Atılım Üniversitesi, “Girişimcilik Eğitim Serileri”nin üçüncüsünde Pegasus Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanı Ali Sabancı’yı konuk etti. Atılım Üniversitesi Orhan Zaim Konferans Salonunda gerçekleşen etkinlikte Sabancı, tecrübelerini gençlere anlatarak, ileride izleyecekleri yollar konusunda nasihatler verdi.
Kendisinin doğarken maddi olarak altın kaşıkla doğduğunu belirten Sabancı, “Benim annemle babam evlendiğinde Türkiye’de en zengin üç insanı vardı. Hepsi rahmetli oldu. Bir numara Vehbi Koç, iki numara Ahmet Sapmaz, üç numara Hacı Ömer Sabancı. Yani benim dedem, Ahmet Sapmaz da annemin babası. Onun için bana sorarlar sen iyi bir girişimci misin? Normalde hiçbir girişimci iyi bir girişimci olduğunu düşünmez. Çünkü ben oldum derse onun girişimcilik ruhu ölmüş olur. Onun için hiçbir zaman ben oldum dememek lazım. Bana sordular ‘sen iyi bir girişimci misin?’ Ben dünyanın en iyi girişimcisiyim. Babamla, annemi doğru seçmişim dedim. Bu hayatta eşit doğmuyoruz ama eşit ölüyoruz. Gittiğimiz yer aynı ama bu dünyaya geldiğimizde aynı gelmiyoruz, şartlarımız farklı oluyor” diye konuştu.
“HER ŞEY PARA DEĞİL, PARA BİR SONUÇ”
Sabancı, konferansa katılanlara, “aranızda hiç poker oynayan var mı?” sorusunu yöneltti. Hayatın da poker gibi olduğunu söyleyen Sabancı, “Allah hepimize bir kâğıt dağıtıyor. Benim kâğıdım madden sizinkinden başlangıçta iyi olabilir ama siz benden daha iyi oynayabilirsiniz. Her şey para değil, para bir sonuç. Geri vermeniz için size bir kaldıraç sağlıyor. Silikon Vadi’de duyduğumuz hepsi bizden daha iyi oynuyor. Biz sadece başarılı doğmuşuz” şeklinde konuştu. Girişimciliğin genlerle olmadığını da söyleyen Sabancı, “Girişimci doğulmuyor, girişimci olunuyor” değerlendirmesinde bulundu.
SABANCI’DAN GENÇ GİRİŞİMCİ ADAYLARINA NASİHATLER
Üniversiteye yeni başlayan öğrencilere nasihatler veren Sabancı, mezun olduğu zaman yapacağı işi belli olanlara önerilerde bulundu. Çalışacakları alan belli olanlara, kendinize bu haksızlığı yapmayın diyen Sabancı, “Önünüzdeki 4 sene kendinize bir şans verin. Nasıl olsa o iş orada duruyor. Ama onlarla alakalı olmayan şeyler oku, senin sosyoekonomik standardında olmayan kişilerle arkadaşlık yap. Aşağısı ya da yukarısı fark etmiyor. Öğrenme ihtimalin çok yüksek. Dini değerleri senden farklı olan insanlarla takıl, iyi ya da kötü. Ancak o zaman kendinizi geliştirebilirsiniz” önerisinde bulundu.
“BU PİYASADA HEPİMİZİN İZ BIRAKMASI GEREKİYOR”
Piyasada kalıcı itibarın önemine de değinen Sabancı, itibarın para ile kiralanamayacağını söyledi. İtibardan ödün verilmemesi gerektiğinin altını çizen Sabancı, “Bir gün babama gittim dedim, baba gazetede okuyorsundur şu insan 1 milyar, diğeri 2-3 milyar dolarlık yatırım yapıyor biz halen 300-500 milyon dolarlık işlerle uğraşıyoruz. Biz yanlış yapıyoruz. Babam, ‘söyle bakalım o isimler kim dedi?’ Ben de babama söyledim isimlerini ve 60 yıllık iş hayatında babam bu isimleri hiç duymamış. Sonra bana dedi ki, ‘ben sana 80’li 90’lı yıllardan isimler söyleyeyim. Onlar da o zamanlar şu işi yapmıştı.’ Onları bana anlattı, ben de o isimleri bilmiyorum. Yani şunu demek istiyorum; kalıcı olmak lazım demek istiyorum. Yani buraya geliyorsun, doğuyorsun, altın kaşık, plastik kaşık fark etmez. Öldüğün zaman senin cenazene kaç kişi gelecek? Ne diyecekler senin için? Ne iz bıraktın? Hepinizin iz bırakması lazım diyorum” ifadelerini kullandı.
Sabancı konuşmasının ardından gençlerin sorularını cevapladı. Yakıt fiyatları düştükçe sizin karınız etkileniyor mu? yönündeki soruya Sabancı, “Yakıt fiyatları düştükçe tabi herkesin yakıt fiyatı düşüyor. Dolayısıyla uçakları doldurmak için fiyatlar daha da aşağıya çekiliyor. Aşağı çektikçe ekonomik sebepten uçmayı düşünmeyen kişiler uçmayı düşünebiliyor. Bunun bir kısmı da uçuyor. Onun için yakıt fiyatları düştükçe misafir sayıları artıyor. Şöyle bir sıkıntı oluyor. Bilançosu düzgün olan hava yolları bankalardan borç alıp yakıtı belli fiyattan sabitleyebiliyor. Daha yukarı çıkarsa ben bunu koruyayım diye. Şu anda yakıt sahibi iki havayolları var. Birincisi Pegasus, ikincisi Türk Hava Yolları. Onlar bize bakıyor, biz onlara bakıyoruz. Rakip olduğumuz için onlara uymamız lazım” cevabını verdi.
Pegasus’un Boeing’den Airbus’a geçme nedeninin sorulması üzerine ise Sabancı, “Hava yolu artık lüks olmaktan çıktı. Herkes artık havayolunu kullanıyor. Dolayısıyla maliyetlere önem göstermen lazım. Bu maliyetlerden biri de yakıt, ikinci maliyeti ise insan kaynakları. Bu insan kaynaklarına az para vermekten geçmiyor, insan kaynaklarını verimli kullanma anlamına geliyor. Biz esasında Boeingci idik ama artık Airbus’a yöneliyoruz. Çünkü Airbus yeni bir uçak motoru çıkardı ve Boeing’den yüzde 15 daha fazla yakıt tasarrufu yapıyor. Bunların ikisinin satın alma fiyatları da hemen hemen aynı, iç özellikleri de aynı. İkisi de denk uçaklar yani. Biz de bu yüzden Airbus’a dönmeye başladık” dedi.
