Astana
Suriye krizine çözüm amaçlı oluÅŸturulan Astana görüşmelerinin garantörleri Türkiye, Rusya ve Ä°ran, Suriye’nin birliÄŸini zayıflatmayı amaçlayan ve sınır ötesi saldırılar, sızmalar dahil olmak üzere komÅŸu ülkelerin ulusal güvenliÄŸini tehdit eden Fırat’ın doÄŸusundaki ayrılıkçı gündemlere karşı durma kararlılıklarını yeniledi.
Kazakistan’ın baÅŸkenti Astana’da "Suriye" konulu Astana görüşmelerinin 19'uncusu sona erdi.
Suriye krizinin tüm taraflarının aynı masada yer aldığı Astana görüşmelerinin garantörleri Türkiye, Rusya ve İran, ortak bildiri yayımladı.
Bildiride, tarafların son uluslararası ve bölgesel gelişmeleri ele alarak Suriye krizinin barışçıl çözümünde Astana sürecinin öncü rolünün vurgulandığı belirtildi.
Suriye'nin egemenliÄŸi, bağımsızlığı, birliÄŸi ve toprak bütünlüğüne, BM Åžartı'nın amaç ve ilkelerine olan sarsılmaz baÄŸlılıklarını teyit ettiklerinin aktarıldığı bildiride, “Bu ilkelere tüm taraflarca saygı gösterilmesi ve uyulması gerekliliÄŸinin altını çizmiÅŸlerdir.” denildi.
Terörizmin tüm şekil ve tezahürleriyle mücadele edilecek
Bildiride, tarafların terörizmin tüm ÅŸekil ve tezahürleriyle mücadele etme, Suriye’nin egemenliÄŸi ve toprak bütünlüğünün yanı sıra sınır ötesi saldırılar ve sızmalar dahil olmak üzere komÅŸu ülkelerin milli güvenliÄŸini de tehdit eden ayrılıkçı gündemlere karşı birlikte çalışmaya devam etme yönündeki kararlılıklarının ifade edildiÄŸi belirtilerek ÅŸunlar kaydedildi:
"Masum can kayıplarıyla sonuçlanan sivil tesisleri ve ülke içinde yerlerinden edilmiÅŸ kiÅŸilerin (IDP) barındığı kampları hedef alan saldırılar da dahil olmak üzere, Suriye'nin çeÅŸitli yerlerinde terör örgütlerinin ve bunların farklı adlar altındaki baÄŸlantılı gruplarının artan varlık ve faaliyetlerini kınamışlardır. Suriye’nin kuzeyi ile ilgili bütün düzenlemelerin tümüyle uygulanması gerektiÄŸinin altını çizmiÅŸlerdir."
İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi'ndeki durumun ayrıntılı gözden geçirildiği belirtilen bildiride, bölgede sürdürülebilir normalleşmenin sağlanması ve söz konusu bölge ile çevresindeki insani durumun iyileştirilmesi için daha fazla çaba gösterme hususunda anlaştıkları ve sahada sükunetin sağlanması için İdlib'le ilgili bütün anlaşmaların tümüyle uygulanması gerektiği vurgulandı.
Astana garantörleri, Suriye’nin kuzeydoÄŸusunda yeni gerçeklikler yaratılmasına karşı
Bildiride, Suriye'nin kuzeydoğusundaki durumu ele aldıkları ve bu bölgede kalıcı güvenlik ile istikrarın ancak ülkenin egemenliğinin, toprak bütünlüğünün korunması temelinde sağlanabileceği hususunda mutabık kaldıklarının altı çizilerek şu ifadelere yer verildi:
"GayrimeÅŸru özyönetim teÅŸebbüsleri dahil olmak üzere terörle mücadele kisvesi altında sahada yeni gerçeklikler yaratılmasına dair her türlü giriÅŸimi reddetmiÅŸlerdir. Suriye’nin birliÄŸini zayıflatmayı amaçlayan ve sınır ötesi saldırılar ve sızmalar dahil olmak üzere komÅŸu ülkelerin ulusal güvenliÄŸini tehdit eden Fırat’ın doÄŸusundaki ayrılıkçı gündemlere karşı durma kararlılıklarını yinelemiÅŸlerdir."
