Yeryüzü cehenneminde nesiller süren 'tuz mesaisi'

ADDİS ABABA - Tufan Aktaş

Etiyopya’nın Afar halkı, “yeryüzünün cehennemi” olarak tanımlanan Danakil Çöküntüsü’nde geçimlerini temin edebilmek için aşırı sıcaklar altında zorlu bir mesai yapıyor.

Bir dönem “beyaz altın” olarak görülen tuzu, kavurucu sıcağın altında çıkarmaya çalışan Afarlı madencilerin ekmek kapısı olan çöküntü, kuzeydoğudaki Eritre sınırı yakınlarında yer alıyor.

Deniz seviyesinin 100 metre altında olan ve bazı günler sıcaklığın 50 dereceye ulaştığı Danakil, dünyanın en sıcak ve alçak noktalarından biri.

Tuz kaynağının bulunduğu yaklaşık 90 bin kilometrekarelik bu uçsuz bucaksız çölde ellerinde kazmalarla tuz parçalarını çıkarmaya çalışan işçiler ölüme meydan okuyor.

Kilometreler boyunca gölgelik alana rastlanmayan düzlüğe yılın büyük bölümünde yağış düşmüyor.

Zorlu mesailerine rağmen günde ortalama 30 lira kazanabilen işçilerden bazıları yakıcı güneşe dayanamayarak hayatını kaybediyor.

İşçilerin farklı görevler üstlendiği tuz madeninde bazıları tuzu yerden çıkarıyor ve kırıyor, bazıları da develere yüklüyor.

Yakıcı güneşten etkilenmemek için gün doğumundan önce işe koyulan madencilerin tuz kalıplarını yükledikleri develer işçilerin en büyük yardımcıları.

Her biri yaklaşık 30 kadar tuz kalıbını taşıyabilen 2 bin devenin görevi, yüklenen tuz kalıplarını Afar’ın Berahile kasabasındaki depolara ulaştırmak. Berahile’den kamyonlarla alınan tuzların bir sonraki durağı Mekele şehri. Burada işlenen tuz kalıpları daha sonra çeşitli amaçlarda kullanılmak üzere piyasaya sürülüyor.

"Beyaz altın", birçoğunun babası ve dedesinin de bu işe ömür harcadığı Berahile kasabası sakinlerinin en önemli geçim kaynağı olmasının yanı sıra civar bölgelerdeki halkın çalışmak için geldikleri merkez olma özelliğini de sahip.

AA muhabirine konuşan Afar eyalet yönetiminin sözcüsü Awel Witika, Danakil'de bine yakın işçinin çalıştığını ve 100 milyon nüfuslu ülkenin tüm tuz ihtiyacının buradan ve civardaki göllerden karşılandığını belirtti.

Afarlı yetkililerin amacı, modern teknikleri kullanmaya başlayarak tuzu ihraç etmek.

Elde edilmesi zor olduğu için 100 yıl öncesine kadar tüccarlar tarafından bir mübadele aracı olarak kullanılan tuz, bugün kıymetsiz gibi gözükse de Afar halkı için hala değerini koruyor.