale getirmenin yollarını aramak gerektiÄŸini vurgulayarak, ÅŸöyle devam etti:
“Türkiye olarak, Tacikistan’a 1300 farklı ürün ihraç ediyoruz ancak kurumlarımız, yaptıkları araÅŸtırmada Tacikistan’ın buna ilave olarak 1800 ürünü daha avantajlı ÅŸekilde ülkemizden alabileceÄŸini tespit etmiÅŸ durumda. Bu açığı fırsata çevirecek olan, bugün burada tesis edilecek iÅŸ birlikleri. Tacikistan’ın saÄŸlık sistemine ve sanayisine yönelik hayata geçebilecek potansiyel iÅŸ birliÄŸi fırsatları olduÄŸunu görüyoruz. Bu minvalde, hastane, ilaç, tıbbi cihaz ve medikal sektörlerindeki paydaÅŸlardan oluÅŸan bir çalışma grubunu DEÄ°K aracılığıyla Tacikistan’a getirebilir, istiÅŸarelerde bulunabiliriz. Bu noktada, yaptığımız görüÅŸmelerde Türk Hava Yollarının DuÅŸanbe’ye gerçekleÅŸtirdiÄŸi seferleri yetersiz bulduÄŸunuzu biliyorum. BaÅŸta bakan arkadaşım olmak üzere Tacikistan hükümetinin deÄŸerli temsilcileriyle bugün yapacağımız görüÅŸmelerde buna iliÅŸkin neler yapabileceÄŸimizi konuÅŸacağız. Tacikistan’ın kalkınmasına, bölgedeki potansiyelini açığa çıkarmasına elimizden gelen her türlü katkıyı vermeye hazırız.”
“Tecrübemizi Tacikistan’a taşıyabiliriz”Varank, Türkiye’nin yatırımcı-dostu üretim altyapısı ve modern Ar-Ge ekosistemiyle tüm yatırımcılara kucak açtığına dikkati çekerek, teknoparklar, Ar-Ge ve tasarım merkezlerinin, orijinal fikirlerini hayata geçirmeye çalışan tüm yatırımcılara açık olduÄŸunu ifade etti.
Sanayi ve endüstri bölgelerinde pek çok imkanı sanayicilerin emrine sunduklarını ve oldukça cazip bir yatırım teÅŸvik sistemi bulunduÄŸunu söyleyen Varank, “CoÄŸrafi konumumuz, genç nüfusumuz ve iÅŸ gücü maliyetlerindeki avantajımız baÅŸlıca artılarımız olarak sıralanıyor.” dedi.
Varank, özellikle teknoloji start-up’larında yakalanan ivmenin tüm dünyanın yakın takibinde olduÄŸunu vurgulayarak, geçen yıldan bu yana Türkiye’den 5 ÅŸirketin deÄŸerini 1 milyar doların üzerinde deÄŸerlemeye ulaÅŸtığını anımsattı.
Türkiye’ye bakıldığında yatırım yapanın hiçbir zaman kaybetmeyeceÄŸi bir fırsatlar ülkesi görüldüÄŸünü belirten Varank, ÅŸöyle konuÅŸtu:
“Tüm bunlara raÄŸmen ülkemizde ÅŸu anda yalnızca 57 Tacikistan sermayeli ÅŸirket bulunuyor. Bu sayıyı sanayinin farklı alt sektörlerini de kapsayacak ÅŸekilde artırmak istiyoruz. Biz buradaki Tacik kardeÅŸlerimizi önce misafir sonra da yatırımcı olarak Türkiye’ye bekliyoruz. Büyükelçimiz, DEÄ°K ve diÄŸer kurumlarımızdan temsilcilerimiz burada, onlarla koordine olabilirsiniz, sizleri planlı sanayi bölgelerimizde, teknoloji geliÅŸtirme bölgelerimizde ağırlayabiliriz. Bu oluÅŸan tecrübeyi de hem ülkemizde deÄŸerlendirebiliriz hem de Tacikistan’a taşıyabiliriz.”
“Potansiyellerimizi ortaya çıkaracak ÅŸekilde hareket etmeliyiz”Varank, özellikle planlı sanayileÅŸme konusunda tüm dünyadan Türkiye’ye ciddi bir ilgi bulunduÄŸuna iÅŸaret ederek, “Türkiye’deki sanayileÅŸme modelini çalışmak isteyen ülkeler var. Biz bu tecrübeyi katma deÄŸerli üretimin öncüsü olan teknopark tecrübesini bu ülkeye taşımak istiyoruz.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.
Dünyada rekabetçi olmanın yolunun sürdürülebilir yeÅŸil bir üretim ve dijitalleÅŸmeden geçtiÄŸini dile getiren Varank, “Bu iki alanda da potansiyellerimizi ortaya çıkaracak ÅŸekilde hareket etmemiz gerekiyor. Burası çevreci üretim açısından, yenilenebilir temiz enerji açısından oldukça ciddi potansiyele sahip bir ülke, buradaki potansiyeli beraberce deÄŸerlendirebiliriz.” ifadelerini kullandı.
Varank, Karma Ekonomik Komisyon toplantılarının ticari iliÅŸkileri potansiyeline taşıyabilecek en verimli mekanizmalardan biri olduÄŸunun altını çizerek, sözlerini ÅŸöyle tamamladı:
“11. Karma Ekonomik Komisyon toplantımızda diÄŸer yıllardan farklı olarak, 117 somut maddeden oluÅŸan bir eylem planı hazırladık. Ä°kili ve ticari iliÅŸkilerimizi derinleÅŸtirmek üzere, bu plan üzerinden daha kararlı ve verimli bir ÅŸekilde ilerleyeceÄŸimizi düÅŸünüyorum. Türkiye olarak bu adımları sıkı sıkıya takip edecek, atacağınız her adımda sizlerin yanında olacağız. Sizlerden de özverili çalışmalarınızı artırarak sürdürmenizi istiyoruz.”
Panel yapıldıİş forumunda, Tacikistan Sanayi ve Yeni Teknolojiler Bakanı Sherali Kabir ile Türkiye Ä°hracatçılar Meclisi (TÄ°M) BaÅŸkanı ve Dış Ekonomik Ä°liÅŸkiler Kurulu (DEÄ°K) Yönetim Kurulu BaÅŸkan Yardımcısı Ä°smail Gülle de birer konuÅŸma yaptı.
Türkiye’nin DuÅŸanbe Büyükelçisi Emre Zeki Karagöl, KOSGEB BaÅŸkanı Hasan Basri Kurt, Anadolu Aslanları Ä°ÅŸadamları DerneÄŸi (ASKON) Genel BaÅŸkanı Orhan Aydın, DEÄ°K Türkiye-Tacikistan Ä°ÅŸ Konseyi BaÅŸkanı Cihangir Fikri SaatçioÄŸlu, Ä°stanbul Tekstil ve Hammaddeleri Ä°hracatçıları BirliÄŸi Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Ahmet Öksüz ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Avrupa BirliÄŸi ve Dış Ä°liÅŸkiler Genel Müdürü Mustafa ErdoÄŸan da iÅŸ forumuna katıldı.
Açılış konuÅŸmalarının ardından panel bölümüne geçildi. Bakanlar Varank ile Kabir ve TÄ°M BaÅŸkanı Gülle kendilerine yöneltilen soruları yanıtladı.
