Türkiye'de sanayinin teknoloji karnesi

ANKARA - GÖKSEL YILDIRIM

Üretimde Endüstri 4.0'la dijital dönüşüme yönelik adımların atıldığı bir ortamda Türkiye'de sanayinin teknoloji karnesi çıkarıldı.

TÜBİTAK, akıllı üretim sistemlerine yönelik öncü ve kritik teknolojilerdeki mevcut durumun ve ihtiyaçların saptanması amacıyla, ilgili teknolojik alanlarda kurumdan Ar-Ge desteği alan firmalar yönelik araştırma gerçekleştirdi.

Bu kapsamda, yaklaşık bin özel sektör kuruluşuna kapsamlı bir anket uygulandı. Çalışma sırasında özel sektör kuruluşlarının görüşleri ve cevaplarını toplanarak analiz edildi.

Ankette, kuruluşların Ar-Ge ve akıllı üretimle alakalı ilgi ve entegrasyon seviyelerini ölçmeye yönelik sorulardan oluşan bölümlerin yanı sıra, Ar-Ge ve uluslararası iş birliği ihtiyaçları, ilgili teknolojiler bazında ulusal yetkinlik, firma ve ulusal düzeyde etki potansiyelini belirlemeye yönelik kısımlar yer aldı.

Araştırma sonuçlarına göre, firmaların yüzde 22'sinin Yeni Sanayi Devrimi arka planındaki akıllı üretim sistemleri konusunda "kapsamlı bilgiye sahip olduğu" belirlendi. Firmaların yüzde 59'unun "genel bilgi sahibi olduğu", yüzde 19'unun "bilgisinin olmadığı" sonucuna ulaşıldı.

Farkındalığı en yüksek 3 sektörü elektronik, yazılım ve malzeme oluşturuyor. Bilgisayar, elektronik ve optik ürünler alanında kapsamlı bilgi sahibi firma oranı yüzde 39'a çıkıyor. Yazılım ve danışmanlıkta bu oran yüzde 36, malzeme (kauçuk ve plastik) alanında yüzde 22 düzeyinde seyrediyor.

Firmaların yüzde 50'sinin gelecek 3-5 yıl içerisinde üretim hatlarına ilgili teknolojileri entegre etme stratejileri bulunuyor. Stratejisi bulunmayan firmaların oranı yüzde 20, stratejisi uzun vadeye yayılan (5-10 yıl) firmaların oranı yüzde 30'a karşılık geliyor.

Türkiye'de sanayinin dijital olgunluk seviyesi Endüstri 2.0 ile Endüstri 3.0 arasında yer alıyor. Olgunluk seviyesi en yüksek 3 sektör, "malzeme", "bilgisayarlar, elektronik ve optik ürünler" ve "otomotiv ve beyaz eşya yan sanayisi"nden oluşuyor.

Akıllı üretim sistemleri kapsamında en çok katma değer sağlayacağı değerlendirilen teknolojiler "otomasyon ve kontrol sistemleri", "ileri robotik sistemler", "eklemeli imalat" olarak öne çıkıyor.

Katma değerin en yüksek olacağı değerlendirilen 3 sektör ise "makine ve ekipman", "bilgisayarlar, elektronik ve optik ürünler" ve "otomotiv ve beyaz eşya yan sanayisi" olarak gösteriliyor.