Türk jeti dünya sahnesine çıkıyor

ANKARA - GÖKSEL YILDIRIM

Türkiye'nin jet eğitimi ve yakın destek uçağı ihtiyacının karşılanması amacıyla tasarlanan Hürjet, hazırlanan birebir yer prototipiyle ete kemiğe büründü. Hürjet, dünyanın en önemli havacılık etkinliklerinden olan İngiltere'deki Farnborough Airshow'da ilk kez sergilenecek.

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii'nin (TUSAŞ), pazar araştırmaları ve ihtiyaç analizleri sonucu herhangi bir ihtiyaç belirtmeden öz kaynaklarını kullanarak başlattığı Jet Eğitim ve Yakın Destek Uçağı Geliştirme Projesi başarılı şekilde ilerliyor.

Projede kavramsal tasarım aşaması tamamlanırken ön tasarım aşamasına geçildi. Bu çalışmalar sürerken Hürjet'in birebir modeli üretildi. Uçağın "yer prototipinin" ortaya çıkmasıyla ön tasarım da fiziksel boyut kazanmaya başladı.

Oldukça gelişmiş bir düzeyde ortaya konulan prototip, uçağın tasarımında gelinen noktayı gözler önüne seriyor. Kokpit içinden kontrol edilebilen hareketli kontrol yüzeylerine sahip prototipte gerçek uçak ekipmanları kullanılıyor. Prototipte, motor, bazı itki ve uçuş sistemleri dışında kalan hemen hemen bütün sistemler fonksiyonları azaltılarak gerçekçi şekilde yer alıyor.

Ön tasarım sonrasında uçağa ilişkin çalışmalar detay tasarımla sürdürülecek. Uçuş testlerinin projenin 48'inci ayında başlaması ve Hürjet'in ilk uçuşunu 2023'te yapması planlanıyor.

Hürjet'in yer prototipi, 16-22 Temmuz'da gerçekleştirilecek dünyanın en önemli havacılık etkinliklerinden, İngiltere'deki Farnborough Uluslararası Havacılık Fuarı'nda ilk kez sergilenecek. Böylece Hürjet Projesi dünyaya tanıtılacak.

Fuarda dijital kamuflajlı olarak sergilenecek Hürjet'in kuyruğunda tarih boyunca Türk milletinin ve Türk Hava Kuvvetlerinin sembolü olan kartal figürü yer alacak. Hürjet'le birlikte TÜBİTAK SAGE tarafından geliştirilen Hassas Güdüm Kiti-82, Kanatlı Güdüm Kiti, Türkiye'nin ilk milli hava füzeleri Gökdoğan ve Bozdoğan; ROKETSAN tarafından geliştirilen Teber Lazer Güdün Kiti MK-81 ve MK-82, L-Umtas sergilenecek.

Uçak, 13,4 metre uzunluğunda, 11 metre kanat açıklığında, 4 metre dikey kuyruk yüksekliğinde olacak.

Hürjet Projesi kapsamında ileri seviye bir jet eğitim uçağı yapılacak, bunun yanında uçağa silah eklenerek ikinci bir misyon kazandırılacak. Böylece Türk Hava Kuvvetlerinin jet tekamül uçağı ihtiyacı karşılanırken, yakın hava desteğinde kullanılabilecek bir hafif taarruz uçağına sahip olunacak.

Taarruz faaliyetlerinde çevre güvenliğini sağlayacak Hürjet, ana taarruz uçaklarına koridor açacak, harekat ortamını hazırlayacak. Hürjet, silahlı ve silahsız olarak karakol faaliyeti de yürütebilecek.

Uçağın ileri seviye bir kokpit ve görev bilgisayarı olacak. 5. nesil savaş uçaklarının kullanılmaya başlandığı bir ortamda Hürjet, 5. nesil eğitim uçağı hedefiyle tasarlanıyor.

Hürjet, üstün radar ve hassas taarruz sistemleriyle donatılacak, veri linki sayesinde hava ve yer haberleşme yetenekleriyle tehdit ve riskleri azaltacak.

Çift motor, tek motor seçenekleri arasında birçok parametre dikkate alınarak yapılan değerlendirmeler sonunda Hürjet için tek motor versiyona yoğunlaşıldı. Bu eğilim uçağın yer prototipine de yansıdı.

Kaynak: AA