ANKARA (AA) - Arakanlı Müslümanlar, kendileri için "sonradan vatandaÅŸlık kazanmış kiÅŸiler" tanımlaması yapmayı planlayan Myanmar hükümetine, ülkelerine dönmeden önce tam vatandaÅŸlık, etnik hakların tanınması ve uluslararası koruma talep ettiklerini bildirdi.
Myanmar DışiÅŸleri Bakanlığı Daimi Sekreteri Myint Thu, BangladeÅŸ’in Cox Bazar bölgesinde Arakanlı Müslümanlarla yaptıkları toplantıdaki açıklamasında, Myanmar hükümetinin Arakanlı Müslümanlar için "sonradan vatandaÅŸlık verilmiÅŸ kiÅŸiler" tanımlamasını dikkate alacağını kaydetti.
Myint Thu, 1982 Myanmar VatandaÅŸlık Yasası'nda 3 tip vatandaÅŸlık tanımı olduÄŸunu ve bunlardan üçüncüsü olan "sonradan kazanılmış vatandaÅŸlık"tan sadece üç kuÅŸaktan bu yana Myanmar’da yaÅŸayanların yararlanabileceÄŸini söyledi.
Daimi Sekreter Myint Thu, Rohingyalar doÄŸrudan Myanmar vatandaşı olmasa da üçüncü tip vatandaÅŸlık çerçevesinde ülkede "yasal ÅŸekilde" yaÅŸamalarına izin verileceÄŸini belirtti.
- Arakanlı Müslümanlar Myanmar hükümetinin vatandaÅŸlık formülüne karşı
Rohingya (Arakan) delegasyonu, Myanmarlı yetkililerin kendilerine "sonradan kazanılmış vatandaÅŸlık" çerçevesinde deÄŸerlendirmesine karşı olduklarını ifade etti.
Arakan delegasyonu lideri M Mohibullah, gazetecilere yaptığı açıklamada, Myanmarlı yetkililerin eski önerileri yinelediklerini vurgulayarak "VatandaÅŸlık garantisi verilmezse tek bir Arakanlı Müslüman dahi Myanmar’a geri dönmeyecek." dedi.
"Varlığımızı ve tarihimizi silmek anlamına geliyor"Sivil toplum kuruluÅŸu Özgür Rohingya Koalisyonundan Nay San Lwin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Myint Thu tarafından dile getirilen tekliflerin hiçbir ÅŸekilde kabul edilemez olduÄŸunun altını çizdi.
Arakanlı Müslümanların, vatandaÅŸlığa kabul edilme talebinden asla ödün vermeyeceÄŸini kaydeden Lwin, Arakanlı Müslümanların Myanmar’ın Arakan eyaletine ait yerli etnik bir grup olduÄŸunu belirtti.
Nay San Lwin, “Bizi yabancıymışız gibi sonradan vatandaÅŸlığa kabul etme teklifi, varlığımızı ve tarihimizi silmek anlamına geliyor.” ifadesini kullandı.
Myanmar’ın hikayeler uydurmayı bırakması gerektiÄŸini vurgulayan Lwin, “Ä°stediÄŸimiz ÅŸey tam vatandaÅŸlık, etnik haklar ve uluslararası koruma.” ÅŸeklinde konuÅŸtu.
"Geri dönüÅŸün baÅŸlamasını istiyoruz"BangladeÅŸ’in Mülteci Yardım ve Geri DönüÅŸ Komiseri Muhammed Abul Kalam, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Arakanlı Müslümanların temsilcilerinin Myanmarlı yetkililere geri dönüÅŸ sürecini kolaylaÅŸtırmak için detaylı taleplerde bulunduÄŸunu aktardı.
Arakanlı Müslümanların geri dönüÅŸünün gerçekleÅŸmesi için ellerinden gelen her türlü desteÄŸi verdiklerini ifade eden Abul Kalam, “Geri dönüÅŸün baÅŸlamasını istiyoruz.” dedi.
Abul Kalam, BangladeÅŸ DışiÅŸleri Bakanlığının yerlerinden edilmiÅŸ Arakanlı Müslümanların vatandaÅŸlık sorunlarını gerekirse Myanmar'la görüÅŸeceÄŸini sözlerine ekledi.
