İSTANBUL
Cumhurbaşkanlığı himayesinde, Adalet Bakanlığının koordinatörlüğünde Çırağan Sarayı'nda Uluslararası İstanbul Hukuk Kongresi düzenlendi.
Kongre kapsamında gerçekleştirilen "Anayasa Yargısı ve Bireysel Başvuru Hakkı" oturumunun başkanlığını yapan Anayasa Mahkemesi Başkanı Prof. Dr. Zühtü Arslan, Anayasa Mahkemelerinin varlık nedeninin anayasal hak ve özgürlükleri korumak olduğunu söyledi.
Türkiye'de bireysel başvurunun 2012'den itibaren de uygulanmaya başlandığını ifade eden Arslan, "Bu müessese Türk hukuk sistemine kazandırılırken iki temel amaç gözetilmişti. Bunlardan birincisi temel hak ve özgürlüklerin daha iyi korunması ve standartlarının yükseltilmesi. Diğeri de temel hak ve özgürlük ihlallerinin AİHM'e gitmeden Türkiye sınırları içinde giderilmesiydi. Bu iki pratik amacın da önemli ölçüde gerçekleştiğini bugün itibarıyla söylemek mümkün. Rakamlar da doğrusu bunu gösteriyor. Örneğin 2012'de Türkiye aleyhine AİHM'e yapılan başvuruların sayısı yaklaşık 9 bindi. Bu rakam 2014'te 1584, 2015'te de 2208 olarak gerçekleşti. Başvuru sayısındaki bu düşüş büyük ölçüde Türkiye'de bireysel başvurunun etkili ve başarılı olduğunu gösteriyor. Tam da bu nedenle Türkiye'deki bireysel başvuru uygulaması özellikle Avrupa coğrafyasında bireysel başvurunun ya da Anayasa şikayetinin iyi uygulamaları arasında gösteriliyor."
112 bin 14 bireysel başvuru
Arslan, 15 Temmuz'daki darbe girişimi teşebbüsünden sonra bireysel başvuruya yönelik çok ciddi meydan okumaların ortaya çıktığını vurgulan Arslan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bunların başında iş yükündeki artış geliyor. 2012'den bugüne toplam başvuru sayısı bugün itibariye 112 bin 14 olarak gerçekleşti. İspanya, Almanya gibi bireysel başvuruyu yıllar önce benimsemiş ülkelerin tecrübesini düşündüğümüzde bu gerçekten çok yüksek bir rakam. Bunun yaklaşık 45 binini Anayasa Mahkemesi sonuçlandırmış durumda. Derdest olarak Anayasa Mahkemesinin önünde bekleyen bireysel başvuru sayısı 67 bin 434. Bu arada dikkat çeken husus bu başvuruların 40 binden fazlasının 15 Temmuz sonrası ilan edilen olağanüstü hal kapsamında alınan tedbirler karşısında yapılmış olması. Bu 40 bin sayısı gerçekten çok yüksek çünkü ortalama olarak Anayasa Mahkemesi yılda 20 bin başvuru alıyor. Bu demektir ki, 2014 ve 2015 yıllarında yapılan toplam başvuru kadar son iki ayda bireysel başvuru almış durumdayız."
Muhabir: Semra Orkan
