Ankara
"Girişimci ve insani" aut politika yaklaşımıyla sabık yılı aşırı enerjik kuma halde nâkil Türk aut politikasını, 2021'de de elastikiyet ve aşırı taraflılık gerektirecek dip ve cıvıl cıvıl kuma sene bekliyor.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, bu yıl, Türk aut politikasının gündeminde yunak mevzular ortada Körfez ve Orta Doğu'daki gelişmeler, ABD'de toy yönetim, Kıbrıs meselesi ve Avrupa Birliği (AB) ile Rusya'yla ilişkilerin arazi alacağı öngörülüyor.
Hariciyeden mevrut sinyaller, Türkiye'nin aut politikada gene diplomasiye evleviyet vereceğine fakat lazım olduğunda sahaya da inerek "akıllı gücünü" kullanmaya bitmeme edeceğine ayraç ediyor.
Körfez'de detant süreci
Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Mısır ve Bahreyn'in 3,5 sene önceki Katar'a uygulamaya başladığı ablukayla süregelen "Körfez krizinin" akıbet bulmasıyla alanda ortaya çıkan detant süreci Türkiye düşüncesince iri ehemmiyet taşıyor. Başından buyana ihtilafın çözülmesi düşüncesince diyalog üstüne ısrar eden bulunan Türkiye düşüncesince alanda asayiş ve balans ehemmiyet bildirme ediyor. Körfez'deki detant periyodunun Türkiye'nin Suudi Arabistan ve Mısır kabilinden semt ülkeleriyle ilişkilerine de onomatope ihtimali bulunuyor.
Halihazırda Türkiye, Mısır'la ilişkilerin geliştirilmesi düşüncesince ihsas kurumları ve dışişleri bakanlıkları düzeyinde temaslar yürütmekle beraber, dü ülke, arsıulusal platformda da birbirine gönül rahatlığı olmama ilkesine akla yatkın davranmaya çalışıyor. Aynı sürede devletlerin ilişkileri doğrultmak düşüncesince "bir kez haritası" üstünde düzentileme niyeti bulunuyor.
Türkiye ve Suudi Arabistan arasındaki ilişkilerde de detant sinyalleri epope gösteriyor. G-20 Liderler Zirvesi öncesinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz arasındaki telefon görüşmesi ve Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan'ın Türkiye ile "iyi ve dört dörtlük ilişkilere" erbap olduklarını söylemesi, ilişkilerde 2021'de salah olabileceğine ayraç ediyor.
ABD'de Biden devri
Türkiye'nin zamanı kökleri bulunmuş yer aldığı ve NATO müttefikliği paylaşmış yer aldığı ABD'yle akıbet devirde epope yayınlayan ve hal muntazır bazısı sorunları bulunuyor.
ABD'nin Suriye'nin kuzeyinde yıldırı örgütleri PKK/YPG'ye verdiği destek, Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) ABD'deki başıboş harekat sektörü ve sergerde Fetullah Gülen'in iadesi, S-400 ve CAATSA (ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırım Yoluyla Mücadele Yasası) yaptırımları dü yurt ortada çözülmeyi muntazır esas mesail ortada arazi alıyor.
Türkiye, 20 Ocak'ta rolü ABD Başkanı Donald Trump'tan devralacak bulunan Joe Biden'la "köklü müttefiklik" çerçevesinde ilişkileri olmak istediğini ve hastalıkların çözümü düşüncesince lazım adımları atmaya müheyya yer aldığı sinyallerini verirken, ABD'de rolü devralacak toy dalavere de alanda ehemmiyetli gösteriş oynayan NATO müttefiki Türkiye'yle ilişkilerin önemine ayraç ediyor.
İki ülke, halihazırda CAATSA yaptırımları üstüne kuma eş düzentileme grubu kurulması üstünde icraat yürütüyor.
AB'yle ilişkilerde "pozitif gündem" beklentisi
Stratejik maksadı yeterli üyelik bulunan Türkiye'nin AB'yle ilişkilerinde nice bap sansasyonel oluyor. Geçen sene bazısı unsur devletlerin girişimlerinin de etkisiyle huzursuz kuma havada seyreden Türkiye-AB ilişkilerinde bu yıl, "pozitif kuma gündem" beklentisi bulunuyor.
AB Konseyi Başkanı Charles Michel ile Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen'in Türkiye'ye düzenleyeceği ziyaretle yapılacak zirvede, 18 Mart Göç Mutabakatı, ara sınav serbestisi, Gümrük Birliği Anlaşması'nın güncellenmesi kabilinden konuların ele katılması öngörülüyor.
Genel açıdan AB ile temasların ivme kazanması beklenirken, Türkiye'nin ıslahat vurgusunun da ilişiklerde yararlı gündeme ulama sağlayabileceği düşünülüyor.
Doğu Akdeniz'deki gelişmeler ışığında ise Türkiye, doğrulukla paylaşımdan yana tutumunu sürdürürken; Brüksel ve Ankara, aşırı yönlü kuma Doğu Akdeniz Konferansı düşüncesince de icraat yürütüyor.
Türkiye'nin Aralık 2020'de Oruç Reis gemisi düşüncesince yayımladığı NAVTEX'de, sismik tetkikat düşüncesince çalışkanlık bölgesini Antalya Körfezi'yle sınırlanmış terviç kararının da Türkiye-AB ortada oluşturulması maksut yararlı gündeme ulama sunması bekleniyor.