"Evimizi yaktılar, toprağımızı aldılar"Cox's Bazaar'da bulunan Arakanlı Müslümanların sığındığı kampta yaÅŸayan 8 kiÅŸilik ailenin genç üyesi Khin Maung, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tam vatandaÅŸlık ile Myanmar'dan ve uluslararası toplumdan emniyet güvencesi aldıktan sonra ülkelerine geri döneceklerini kaydetti.
Myanmar'ı evlerini yakmakla suçlayan Maung, “Toprağımızı aldılar, bizi öldürdüler, kadınlarımıza ve kızlarımıza tecavüz ettiler.” dedi.
Maung, Myanmar hükümetinin kendilerine geri dönüÅŸ öncesi vatandaÅŸlık vermeyi reddettiÄŸini hatırlatarak “Zulüm gördüÄŸümüz topraklara uygun bir koruma olmadan nasıl geri dönebiliriz?” ifadelerini kullandı.
Myint Thu’nun açıklamalarını protesto eden Maung, “Hükümetimize (Myanmar) inancımız yok ve biz Arakan’a asla etkisizleÅŸtirilmiÅŸ vatandaÅŸlar olarak geri dönmeyeceÄŸiz.” diye konuÅŸtu.
Öte yandan BangladeÅŸ DışiÅŸleri Bakanı Abdul Momen de Arakanlı Müslümanların vatandaÅŸlığı konusunu Myanmar’ın iç meselesi olarak tanımladı.
Abdul, “Odak noktamız onların (Arakanlı Müslümanların) onurlu ve güvenli ÅŸekilde geri dönüÅŸü. Orada vatandaÅŸlıkları hakkında herhangi bir sorunumuz yok.” ifadelerini kullandı.
- "Myanmar, Arakanlı Müslümanların geri dönmesi için güvenli deÄŸil"
Uluslararası Af Örgütü yaptığı yazılı açıklamada, "Myanmar’ın Arakanlı Müslümanların geri dönmesi için güvenli bir yer olmadığını" kaydetmiÅŸti.
Açıklamada, Arakanlı Müslümanların eÅŸitlik, milliyet, hareket özgürlüÄŸü, saÄŸlık hizmeti, eÄŸitim ve iÅŸ fırsatlarına eriÅŸim gibi haklarının Myanmar hükümeti tarafından sistematik olarak reddedilmeye devam ettiÄŸi belirtilmiÅŸti.
Arakanlı Müslümanlara etnik temizlikArakan'da 2012'de Budistler ile Müslümanlar arasında çatışmalar çıkmış, olaylarda çoÄŸu Müslüman binlerce kiÅŸi katledilmiÅŸ, yüzlerce ev ve iÅŸ yeri ateÅŸe verilmiÅŸti.
Arakan'daki sınır karakollarına 25 AÄŸustos 2017'de düzenlenen eÅŸ zamanlı saldırıları gerekçe gösteren Myanmar ordusu ve Budist milliyetçiler, kitlesel ÅŸiddet eylemleri baÅŸlatmıştı.
BirleÅŸmiÅŸ Milletlere (BM) göre, AÄŸustos 2017'den sonra Arakan'daki baskı ve zulümden kaçıp BangladeÅŸ'e sığınanların sayısı 745 bine ulaÅŸtı. Uluslararası insan hakları kuruluÅŸları, yayımladıkları uydu görüntüleriyle yüzlerce köyün yok edildiÄŸini kanıtladı.
BangladeÅŸ, ülkedeki Arakanlı mültecilerin yurtlarına dönüÅŸü için Myanmar ile vardığı anlaÅŸmayı uygulamaktan vazgeçerken, uluslararası medya ve yardım kuruluÅŸlarının Arakan bölgesine giriÅŸini ciddi oranda kısıtlayan Myanmar hükümeti ise Arakanlı Müslümanların dönüÅŸlerine iliÅŸkin verdiÄŸi sözleri yerine getirmedi.
BM ve uluslararası insan hakları örgütleri, Arakanlı Müslümanlara yönelik ÅŸiddeti "etnik temizlik" ya da "soykırım" olarak adlandırıyor.
Ä°nsan hakları örgütleri, Arakanlı Müslümanların güvenli ortam saÄŸlanmadan Myanmar'a dönmelerinin, yeni bir etnik temizlik giriÅŸimine yol açacağı endiÅŸesini taşıyor.
