NEW YORK (AA) - ÖVÜNÇ KUTLU - New York borsasında endeksler, ABD Başkanı Donald Trump'ın Beyaz Saray'daki ilk 100 gününde yaklaşık yüzde 5 ila yüzde 9 arasında prim yaparak yatırımcılara kazandırdı.
Trump'ın ABD'de vergi oranlarını indirme, altyapı harcamalarına 1 trilyon dolar ayırma, finans ve enerji alanındaki regülasyonları sınırlama vaatleriyle yükseliş gösteren endeksler, öte yandan, ABD'de sağlık reformu yasası olarak bilinen Obamacare'in iptalinin gerçekleşmemesi ve Trump'ın vize alanına kısıtlama getirmesiyle kayıplar yaşadı.
New York borsasında endeksler, Trump'ın 20 Ocak'ta başkanlık koltuğuna oturmasıyla geçen cuma arasındaki 99 günde, yaklaşık yüzde 5 ila yüzde 9 arasında yükseliş kaydetti.
AA muhabirinin derlediği verilere göre, 20 Ocak-28 Nisan tarihleri arasındaki dönemde, Dow Jones Sanayi Endeksi 19.827 puandan 20.939 puana tırmanarak yüzde 5,6 artış kaydederken, Standard & Poor's 500 (S&P 500) Endeksi 2.271 puandan 2.384 puana yükselerek yüzde 4,9, Nasdaq Teknoloji Endeksi de 5.555 puandan 6.047 puana ulaşarak yüzde 8,8 kazanç sağladı.
İlk 40 günde endeksler rekora koştuTrump'ın başkanlık koltuğundaki ilk ciddi testi 28 Şubat'ta ABD Kongresine hitabı oldu. Ülkesinin hedeflerine ulaşabilmesi için öncelikle "Amerikan ekonomisinin motorunun yeniden çalıştırılması" gerektiğini söyleyen Trump, şirketlerin ABD'ye milyarlarca dolarlık yatırım yapacağını ve on binlerce yeni istihdam oluşturacağını vurguladı.
Trump'ın Kongre'ye hitabının ardından gelen ilk işlem günü 1 Mart'ta New York borsasında endeksler rekor kırdı. Dow Jones Sanayi Endeksi 21.115 puana, S&P 500 Endeksi 2.395 puana ve Nasdaq Teknoloji Endeksi de 5.904 puana tırmanarak tüm zamanların en yüksek seviyelerini kaydetti.
Böylece, 20 Ocak-1 Mart tarihleri arasında Trump'ın Beyaz Saray'daki ilk 40 gününde, Dow Jones Sanayi Endeksi yüzde 6,5, S&P 500 Endeksi yüzde 5,5 ve Nasdaq Teknoloji Endeksi de yüzde 6,3 prim yaparak yatırımcılara kazandırdı.
Trump'ın başarısızlıkları yatırımcılara kaybettirdiAncak, Trump'ın Obamacare'in iptalini gerçekleştirememesi ve vize alanına kısıtlama getirmesiyle, Dow Jones Sanayi ve S&P 500 endeksleri ilerleyen tarihlerde bu kazançlarının bir kısmını kaybetti.
Trump'ın selefi Barack Obama'nın sağlık sigortasını (Obamacare) yürürlükten kaldırmak ve yeni bir sağlık reformu yasa tasarısını ABD Temsilciler Meclisinden geçirmek konularında yatırımcıların artan endişeleriyle, New York borsası 21 Mart tarihinde, geçen yılın ekim ayından bu yana, en kötü performansını sergiledi.
Söz konusu günde, Dow Jones Sanayi Endeksi yüzde 1,14 kayıpla 20.668 puana, S&P 500 Endeksi yüzde 1,24 düşüşle 2.344 puana, Nasdaq Teknoloji Endeksi de yüzde 1,83 azalışla 5.793 puana geriledi.
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Paul Ryan'ın hazırladığı Amerikan Sağlık Hizmetleri Yasası tasarısına, Demokratların yanı sıra yaklaşık 30 Cumhuriyetçi vekil muhalefet etti. 24 Mart cuma günü tasarının Temsilciler Meclisinden geçmemesinin ardından gelen ilk iş gününde New York borsasında kayıplar artmaya devam etti.
27 Mart pazartesi günü Dow Jones Sanayi Endeksi 20.550 puana, S&P 500 Endeksi 2.341 puana gerilerken, yatırımcılar ABD'li teknoloji şirketlerinin hisselerine yöneldi. Böylece, Nasdaq Teknoloji Endeksi 5.840 puana yükseldi.
Trump'ın, 18 Nisan'da, yabancı işçilerin ABD'de çalışmalarını yasal kılan H-1B vize programını revize edeceğini duyurması, ülkede yaşayan yüz binlerce yabancı uyruklu çalışanın geleceği hakkında endişe yaratırken, yatırımcılar borsada satış pozisyonu aldı.
