BÄ°RLEÅžMÄ°Åž MÄ°LLETLER (AA) - ABD'nin BirleÅŸmiÅŸ Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Nikki Haley, BM Güvenlik Konseyine Suriye ve Kuzey Kore'deki insan hakları ihlalleri konusunda harekete geçilmesi çaÄŸrısında bulunarak, "Dünyanın en gaddar rejimlerinin, insan haklarını en acımasız ÅŸekilde ihlal edenler olması sürpriz deÄŸil." dedi.
BM Güvenlik Konseyi, ilk kez insan haklarının ele alındığı bir oturum düzenledi.
"BaÅŸaramazsak bu hepimiz için trajik bir utanç olur"Genel Sekreter Antonio Guterres, konseyde yaptığı konuÅŸmada, insan hakları ihlallerin korkunç acılara neden olduÄŸunu, sürdürülebilir barış ve uzlaşıyı baltaladığını söyledi. Bu yaraları sarmanın ise zor ve sancılı bir süreç olduÄŸunu ifade eden Guterres, kriz ve çatışmaları önlenmesinde uluslararası iÅŸ birliÄŸi ve özellikle BM Güvenlik Konseyinin uzlaÅŸmasının önemine dikkati çekti.
Ä°nsan hakları ihlalleri ve kitlesel vahÅŸetin önlenmesinde BM Güvenlik Konseyindeki birlik ve uzlaşının gerekliliÄŸini vurgulayan Guterres, "Bu konseye bir kez daha Suriye halkının çektiÄŸi dayanılmaz acılara son vermek için hiçbir çabayı boÅŸa çıkarmaması çaÄŸrısında bulunuyorum. BaÅŸaramazsak bu hepimiz için trajik bir utanç olur." ifadelerini kullandı.
"Konseyde insan hakları konusu ilk kez görüÅŸülüyor"ABD'nin BM Daimi Temsilcisi ve BM Güvenlik Konseyinin Nisan ayı BaÅŸkanı Haley ise ilk kez Konseyde genel anlamda insan hakları konusunun görüÅŸüldüÄŸünü belirtti.
Haley, sözlerini ÅŸöyle sürdürdü:
"Geleneksel görüÅŸ, BM Güvenlik Konseyinin ana görevinin barış ve güvenliÄŸin korunması olduÄŸu ancak insan haklarının bunun içerisinde olmadığı yönünde. Ben bugün insan haklarının korunmasının sıklıkla barış ve güvenliÄŸin korunmasıyla iç içe geçtiÄŸini savunmak istiyorum. Bu iki konu birbirinden ayrılamaz."
Sistematik insan hakları ihlallerinin beraberinde çatışma ve savaÅŸları getirdiÄŸine iÅŸaret eden Haley, Suriye'de barışçıl gösterilere verilen acımasız yanıtın iç savaÅŸa dönüÅŸtüÄŸünü hatırlattı.
Nikki Haley, BM Güvenlik Konseyine Suriye ve Kuzey Kore'deki insan hakları ihlalleri konusunda harekete geçilmesi çaÄŸrısında bulunarak, "Dünyanın en gaddar rejimlerinin, insan haklarını en acımasız ÅŸekilde ihlal edenler olması sürpriz deÄŸil." diye konuÅŸtu.
"Rohingyalaretnik ve dini ayrımcılığa maruz kalıyor"Myanmar'da ordunun Rohingyalara uyguladığı baskı ve ÅŸiddete de deÄŸinen Halley, "Rohingyalar, hükümet tarafından yaygın bir biçimde etnik ve dini ayrımcılığa maruz kalıyor. Bu muameleler nedeniyle umutsuz insanlar komÅŸu ülkelere kaçmaya çalışıyor, bazıları da radikalleÅŸiyor. Bu suçlamaların bağımsız ve gerçek soruÅŸturma ekibi tarafından bir an önce incelenmesi gerekiyor." deÄŸerlendirmesini yaptı.
Yaygın insan hakları ihlalleri karşısında BM Güvenlik Konseyine daha fazla sessiz kalmaması çaÄŸrısı yapan Haley, bir sonraki uluslararası krizin muhtemelen insan hakları konusunun yaygın biçimde gözardı edildiÄŸi ülkelerden gelebileceÄŸini, bunların da Kuzey Kore, Küba ya da Ä°ran olabileceÄŸini belirtti.
Rusya ve Çin dahil 6 ülkeden Haley'e itirazÄ°nsan haklarının korunmasının barış ve güvenliÄŸin saÄŸlanmasıyla iç içe olduÄŸunu anlatan ve insan hakları konusunun da BM Güvenlik Konseyinde ele alınması önerisinde bulunan Haley'e Rusya, Çin, Mısır, Etiyopya, Kazakistan ve Bolivya'dan itiraz geldi.
Ä°ngiltere'nin BM Daimi Temsilcisi Matthew Rycroft da Suriye'deki durumun insan hakları ihlalleri ve iç savaÅŸ arasındaki baÄŸlantıyı açıkça ortaya koyduÄŸunu dile getirerek, insan haklarının korumasının barışın temel taşı olduÄŸunu vurguladı.
Muhabir: Betül Yürük, Mustafa KeleÅŸ
