Ankara
ABD Başkanı Donald Trump'ın, ismi katliamlara karışmış özel güvenlik şirketi Blackwater'ın 4 eski paralı askerini affetmesi, şirketinin "kirli geçmişini" bir kez daha gündeme taşıdı.
Trump'ın görev süresinin son ayına yaklaşırken affettiği 15 kişi arasında 2007'de Irak'ın başkenti Bağdat'taki Nisur Meydanı'nda 17 sivilin öldürülmesi olayına karışan Blackwater çalışanları Nicholas Slatten, Paul Slough, Evan Liberty ve Dustin Heard da yer aldı.
Şirkete yakın grupların, hapis cezası alan paralı askerlerinin affedilmesi için uzun süredir Başkan Trump ve Beyaz Saray çevrelerinde lobi yaparak baskı uyguladığı bilinirken, af kararı Blackwater'ın karanlık geçmişini bir kez daha gündeme getirdi.
ABD'nin daha önce de dünyanın birçok kriz bölgesinde özel güvenlik şirketleriyle kontratlar yaparak askeri hizmetler aldığı biliniyor.
Blackwater, 1997'de Amerikan Deniz Kuvvetleri bünyesindeki özel birliklerde görev yapmış Erik Prince tarafından kuruldu.
Washington yönetiminin güvenlik hizmeti aldığı şirketler arasında en çok gündeme gelen Blackwater, Dışişleri Bakanlığı personelini Irak'taki ayaklanmaların olduğu savaş bölgelerinde korumak amacıyla ABD hükümeti tarafından 2004'te kiralandı.
Sivillere yönelik katliamlar konusunda hakkında birçok iddia ortaya atılan şirket, ilk kez doğrudan ABD makamları tarafından 16 Eylül 2007'de Irak'ta 17 sivilin çalışanları tarafından kasten öldürülmesiyle suçlandı.
Blackwater için çalışan 4 eski paralı asker, 2008'de "kasten adam öldürmek" dahil çeşitli suçlamalarla hakim karşısına çıktı.
Şirket, adli sürecin başlamasının ardından kendini aklamak için 2009'da "Xe Service", 2010'da da "Academi" olarak isim değiştirdi.
Suçlanan Blackwater çalışanlarıyla ilgili 2015'te açıklanan karara göre, Slatten ömür boyu hapse çarptırıldı, diğer 3 kişi ise 30'ar yıl mahkumiyet aldı. Kararı temyize götüren Slatten'ın cezası, 2019'da sona eren davada onandı.
Trump'ın dünkü af kararı Blackwater'ın sahipleri için yeniden umut oldu.
Wikileaks'in 2010'daki en çok dikkati çeken ifşaları arasında, ABD askerlerinin, güvenlik şirketi Blackwater çalışanlarının Irak'ta bir araca ateş açıp bir babayı öldürüp, eşi ve kızını yaraladığını izlediği iddiası yer almıştı.
Blackwater'ın en büyük müşterisi BAE
Şirketin sahibi Prince'in 2011'de Irak'tan sonraki durağı ise Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) oldu. Prince'ın yönettiği Reflex Responses şirketi, Veliaht Prens Şeyh Muhammed bin Zayid en-Nahyan için eski Amerikan deniz komandolarından oluşan 800 kişilik bir güvenlik gücü kurdu. Bu silahlı gücün o dönem BAE veliaht prensine maliyeti 529 milyon dolar olarak açıklandı.
Prince'ın iş yapmak istediği ülkelerden birinin de Afganistan olduğu ortaya çıktı.
NATO'nun 2014'ten sonra Afganistan'daki güçlerini azaltması gündeme geldiğinde boşluğun Blackwater'ın uzantıları ya da istihbarat bağlantılı oluşumlar tarafından doldurulacağı endişesi Pakistan basınında manşetlere taşındı.
Bild am Sonntag gazetesinin Alman istihbarat kaynaklarına dayandırdığı haberinde ise 2014'te Prince'nin şirketi Academi'nin gönderdiği 400 paralı askerin Ukrayna yönetimine bağlı ordu ve polis kuvvetlerinin tarafında Rusya destekli silahlı ayrılıkçılara karşı mücadele ettiği iddiaları yer aldı.
Amerikan Washington Post gazetesi, Ocak 2017'de Prince'nin Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasındaki ilişkileri düzeltmek için iki liderin kurmay kadrosunu bir araya getiren toplantıya aracılık ettiğini duyurdu.
Balckwater'ın kurucusu Prince'ın Afganistan'a ilgisi gündemden düşmedi. Amerikan yayın kuruluşu NBC News'in Ağustos 2018'deki haberine göre, Başkan Trump, Afganistan'dan çekilmeyi planlarken ABD askerleri yerine Prince'ın paralı askerlerini koymayı düşündüğünü gösterdi.
Balckwater yapılanması 2018'de Tunus'ta da tartışmalarla gündeme geldi. Şirketin Tunus'ta kurulduğu ve bazı güvenlik unsurlarına ödeme yaptığı şeklindeki iddialarına yönelik İçişleri Bakanı Lütfi İbrahim, şirketin ülkede varlık gösterdiği ya da herhangi bir yasa dışı faaliyette bulunduğuna dair ellerinde bilgi ve belge olmadığını söyledi.
Son olarak, ABD basını, 2019'da Prince'in Trump'a Venezuela'da Devlet Başkanı Nicolas Maduro'nun devrilmesini sağlamak için teklifte bulunduğunu duyurdu. İddiaya göre, Trump'a 5 bin paralı askerden oluşan bir özel ordu konuşlandırılması teklifi iletildi ancak Trump böyle bir adım atmaya cesaret edemedi.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com