Aynı gün Nasdaq Teknoloji Endeksi yüzde 0,12 düşerken, ertesi gün Dow Jones Sanayi Endeksi yüzde 0,58, S&P 500 Endeksi de yüzde 0,17 kayıp yaşadı.
Vergi reformu vaadiyle borsa toparlandıSeçim kampanyası sırasında ABD'de kurumlar vergisi oranını düşüreceğini vadeden ve geçen hafta ABD'nin 1986'dan beri yürürlükte olan vergi sisteminde köklü değişiklikler yapacağını bildiren Trump, yatırımcılara güven verdi. Böylece, New York borsasında endeksler toparlanırken, Nasdaq Teknoloji Endeksi yeni bir rekora koştu.
25 Nisan salı günü Trump'ın vergi reformu yasa tasarısının detaylarının bir gün sonra açıklanacağını duyurmasıyla, Dow Jones Sanayi Endeksi yüzde 1,12, S&P 500 Endeksi de yüzde 0,61 primle günü tamamlarken, Nasdaq Teknoloji Endeksi yüzde 0,70 yükseldi ve tarihinde ilk defa 6.000 puanın üzerine tırmanarak rekor kırdı.
Ancak, 26 Nisan çarşamba günü, Ulusal Ekonomi Konseyi Direktörü Gary Cohn ve ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin’in Beyaz Saray’da yaptıkları basın toplantısında, Trump'ın seçim kampanyası döneminde vaadedilen vergi reformundan bazı bölümleri tekrar etmesi ve vergi reformu tasarısıyla ilgili detayların belli olmadığını belirtmesi yatırımcıların güvenini sarstı.
Söz konusu günde Dow Jones Sanayi Endeksi 20.975 puana, S&P 500 Endeksi 2.387 puana ve Nasdaq Teknoloji Endeksi de 6.025 puana geriledi.
ABD doları ve devlet tahvili faizi gerilediTrump'ın 20 Ocak'ta başkanlık koltuğuna oturmasıyla geçen cuma arasındaki 99 günde Amerikan doları ve 10 yıllık ABD devlet tahvili faizi geriledi.
Buna göre, 20 Ocak-28 Nisan tarihleri arasındaki dönemde, 10 yıllık ABD devlet tahvili getirisi yüzde 2,467 seviyesinden yüzde 2,289 seviyesine gerileyerek, yüzde 7,2 azaldı.
Aynı dönemde, Amerikan dolarının, avro, Japon yeni, İngiliz sterlini, Kanada doları, İsveç kronu ve İsviçre frangı olmak üzere 6 diğer para birimine karşı değerini ölçen "Uluslararası Dolar Endeksi" yüzde 1,8 değer kaybederek 100,69'dan 98,90'a geriledi.
Bu dönemde, ABD doları, İngiliz sterlinine karşı yüzde 4,4 değer kaybederek 0,7722, avroya karşı yüzde 1,8 azalarak 0,9177 ve Japon yenine karşı yüzde 2,7 gerileyerek 111,55 oldu.
Ayrıca, söz konusu dönemde, Amerikan doları Türk lirasına karşı yüzde 5,7 gerileyerek 3,7655'ten 3,5516 seviyesine geriledi.
Trump, başkanlık koltuğundaki ilk 100 gününde ABD dolarının diğer para birimlerine karşı çok güçlü olduğunu belirtmiş ve doların değer kaybederek bu sayede ABD'li şirketlerin ihracatının artması gerektiğini savunmuştu.
Altının ons fiyatı ise, 20 Ocak-28 Nisan tarihleri arasında 1.204 dolardan 1.268 dolara yükselerek yüzde 5,3 artış kaydetti.
Petrol fiyatları gerilediÖte yandan, Trump'ın ilk 100 gününde Amerikan dolarında düşüş görülmesi, petrol fiyatlarında artışa neden olmadı.
Bunun nedeni olarak ABD'de ham petrol üretiminin 10 hafta ve petrol sondaj kulesi sayısının da 15 hafta üst üste artış gösterdiğine işaret eden uzmanlar, dünyanın en büyük üçüncü ham petrol üreticisi konumunda bulunan ABD'nin ürettiği ham petrolün küresel arz fazlası üzerinde baskı oluşturarak fiyatları aşağı çektiğini vurguluyor.
Ayrıca, Trump'ın petrol ve doğalgaz arama-üretim faaliyetleri üzerindeki regülasyonları azaltmaya başladığına dikkati çeken uzmanlar, ABD'de "yeni bir enerji devrimi" yaratacağını vadeden Trump'ın attığı adımlar nedeniyle ülkenin ham petrol üretiminin artacağını belirtiyor.
Trump, cuma günü, selefi Barack Obama’nın petrol ve doğalgaz faaliyetlerine getirdiği bölgesel yasakları geri çevirmek amacıyla başkanlık kararnamesi imzalamış, ABD İçişleri ve Ticaret bakanlıklarına petrol ve doğalgaz faaliyetlerinin yasak olduğu bölgelerin yeniden faaliyete açılması emrini vermişti.
