İstanbul
Usta edebiyatçı, İstanbullu mühendis Hakkı Özdenören ile Kahramanmaraşlı Ayşe Hanım'ın oğlu olarak 1940'ta Maraş’ta dünyaya geldi.
Şair Alaeddin Özdenören'in ikiz kardeşi olan yazar, ilkokula Kahramanmaraş’ta başladı, babasının görev yeri değişikliği nedeniyle Malatya'da devam etti. İlkokulu 1952'de tamamlayan Özdenören, 1955’te Tunceli Ortaokulundan mezun oldu.
Rasim Özdenören, Kahramanmaraş Lisesinde, edebiyatla yakından ilgili Erdem Bayazıt, Hasan Seyithanoğlu, Sait ve Cahit Zarifoğlu kardeşlerle arkadaş oldu.
Öğrencilik yıllarında arkadaşlarıyla Türkiye’nin önde gelen edebiyat dergilerini izleyip, yerel gazetelerde sanat sayfaları düzenlemeye başlarken, birlikte, o dönem yayınına ara verilen Maraş Lisesinin Hamle dergisini yeniden çıkardılar.
İlk hikayesi Varlık'ta 1957'de yayınlandı
Usta yazarın ilk hikayesi, "Akarsu", Varlık dergisinde 1 Ocak 1957'de çıktı. Aynı dergide, "Kasap" ve "Bayır Dereden Öyküler" adlı eserleri de yayınlandı. Özdenören'in ilk hikayeleri 1957-1958 arasında Türk Sanatı ve Arayış dergilerinde okuyucuyla buluştu.
Usta kalem, edebi hayatı için bir dönüm noktası olan lise öğrenimini 1958'de tamamladı.
Üniversite öğrenimi dolayısıyla ailesiyle İstanbul’a taşınan Özdenören, İstanbul Üniversitesinde, İktisat Fakültesi Gazetecilik Enstitüsünü 1964'te, Hukuk Fakültesini ise 1967'de bitirdi.
Sezai Karakoç ile 1962'de tanışan yazar, 1964-1965'te Yeni İstiklal gazetesinin sanat sayfasını yönetti, 1950'li yıllarda yazdığı, "Eskiyen", "Oda", "Yolda", "Kan Otları", "Mani Olunmuş Adam", "Ricat", "Çark", "Sabah", "Koridor" ve "Düğüm" adlı hikayelerini aynı sayfada yayımladı.
Türk hikayesinde yerlilik unsurunu benimseyen Özdenören, 1969'da Nuri Pakdil, Mehmet Akif İnan, Erdem Bayazıt ve Alaeddin Özdenören ile "Edebiyat" dergisinin kurucuları arasında yer aldı.
1969'da Edebiyat dergisinde yazıları yayınlandı
Başarılı edebiyatçı, üniversitenin ardından gittiği Ankara'da, Devlet Planlama Teşkilatında (DPT) uzman yardımcısı olarak işe başladı.
Akif İnan ve Erdem Bayazıt gibi isimlerle 1969'da, Nuri Pakdil'in yayımladığı "Edebiyat" dergisinde yazılar kaleme alan Özdenören, "Kalkınma İktisadı" konulu yüksek lisans çalışması için 1970'te ABD'ye gitti.
Usta yazar, New Mexico Üniversitesinde tezini tamamlayamadan geri dönerek, Eylül 1971'de Ayşe Çalkaya ile Kahramanmaraş’ta evlendi. İkilinin, Ömer Ümran ile Merve adını verdiği iki çocuğu dünyaya geldi.
Bursa’da yedek subay personel okulunda 1972'de 6 ay eğitim gören yazar, kışla görevi için Mart 1973’te Şırnak’a gitti. Askerliğini 1974 Şubat’ında tamamladı.
7 Güzel Adam'dan biriydi
Rasim Özdenören, 1975'te Kültür Bakanlığına bakanlık müşaviri olarak atandı, 1977-1978'de müfettiş olarak çalıştı.
Kültür Bakanlığındaki görevinden 1978'de ayrılan yazar, 1980'de DPT'de yeniden çalışmaya başladı. Burada uzman, yayın ve temsil dairesi başkanlığı, genel sekreter yardımcılığı ve müşavirlik gibi çeşitli görevlerde bulunduktan sonra genel sekreter iken 2005 yılında bu kurumdan emekli oldu.
