JOHANNESBURG (AA) - Güney Afrika Parlamentosunun eski üyesi Dr. Essop Essak Jassat, ülkesinde 1994 öncesindeki Apartheid (ayrılık) döneminde beyaz yönetime karşı zor ÅŸartlar altında mücadele ettiklerini belirterek "Ahlaksızlık kanunu olarak adlandırılan aptal bir kanun vardı. Buna göre, Güney Afrika'da yaÅŸayan bir siyahın bir beyazla, bir Hint'in bir beyazla veya bir Hint'in bir siyahla evlenmesi yasaktı. Gençler birbirini sevip evlenmek istese bile bu yasaktı ve cezası vardı. Bazen ölümle bile cezalandırılanlar oluyordu." dedi.
Güney Afrika'daki ayrılık sistemine karşı mücadelenin kahramanlarından siyahi Hint Jassat, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ülkenin sömürge tarihinin uzun yıllar sürdüÄŸünü söyledi.
Jassat, "Güney Afrika’da ayrımcılık veya haksızlık yapıldığında ırk ayrımı yönetimiyle karşı karşıya geliniyordu. 1994 yılından önce bir Afrikalı veya Hint istediÄŸi yerden istediÄŸi alışveriÅŸi yapamaz ve iÅŸ kuramazdı." ifadesini kullandı.
Güney Afrika tarihinde ilk defa üniversiteyi kazanan 12 siyah vatandaÅŸtan biri olan Jassat, o dönemdeki eÄŸitim sistemiyle ilgili ÅŸunları anlattı:
"Apartheid döneminde istediÄŸin okulda eÄŸitim alamazdın. Sadece senin ırkındaki öÄŸrencilerin gittiÄŸi okulda okurdun. Üniversiteyi kazanman çok zordu zaten, kazanırsan da okuldaki beyazların sürekli baskısına maruz kalıyordun. Witwatersrand Üniversitesinde, ilk defa üniversite kazanan 12 siyah öÄŸrenciden biriydim. O yıl 450 öÄŸrenci baÅŸvurmuÅŸtu. Bu baskıyı ve ikinci sınıf vatandaÅŸ olmayı orada daha çok hissettim.”
Apartheid dönemindeki ayrımcılık hakkında deneyimlerini paylaÅŸan Jassat, ÅŸöyle konuÅŸtu:
"Biz, ülkenin bir ÅŸehrinden baÅŸka bir ÅŸehrine giderken bile ilçemize baÄŸlı emniyetten izin kağıdı almak zorundaydık. Bu kağıtla nereye gideceÄŸimiz ve ne kadar süre orada kalacağımızı belirtir ve ÅŸehirden çıkabilirdik. Åžehirler bizim için çıkması ve girmesi çok sıkıntılı yerlerdi. Biz Afrikalılar için bu ayrımcılık saÄŸlık sektöründe de yaÅŸanıyordu. Beyaz ve siyahların gidebileceÄŸi hastane aynı deÄŸildi."
Apartheid döneminde tüm Afrikalıların sınıflandırıldığına dikkat çeken Jassat, "Benimki B sınıfıydı. Yani yapabileceklerim sınırlıydı. Okuyacağım okuldan, gideceÄŸim hastaneye kadar bu sınıflandırma üzerinden hizmet alabiliyordum. Beyazlar A, Hintler B, Malaylar C, siyahlar D ve melezler E olarak sınıflandırılmıştı." ifadelerini kullandı.
Jassat, 1994'ten önceki yönetiminin insanların evliliklerine bile müdahale ettiÄŸine dikkat çekerek o dönemde kendilerine "Allah’ın, ırkları dünyayı daha iyi yönetebilsin diye yarattığını" söylendiÄŸini belirtti. Jassat, "Ahlaksızlık kanunu olarak adlandırılan aptal bir kanun vardı. Bu kanuna göre, Güney Afrika'da yaÅŸayan bir siyahın bir beyazla, bir Hint'in bir beyazla veya bir Hint'in bir siyahla evlenmesi yasaktı. Gençler birbirini sevip evlenmek istese bile bu yasaktı ve cezası vardı. Bazen ölümle bile cezalandırılanlar oluyordu. Birçok kiÅŸi bu yüzden evlenemedi." dedi.
Güney Afrikalı beyaz yönetime karşı zor ÅŸartlar altında mücadele ettiklerini vurgulayan Jassat, sözlerini ÅŸöyle sürdürdü:
"Tek bir grup olarak organize olamazdık. Afrikalılar Afrika Ulusal Kongresini (ANC), Hintler Güney Afrika Ä°ttihat Kongresini, Melezler ise Melez Halklar Kongresini kurdu. Öyle ki hepimiz farklı örgütlerde birlikte çalışıyorduk. Önde gelen Müslümanlardan Mevlana Ä°smail Saluji ve Mevlana Etnakatliya Kongre hareketinde çok aktifti. Åžu anda Müslümanların bu ülkede güçlü olmalarının en büyük nedenlerinden biri de bu isimlerin o dönemde büyük gayretle çalışmasıdır."
Jassat, Güney Afrika’nın efsane lideri Nelson Mandela'yı hatırlatarak "Mandela ülkedeki ırk ayrımcılığına karşı biriydi. Ülkede gördüÄŸü sıkıntılar ve yaÅŸadıkları onu siyasallaÅŸtırdı. Müslümanların liderlerinden Yusuf Dadoo, ona Ä°slam'da ayrımcılığın ve ırkçılığın olmadığın anlattı.” ifadelerini kaydetti.
Güney Afrika’nın yakın tarihine bakıldığında çok sıkıntılı ve ayrımcı bir sürecin yaÅŸandığını söyleyen Essop Essak Jassat, “Åžimdi ülkemiz daha güvenli, kanunlar daha iyi ve insan haklarına uygun. Ä°stediÄŸimiz yerde özgürce yaÅŸayabiliyor ve evlenebiliyoruz. Ä°stediÄŸin her yere istediÄŸin gibi gidebiliyorsun.” diye konuÅŸtu.
"Türkiye ve Türk insanıyla daha güçlü baÄŸlar kurmalıyız"Jassat, Güney Afrika’nın fırsatlar ülkesi olduÄŸuna iÅŸaret ederek "Türkleri, Güney Afrika’da çok iyi ağırlarız." dedi.
Güney Afrika'ya gelmeyi düÅŸünen Türklere tavsiyelerde bulunan Jassat, "Güney Afrika yoÄŸun bir Müslüman nüfusa sahip. Türkler, kolaylıkla iletiÅŸim kuracakları bu Müslüman nüfusun bir parçası olsunlar. Türkiye ve Türk insanıyla daha güçlü baÄŸlar kurmalıyız. Ülkemiz yatırım ve turizm alanlarında Afrika kıtasının önde gelen ülkelerinden." ifadesini kullandı.
