ANKARA (AA) - Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Başkanı Prof. Dr. Ahmet Cevat Acar, Türk-İslam Bilim Kültür Mirası Projesi kapsamında basılan 5 eserin ardından, "Şeyhülislam Arzları ve Padişah İradeleri", "Şehzade Divanı Defterleri: Manisa Şehzade Sarayı Divanı" ve "Şemseddin Sami, Resimli Kamus-ı Fransevi" adlı 3 eseri daha yeniden yayımladıklarını bildirdi.
Acar, AA muhabirine, "Türk-İslam Bilim Kültür Mirası Projesi"ne ilişkin açıklamalarda bulundu.
Türk-İslam Bilim Kültür Mirası Projesi'nin, bilim tarihinin öğrenilmesi, bilim insanları ve eserlerinin genç nesillere tanıtılması bakımından çok önemli olduğuna işaret eden Acar, söz konusu çalışmayla Türk-İslam medeniyeti havzasında üretilmiş Osmanlı Türkçesi, Arapça, Farsça, diğer Türk lehçeleri gibi dillerdeki telif, tercüme ve şerh 100 eserin yayımlanmasını amaçladıklarını belirtti. Acar, bu kapsamda eserlerin transliterasyon (Yabancı yazıların okunuşları göz önüne alınmadan yalnızca harf harf aktarılması), tıpkıbasım, çeviri ve tahkiklerinin yapılacağını, böylede ulusal ve uluslararası bilim dünyasına kazandırılacağını söyledi.
Türk-İslam Bilim Kültür Mirası Projesi çerçevesinde, bugüne kadar Bursalı Mehmed Tahir'in "Osmanlı Müellifleri", Ebheri'nin "İsaguci Mantığa Giriş", Hoca Dehhani'nin "Hoca Dehhani Divanı", anonim "Enisü'l-Celis", Takıyüddin İbn Ma'ruf'un "Kitabu Nuri Hadakati el-Ebsar ve Nuri Hadikati el-Enzar" isimli 5 eserin yeniden yayımlandığını hatırlatan Acar, yayım hazırlıkları tamamlanarak basılan 3 yapıt hakkında da bilgi verdi.
"Şeyhülislam, padişah ve şehzadelerden notlar"Acar, Türk modernleşme tarihine ışık tutacak nitelikte ayrıntılar içeren "Şeyhülislam Arzları ve Padişah İradeleri (1845-1878)" eserinin, kendisi ve Doç. Dr. İlhami Yurdakul tarafından yayına hazırlandığını anlattı. Kitapta şeyhülislamların arzları ve padişahların kararları üzerinden, tanzimat sürecinde din-devlet ilişkileri, eğitim, yargı, bürokratik yenileşme, dil ve zihniyet gibi pek çok konuda yeni bilgiye ulaşılabildiğine dikkati çeken Acar, "Tanzimat devri üst düzey uleması ile şer'i ve dini işler hakkında araştırma yapacakların temel başvuru kaynağı olacak bu eserde, Şeyhülislam Arif Hikmet Beyefendi, Meşrebzade Mehmed Arif Efendi, Mehmed Saadeddin Efendi, Hasan Fehmi Efendi, Ahmed Muhtar Beyefendi, Kethudazade Ahmed Muhtar Bey ve Hasan Hayrullah Efendi'nin şeyhülislamlıkları sırasında yazdıkları arzlar ve devrin padişahları tarafından verilen iradeler yer alıyor." dedi.
"Şehzade Divanı Defterleri: Manisa Şehzade Sarayı Divanı (1544-1594)" adlı yapıtın, Osmanlı idare tarihi açısından oldukça önemli bir kaynak olduğunun altını çizen Acar, eserin TÜBA Asli Üyesi Prof. Dr. Feridun Emecen, Doç. Dr. Zekai Mete ve Prof. Dr. Arif Bilgin tarafından yayına hazırlandığı kaydetti. Kitabın Osmanlı şehzadelerinin idarecilik yıllarına ait bulunan ve Osmanlı arşivinde tespit edilen benzersiz sayılabilecek defterlerin yayınını ve değerlendirmesini içerdiği dile getiren Acar, "Osmanlı Sultanları II. Selim ve III. Mehmed'in şehzadelikleri sırasında tutulan kayıtlar, bu eserin içeriğini oluşturuyor. Büyük emek verilen bu yapıt, özellikle devlet idaresi ve taşra yönetimi açısından vazgeçilmez kaynak eserlerden bir olacak. Ayrıca kitapla birlikte sunulan CD'de, yayınlanan arşiv defterlerinin tamamının görüntüleri de bulunuyor." diye konuştu.
"Resimli Fransızca-Osmanlı Türkçesi sözlüğü"Acar, proje kapsamında yayımlanan bir diğer çalışmanın ise sözlük-ansiklopedi yazar ve derleyiciliğiyle öne çıkan Şemseddin Sami'nin Fransızca-Osmanlı Türkçesi lügatı "Resimli Kamus-ı Fransevi (1. Cilt)"nin de Dr. Şerif Eskin tarafından yayına hazırlandığını bildirdi. Şemseddin Sami'nin bu alandaki yayınlarıyla Türk bilim-kültür tarihinde haklı ve önemli bir yer edindiğini vurgulayan Acar, "Yayımlandığı dönem itibarıyla eserin iddiası, sıradan bir yabancı dil kaynağı olmanın ötesinde modern bilim dilini kuşatmak ve kapsamlı bir başvuru kaynağı haline gelmekti. Kamus-ı Fransevi, alanında ilk ve en önemli örnekler arasındadır. Şemseddin Sami'nin bu yadigarı özellikleri dolayısıyla bir döneme damgasını vurmuş olmakla birlikte hala güncelliğini de koruyan bir klasik olarak düşünülebilir." ifadesini kullandı.
Resimli Kamus-ı Fransevi'nin yayına hazırlanan 2. cildinin de basılacağına değinen Acar, Türk-İslam Bilim Kültür Mirası Projesi kapsamında çalışmaları tamamlanan diğer eserlerin de yayıma hazırlandığını söyledi.