Cahit Zarifoğlu, Mehmet Akif İnan, Erdem Bayazıt ve Alaeddin Özdenören ile 1976'nın sonunda "Mavera" dergisini kuran yazarın, hikaye ve yazıları Varlık, Türk Sanatı, Arayış, Hamle, Dost, Soyut, Yeni İstiklal, Diriliş, Edebiyat, Mavera, Yeni Devir, Yeni Zemin, Yedi İklim, Kaşgar, Hece, Zaman, Yeni Şafak, Yeni Dönem'de yayımlandı.
Özdenören, 1967'de ilk kitabı "Hastalar ve Işıklar"ın ardından 1973'te "Çözülme", 1974'te "Çok Sesli Bir Ölüm" adlı kitaplarını okuyucuyla buluşturdu. Prag’da yapılan Uluslararası TV Filmleri Yarışması’nda Jüri Özel Ödülü’nü kazanan Çok Sesli Bir Ölüm 1984'te, Çözülme ise 1973'te, televizyona film olarak uyarlandı.
Yazarın "Çarpılmışlar" kitabı 1977'de, "Gül Yetiştiren Adam" romanı 1979'da, "Denize Açılan Kapı" eseri 1983'te, Hz. Yusuf kıssasından yola çıkarak kaleme aldığı "Kuyu" 1999'da, "Ansızın Yola Çıkmak" ile "Hışırtı" 2000'de, "Toz" ise 2002'de okuyucuyla buluştu.
Rasim Özdenören'in, Türk edebiyatına damga vuran Cahit Zarifoğlu, Erdem Bayazıt, Nuri Pakdil, Mehmet Akif İnan, Alaeddin Özdenören ve Ali Kutlay'dan oluşan 7 güzel adam arasında yer aldığı belirtiliyordu.
Bütün eserleri İz Yayıncılık'tan çıkan usta isim en son aylık yayımlanan Hece dergisinin yayın yönetmenliğini üstlenmişti.
Özdenören'in ödülleri
1978’de İki Dünya kitabıyla Türkiye Millî Kültür Vakfı’nın Fikir Dalında Jüri Özel Ödülü’ne layık bulundu.
1984’te Denize Açılan Kapı kitabı ile Yazarlar Birliği’nin ‘Yılın Hikâyecisi Ödülü’nü aldı.
1986'da Ruhun Malzemeleri kitabı ile Türkiye Yazarlar Birliği’nin ‘Deneme Ödülü’ne layık görüldü.
2008’de Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türk Dil Kurumu, RTÜK’ün iştirakiyle düzenlenen Karaman Türk Dili Ödülü kapsamında “Türkçeyi Güzel ve Doğru Kullanan Edebiyatçı Ödülü” verildi.
2009'da TBMM Üstün Hizmet Ödülü’ne layık bulundu.
2011’de Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi ve 2015’te Sakarya Üniversitesi tarafından fahri doktora unvanı verildi.
2015'te Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü’ne layık bulundu.
2016'da Star gazetesinin düzenlediği Necip Fazıl Kısakürek Saygı Ödülü’nün sahibi oldu.
2018’de Bayburt Üniversitesi’nin düzenlediği 2. Dede Korkut Ödülleri kapsamında Özdenören'e “Bilge Adam Ödülü” verildi.
Eserlerinden bazıları şöyle:
Hikaye: Hastalar ve Işıklar (1967), Çözülme (1973), Çok Sesli Bir Ölüm (1974), Çarpılmışlar (1977), Denize Açılan Kapı (1983), Kuyu (1999), Hışırtı (2000), Ansızın Yola Çıkmak (2000), Toz (2002)
Roman: Gül Yetiştiren Adam (1979)
Deneme: İki Dünya (1977), Müslümanca Düşünme Üzerine Denemeler (1985), Yaşadığımız Günler (1985), Ruhun Malzemeleri (1986), Yeniden İnanmak (1987), Kafa Karıştıran Kelimeler (1987), Çapraz İlişkiler (1987), Yumurtayı Hangi Ucundan Kırmalı? (1987), Müslümanca Yaşamak (1988), Red Yazıları (1988), Yeni Dünya Düzeninin Sefaleti (1996), Ben ve Hayat ve Ölüm (1997), İpin Ucu (1997), Acemi Yolcu (1997), Kent İlişkileri (1998), Yüzler (1999), Köpekçe Düşünceler (1999), Eşikte Duran İnsan (2000), Yazı İmge ve Gerçeklik (2002), Aşkın Diyalektiği (2003), Düşünsel Duruş (2004) Siyasal İstiareler (2009), Açık Mektuplar (2014), Edebiyat ve Hayat (2012), Hadislerin Işığında Hz. Muhammed (2018)
Çeviri: Hayvan Çiftliği (George Orwell, 1964), İslam’da Devlet Nizamı (Mevdudi, 1967), İslam Devletinde Mali Yapı (Dr. S.A. Sıddıki, 1972)
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay'dan başsağlığı mesajı
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, sosyal medya hesabından paylaştığı mesajında, "Edebiyatımızın önde gelen isimlerinden, Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü sahibi Rasim Özdenören'in vefatını derin bir üzüntüyle öğrendim. Merhuma Allah'tan rahmet, ailesine, sevenlerine ve edebiyat camiamıza başsağlığı diliyorum." ifadelerini kullandı.