Fransa'yla toy kez haritası
AB üyesi ülkelerle düet münasebat bağlamında da Fransa'yla normalleşme sürecine ilişikli sinyaller veriliyor. Tarafların kuma "yol haritası" üstünde çalıştığı, içtenlikli kuma davranış benimseyerek ilişkileri gene rayına koymaya çalıştığına bağlı mesajlar bulunuyor.
Türkiye, Yunanistan'la da masaya oturmaya müheyya bulunduğunu ve istikşafi görüşmeler kanalıyla sorunları kırma şeklini benimsediğini çoğunlukla tekrarlıyor.
Kıbrıs meselesinde seçenek çözüm
Kıbrıs meselesinde 2021'de 52 senedir etüt edilen "federasyon seçeneğinin" namına Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ve Türkiye'nin de desteklediği "iki devletli çözüm" modelinin gündemde olması bekleniyor. Bu çerçevede Türkiye'nin Birleşmiş Milletlere (BM) öneri etmiş yer aldığı "5 zait BM" formatındaki gayriresmi toplantının andıran sürede düzenlenmesi öngörülüyor.
Azerbaycan'a dayanak sürecek
Azerbaycan ve andıran müttefiki Türkiye açısından 2020'nin en ehemmiyetli gelişmelerinden birini, Bakü'nün 30 senedir Ermenistan çeşidinden karışma edilen vatanlarını arka alması teşekkül ediyor.
Türkiye'nin Azerbaycan'a bu bağlamda kâffesi kurum, yapılış ve olanaklarıyla verdiği desteğin 2021'de "tek millet, dü devlet" yaklaşımıyla sürmesi bekleniyor.
İsrail'le normalleşme perspektifi
İsrail'le 2018'den buyana büyükelçiler namına işgüder düzeyinde planlı ilişkilerde, 2021'de detant periyodunun muhtemel olduğuna müteveccih yorumların arttığı gözleniyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, İsrail ve Türkiye ortada ihsas düzeyinde ilişkilerin yürütüldüğünü belirtmesi ve esas sıkıntının bulunan Tel Aviv yönetiminin Filistin politikaları olduğuna ayraç ederek "Yoksa bizim gönlümüz istek epope bos ki onlarla da münasebetlerimizi henüz dobra kuma noktaya taşıyalım." ifadeleri, lazım koşulların oluşması şeklinde dü yurt ortada buzların eriyebileceğine ayraç ediyor.
Öte taraftan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun da İsrail ve Türkiye ortada diyalog kurabilecek nice gurur ve düzenek bulunduğuna ve İsrail'in ana kara sahanlığında çıkan hidrokarbür rezervlerinin Türkiye güzergahından hariç satım edilmesinin velut olacağına ayraç etmesi, dü ülkenin erke dalında iş birliğini de gündeme getiriyor.
Suriye ve Libya'da politik sürece destek
Türkiye, Suriye bağlamında ise aslında buyana benimsediği politik sürece desteği sürdüreceğine ayraç ediyor. Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı, Barış Pınarı ve Bahar Kalkanı harekatlarıyla alanda terörle mücadelede ehemmiyetli kazanımlar elde fail Türkiye'nin bu politikayı sürdürmesi ve Suriyeli sığınmacıların, ülkelerine emin dönüşleri düşüncesince emekleri hızlandırması bekleniyor. Nitekim Çavuşoğlu'nun "2021'de Türkiye adına arka dönüşler ve politik sürece ciddilik vereceğiz." lafları de buna ayraç ediyor.
Rusya ve ABD'nin, Suriye'nin kuzeyindeki 30 kilometre derinliğindeki hattan YPG/PKK'yı sürüm anlamında verdiği lafı namına getirmemesi, Ankara'nın gündemde tutacağı mevzular ortada arazi alıyor.
Türkiye'nin benzeri halde Libya'da da politik proses ve yasal Libya hükümetine bulunan desteğini sürdürmesi bekleniyor.
"Yeniden Asya" açılımı gayret kazanacak
Dünyanın hesaplı gücünün merkezi durumuna gelmeye süregelen Asya bölgesi ve Türkiye arasındaki ilişkilerin 2019'da başlatılan "Yeniden Asya" açılımı çerçevesinde bu sene ivme kazanacağı öngörülüyor.
Söz konusu bakış açısı çerçevesinde 30'dan kuma tomar ülkeyle çalışkanlık dalında gelişim planı bulunan Türkiye'nin, "Kuşak ve Yol Projesi" ile "İpek Yolu"nun canlandırılmasında da ehemmiyetli gösteriş oynaması bekleniyor.
Rusya'yla ciddi bağlar
Türkiye ve Rusya, Suriye, Libya ve Azerbaycan'da ayrımlı taraflarda arazi almış olsa da, ağır senelerde bile diyaloğu ön planda tutmayı başaran dü yurt adına ön plana çıkıyor. İki ülkenin, 2021'de de kâffesi zorluklara karşın diyaloğa ciddilik vereceği öngörülüyor.
Suriye bağlamında 5 Mart mutabakatı ve Astana formatında iş birliğini sürdürmesi muhtemel dü ülkenin, Azerbaycan'da da Ortak Gözlem Merkezi çerçevesinde ateşkesi dikiz etmek düşüncesince baş başa çalışmaya bitmeme edeceği görülüyor.
Ankara ve Moskova'nın teşrikimesai ve diyaloğu, Türkiye'nin Rusya'dan satın almış yer aldığı S-400 iklim defans sistemi, Akkuyu Nükleer Santrali ve TürkAkım Doğalgaz Boru Hattı ile gezim kabilinden ehemmiyetli alanlar üstünden yürütmesi bekleniyor.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com
