Günümüzden 11 bin yıl önce ilk beyin ameliyatının gerçekleştirildiği Aşıklıhöyük’te yapılan çalışmalarda o döneme ait hayvan ve tahıl fosilleri bulundu. Kazı ve temizlik çalışmalarının sürdüğü Aşıklıhöyük’te dönemin evleri ve kullandıkları malzemeler yeniden o dönemki orijinalliğe uygun inşa edildi.
“İlk üretim ve ilk yerleşik hayata Aşıklıhöyük’te geçildi”
Aşıklıhöyük’ün Orta Anadolu tarihinin başladığı yer olduğunu ifade eden İl Kültür ve Turizm Müdürü Mustafa Doğan, “Aşıklıhöyük Aksaray ili sınırları içerisinde Kızılkaya Köyü yakınlarında milattan önce 8 bin 500 yılına kadar uzanan tarihte Aksaray tarihinin ve hatta Orta Anadolu tarihinin başladığı yerdir. Burada yaşayan insanlar bölgedeki ilk üretim faaliyetlerini yapan, yerleşik hayata geçen, hayvanları evcilleştiren ilk medeni toplum bu bölgede kurulmuş ve teşkilatlanmış. Aşıklıhöyük milattan önce 8 bin 500, yani günümüzden 11 bin yıl öncesine tarihleniyor. Bölgedeki kazı çalışmaları 1989 yılından itibaren bilimsel olarak devam ediyor. Bölgede özellikle kazı başkanımız Prof. Dr. Mihriban Özbaşaran’ın başkanlığındaki kazılarda her yıl önemli veriler elde ediliyor. Bu elde edilen verilerde yine Aksaray Müzemizde sergileniyor” dedi.
"O döneme ait hayvan fosilleri ve tahıl fosillerine rastlandı"
Aşıklıhöyük’te yapılan kazılarda çok önemli bulgulara rastlandığını ifade eden Kültür ve Turizm Müdürü Mustafa Doğan, “Özellikle Aşıklıhöyük’te yapılan kazılarda o döneme ait hayvan fosilleri ve yine üretime dayalı bir takım tahıl fosillerine rastlandı. Bu da bölgedeki insanların yerleşik hayata geçmesi ile birlikte bir medeni toplumun oluşmasındaki bölgenin öncüleri, yani Aşıklıhöyük’ü Kapadokya’nın bir ön sözü olarak kabul edebiliriz ve Aksaray tarihinin, Kapadokya tarihinin başladığı yer olarak söyleyebiliriz. Bölgedeki ilk köy yerleşkesi olarak da kabul edebiliriz” şeklinde konuştu.
"11 bin yıl önce ilk beyin ameliyatı Aşıklıhöyük’te yapıldı"
Kültür ve Turizm Müdürü Mustafa Doğan, her alanda olduğu gibi 11 yıl öncesinde Aşıklıhöyük’te tıp alanında da gelişmeler sağlandığını belirterek, “Günümüzden yaklaşık 11 bin yıl önce bölgede yaşayan insanların her alanda olduğu gibi tıp alanında da gelişme sağladıklarını görebiliyoruz. Özellikle Aşıklıhöyük’te elde edilen bulgulardan bir tanesi de bir beyin ameliyatının yapıldığına dair emare. Kafatasına yapılan müdahalede bölgede bir ameliyatın gerçekleştiğine dair bilim insanları bununla ilgili farklı yorumlamalar yaptılar. Bu kafatası bugün Aksaray Müzemizde sergileniyor. Bu açıdan da baktığımızda Aşıklıhöyük gerçekten bölgedeki medeni toplumun oluşmasındaki en öncü yerleşim yerlerinden birisi olarak kabul edilebilir” dedi.
“İlk beyin ameliyatı obsidyen ve kemik parçaları ile yapılmıştır”
Aksaray Müze Müdürü Yusuf Altın ise kazı çalışmalarının 1989 yılında başladığını belirterek, “1991 yılında yapılan kazı çalışmasında ilk beyin ameliyatının yapıldığı kafatasına ulaşılmıştır. Bu kafatası yaklaşık 10 bin yıl öncesine tarihlenmektedir. 25-30 yaşlarındaki bir bayana aittir. Bayanın kafatasının arka bölümündeki birleşim noktasından o dönemdeki obsidyen ve kemik parçalarıyla vücudundaki kötü ruhların çıkması inancıyla iyi olacağı düşünülerek bu ameliyat gerçekleştirilmiştir. Ameliyat gerçekleştirildikten sonra hastanın 10 gün daha yaşadığı gözlenmektedir. Bu da nedendir? Yaptığımız araştırmalarda ve antro bloklarda kafatasının iç kısmında yeni bir doku oluştuğu ortaya çıktığından yaklaşık 10 gün daha yaşadığı tespit edilmiştir. Buda literatüre ilk beyin ameliyatı olarak girmiştir” dedi.
Kazı alanı sorumlusu Ramazan Turgut ise evlerde o dönemde yaşananları ve yenilen yemekleri, kullanılan malzemeleri anlattı.
Yasin Can