Kabine üyelerinden taziye mesajları
82 yaşında hayatını kaybeden edebiyatçı Rasim Özdenören için bazı bakanlar da taziye mesajı yayımladı.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy da paylaştığı mesajında, "Bakanlığımızda çeşitli görevlerde bulunan, 7 Güzel Adam'ın son temsilcisi, Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü sahibi Rasim Özdenören'in vefat haberini büyük bir üzüntüyle öğrenmiş bulunuyorum. Merhuma Allah'tan rahmet, ailesine ve sevenlerine başsağlığı diliyorum." ifadelerini kullandı.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, sosyal medya hesabından başsağlığı mesajı paylaştı. Bozdağ, mesajında, "7 Güzel Adam'ın son temsilcisi, usta edebiyatçı, milli ve manevi değerlerimizin müdafisi Rasim Özdenören ağabeyin vefatı hepimizi derinden üzdü. Merhuma Allah'tan rahmet, ailesine başsağlığı ve sabır dilerim. Mekanı cennet, makamı ali olsun inşallah." ifadelerini kullandı.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık da Twitter hesabından, "Gül Yetiştiren Adam" etiketiyle, "Türk edebiyatında ve düşünce dünyasında eşsiz bir yere sahip, gerçek bir münevver olan Rasim Özdenören'in vefatını büyük teessürle öğrendim. Kendisine Allah'tan rahmet, ailesine ve dostlarına başsağlığı diliyorum. Mekanı cennet olsun. Güzel izler bıraktı." paylaşımını yaptı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, "Yedi Güzel Adam'ın son sesi, edebiyat dünyamızın çınarı, 'Gül Yetiştiren Adam' Rasim Özdenören ağabey bugün ebedi aleme irtihal eyledi. Rabb'im mekanını cennet eylesin, ailesinin ve sevenlerinin başı sağ olsun." açıklamasında bulundu.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu da fikir dünyasının öncülerinden, kitaplarıyla, duruşuyla, yaşayışıyla "Müslümanca düşünme" ve "Müslümanca yaşama"nın güzide bir örneği olan Rasim Özdenören'e Allah'tan rahmet, ailesi, sevenleri ve edebiyat camiasına başsağlığı dileklerini iletti.
Milli Eğitim Bakanı Mahmur Özer, taziye mesajında, "Fikriyatımızın 'Gül Yetiştiren Adam'ını kaybetmenin hüznü içindeyiz. Türk edebiyatının öncü ve güçlü kalemlerinden Rasim Özdenören'e Allah'tan rahmet, ailesi ve sevenlerine başsağlığı dilerim. Mekanı cennet olsun."ifadelerini kullandı.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ise "Ankara Tıp Fakültesi Hastanesinde tedavi görmekte olan yazar, öykücü ve düşünür Rasim Özdenören aramızdan ayrıldı. Ağabeyimizi kaybettik. Üstadımızı kaybettik. O, Yedi Güzel Adam’ın bu hayattaki sonuncusuydu. Hepimizin başı sağ olsun. Kendisine Allah’tan rahmet diliyoruz." mesajını paylaştı.
Rasim Özdenören yarın toprağa verilecek
Özdenören, yarın Eyüp Sultan Camii'nde ikindi namazını müteakip kılınacak cenaze namazının ardından defnedilecek.
Kaynak: AA
.
dikGAZETE.com
