Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Ekonomi Muhabirleri Derneği’nin düzenlediği iftar programına katıldı. Ekonomi Bakanlığı’nda gerçekleştirilen iftar programının ardından konuşma yapan Nihat Zeybekçi, “Türkiye teknoloji üreten bir ülke değil, Türkiye bilgiyi üreten bir ülke değil, Türkiye tasarımı yapan bir ülke değil, Türkiye dünyadaki tüketim alışkanlıklarını belirleyen bir ülke değil, Türkiye dünyadaki enerji ve ham madde kaynaklarını kontrol edebilen bir ülke değil, Türkiye diğer taraftan tüketim kanalları, dağıtım kanallarıyla ilgili hakimiyeti olan bir ülke değil. Biz niye 150 milyar ihracat, 450 milyar dolarlık dış ticaret hacmi, 10 bin dolar civarındaki bir milli gelir civarında dolanmaya başladık dersek; sebeplerini bunlar olarak söyleyebiliriz. Bu alandan çıkmak için yapmamız gereken şey, bir Türkiye kendi finansını üretebilmeli. Yani Türkiye’nin büyüme ile ilgili önüne konan tabloda Türkiye ne zaman ki yüzde yediler, sekizler seviyesinde büyümeyi yakaladıysa, Türkiye bunu cari açık vererek yakaladı. Çünkü Türkiye’de tasarruf oranları yeterli olmadığı için Türkiye’nin büyüme için ihtiyaç duyduğu finansı, parayı temin edemediği için kendi iç imkanlarıyla, dolayısıyla dış kaynaklara başvurarak büyümeyi gerçekleştirebildik gibi bir formül ortaya çıkıyor. Yani Türkiye ne zaman ki hızlı büyüyor, cari açık veriyor. Bir süre sonra o cari açıktan da problem yaşar ve Türkiye küçülmeye başlar. Bu döngüyü Türkiye bu güne kadar yaşadı” şeklinde konuştu.
Zeybekci, Türkiye’nin cari açık vermeden nasıl büyüyebileceği konusunda, “Türkiye illa ki büyümesi için gerekli olan parayı, borçlanarak sağlamak zorunda değil. Türkiye kullanmadığı, kullanamadığı gerek doğal zenginlikleri, gerek insan zenginlikleri, gerekse diğer avantajları, coğrafi zenginlikleri itibarıyla bunları katma değere dönüştürürse, bunları üretime dönüştürürse ve bunları Türkiye ihraç ederse kendinde olmayan o finansı yaratır” diye konuştu.
Türkiye’nin tüketim alışkanlıklarını belirlemek zorunda olduğunu vurgulayan Zeybekci, “Dünyada bugün tüketim alışkanlıklarını belirleyebilen ülkeler var. Bunlar malum; Amerikan ekonomisi, Japon ekonomisi, Avrupa ekonomisi gibi dominantları ortaya koyarsak bunların etraflarındaki türevleri olarak da diğer ülkeler tüketim alışkanlıklarını belirleyen ülkeler. Türkiye başkalarının belirlediği tüketim alışkanlıklarına hitap eden üretime geldi. Diğer taraftan Türkiye bu tüketim alışkanlıklarının temin edildiği dağıtım kanallarına, tüketim kanallarına da hakimiyeti olmayan bir ülke” değerlendirmelerinde bulundu.
“Özel sektörümüz bu dönüşüme ne kadar hazır veya bu dönüşümü yapabilecek kadar güçlü mü” sorusuna cevap veren Bakan Zeybekci, “Yumurtadan çıkan civcivin o muhteşem mucizesi var ya, yumurtayı kırabilecek gücü var mı? Biz bunun mutlaka başarılabileceğine inanıyoruz. Biz her ne yaparsak yapalım bundan sonra mutlak suretle reel sektör eliyle, özel sektör eliyle yapmak zorundayız. Devlet eliyle, devleti ekonominin aktörü olarak görerek hiçbir yere gidemeyiz. Devletin yapması gereken şeyler altyapı yatırımları. Yol, liman, havaalanı, üniversite, adalet, güvenlik, iletişim bunlarla ilgili yatırımlar devlet eliyle yapılmalı. Her gün bir önceki günden biraz daha fazla üretme seferberliğini ancak özel sektör eliyle yapabiliriz. Her gün bir önceki günden daha fazla ihracat yapmayı da özel sektör eliyle yapmalıyız. Bilgiyi de özel sektör eliyle üretmek zorundayız. Teknolojiyi de özel sektör eliyle üretmek zorundayız. Markalarımızı, patentlerimizi, tasarımlarımızı da özel sektör eliyle yapmak zorundayız” ifadelerini kullandı.
Zorunlu tasarruf ve yabancı yatırımcılara verilmesi planlanan Türkuaz Kart konusunda açıklamalarda bulunan Zeybekci, şunları ifade etti:
“Bin 300 lira asgari ücret alan bir vatandaşımızın parası eskisi gibi zorunu tasarruf fonlarında asla değil. Direkt kendi hesabında olacak. Ama sadece bir süreliğine… Ona diyeceğiz ki; ‘Dokunma, şu kadar dokunmazsan biz de sana bu kadar katkıda bulunacağız.’ Sonuna kadar desteklediğimiz bir sitem bu. Dünyada bununla ilgili ülkelerde inanılmaz kaynaklar ve fonlar üretilmiş ve insanlar kazançlı çıkmış bundan. Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek miktarlarda Türkiye’de sanayi, üretim alanlarında yatırım yapan veya Türkiye’deki bir konuta yatırım yapan yabancılara vatandaşlık vermek gibi çalışmalarımız var. Oturma ve çalışma izinleri gibi bir vatandaşın sahip olduğu bütün haklara sahip olabilecekleri Türkuaz Kart’a sahip olabilecekleri bir çalışma var. Bu çalışma da bu yazdan önce biter diye tahmin ediyorum.”dedi
CANER ÜNVER - MUSTAFA APAYDIN