Bu baÄŸlamda ayrılıkçı grupların, Fırat'ın doÄŸusunda barışçıl gösterilerin bastırılması, zorla silah altına alma ve eÄŸitim alanındaki ayrımcı uygulamaları da dahil olmak üzere sivillere yönelik artan saldırılar ve her türlü zulmüne karşı derin endiÅŸe duyulduÄŸu vurgulanan bildiride, “Suriye'ye ait olması gereken petrol gelirlerinin yasa dışı olarak ele geçirilmesine ve aktarılmasına karşı olduklarını yinelemiÅŸlerdir; kuzeydoÄŸu Suriye’deki gayrimeÅŸru özyönetim teÅŸebbüsleri dahil olmak üzere terör oluÅŸumlarını destekleyen ülkelerin eylemlerini kınamışlardır.” denildi.
"Sığınmacıların geri dönüş sürecinin kolaylaştırılması" çağrısı
Sığınmacıların ve ülke içinde yerlerinden edilmiÅŸ kiÅŸilerin, Suriye'deki asıl ikamet yerlerine güvenli, gönüllü ve onurlu geri dönüşlerinin uluslararası insancıl hukukla uyumlu olarak kolaylaÅŸtırılmasının gerekliliÄŸinin altı çizilen bildiride, “Bu baÄŸlamda uluslararası topluma, Suriyeli sığınmacı ve yerinden edilenlere yönelik gerekli desteÄŸi saÄŸlama çaÄŸrısında bulunmuÅŸlar ve BirleÅŸmiÅŸ Milletler Mülteciler Yüksek KomiserliÄŸi (BMMYK) ile diÄŸer uluslararası uzman kuruluÅŸlar dahil olmak üzere ilgili tüm taraflarla teması sürdürmeye hazır olduklarını teyit etmiÅŸlerdir.” ifadeleri kullanıldı.
Bildiride, Astana formatındaki çalışma grubunun Suriyeli taraflar arasında güvenin tesis edilmesi için etkili ve gerekli olduÄŸu kanıtlanmış benzersiz bir mekanizma olduÄŸuna dikkat çekilerek, “Tutukluların serbest bırakılması konusundaki çalışmalarını sürdürmeye, cenazelerin teslimi ve kayıp kiÅŸilerin kimliklerinin belirlenmesi konusundaki görev tanımı doÄŸrultusunda faaliyetlerini geniÅŸletme konusundaki kararlılıklarını açıklamışlardır.” deÄŸerlendirmesinde bulunuldu.
Açıklamada, Suriye ihtilafına askeri çözüm getirilemeyeceÄŸine dair kanaatlerini ifade ettikleri vurgulanarak “Ä°htilafın BMGK 2254 sayılı kararıyla uyumlu, BM’nin kolaylaÅŸtırıcılığında Suriyelilerin öncülüğünde ve sahipliÄŸinde, uygulanabilir ve sürdürülebilir bir siyasi süreç yoluyla sona erdirilmesine olan taahhütlerini yinelemiÅŸlerdir.” denildi.
Anayasa Komitesi Yazım Komisyonu 9. turunun gerçekleştirilmesi çağrısı
Astana garantörlerinin belirleyici katkısı ve Soçi'deki Suriye Ulusal Diyalog Kongresi kararlarının uygulanması sonucunda oluÅŸturulan Anayasa Komitesi'nin Suriye ihtilafının siyasi çözümünün teÅŸvik edilmesindeki önemli rolünün belirtildiÄŸi bildiride, “Suriye Anayasa Komitesi Yazım Komisyonu'nun 9'uncu turunun Suriyeli tarafların yapıcı yaklaşımıyla mümkün olan en kısa sürede gerçekleÅŸtirilmesi çaÄŸrısında bulunmuÅŸlardır.” denildi.
Bildiride, Suriye'deki insani durumdan duyulan derin endiÅŸe vurgulanarak ÅŸu ifadelere yer verildi:
"Diğer hususların yanı sıra belirli bölgeler için yaptırım muafiyetleri yoluyla uygulanan ve ayrılıkçı gündemlere yardımcı olarak bu ülkenin parçalanmasına yol açabilecek her türlü ayrımcı önlemler de dahil olmak üzere uluslararası hukuka, uluslararası insancıl hukuka ve BM Şartı'na aykırı tüm tek taraflı yaptırımları reddetmişlerdir."
Kaynak: AA
dikGAZETE.com
