Trafik sorununa 'alternatif' çözümler yolda

ANKARA - Ayşe Böcüoğlu Bodur

Büyük şehirlerdeki trafik sorununun çözülmesi amacıyla toplu taşıma imkanlarının artırılmasının yanı sıra "park et-bin", "tercihli yol", "bisiklet yolları" gibi alternatif ulaşım sistemlerine ağırlık verilecek.

AA muhabirinin 2019 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı ve bakanlıkların faaliyet raporlarından yaptığı derlemeye göre, kent içi ulaşımda kurumlar arası koordinasyonun geliştirilmesi, daha etkin planlama ve yönetimin sağlanması, ulaşım altyapısının diğer altyapılarla entegrasyonunun güçlendirilmesi amacıyla Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ve ilgili belediyeler ortak çalışma gerçekleştiriyor.

Bu kapsamda, kent içi ulaşımda özel araç yerine toplu taşıma sistemlerinin kullanımının yaygınlaştırılması amacıyla "itme" ve "çekme" politikalarının birlikte uygulanması esas olacak. Sürdürülebilir kent içi ulaşımda çekme politikaları, toplu taşıma sistemleri ve motorsuz ulaşım gibi ekonomik ve çevre dostu ulaşım türlerinin geliştirilmesini hedefliyor. İtme politikaları ise ekonomik tedbirler, park politikaları ve trafik yavaşlatma yoluyla otomobil kullanımının azaltılmasını kapsıyor.

Yeni dönemde bu politikalar birlikte değerlendirilerek ulaşım projeleri hayata geçirilecek.

Bu çerçevede, büyük şehirlerde yol kenarı parklarının yanı sıra köprü, tünel gibi dar boğaz oluşan altyapıların ücretlerinin dinamik fiyatlandırılması planlanıyor.

Büyük şehirler başta olmak üzere trafik yoğunluğunun fazla olduğu yerlerde "park et-bin" uygulaması özendirilecek. Başta metrolar olmak üzere, toplu taşıma araçlarının bulunduğu bazı yerlerde özel araçların park edilebilmesi için uygun alanlar belirlenecek. Buraya gelecek vatandaşlar, araçlarını park ederek gitmek istedikleri merkezi noktalara toplu taşıma aracıyla ulaşabilecek. Böylece, özel araçların şehir trafiğine girerek oluşturacakları yoğunluğun önüne geçilmiş olacak.

Ayrıca, akıllı ulaşım sistemleri ve tercihli yollar gibi uygulamaların hayata geçirilmesiyle motorsuz ulaşımın özendirilmesi öngörülüyor.

Ara toplu taşıma sistemleri için gerekli düzenlemeler yapılarak, bunların toplu taşıma ve ücret ödeme sisteminin fonksiyonel bir parçası haline getirilmesi sağlanacak.

Kentlerde toplu taşıma sistemi yatırımları, yolculuk talepleri esas alınarak planlanacak ve otobüs sistemlerinin yaygınlaştırılmasına öncelik verilecek. Otobüslerin yetersiz kaldığı güzergahlarda raylı sistemler tercih edilecek.

Bu doğrultuda yoğun saatte ve tek yönde tramvay sistemlerinin devreye alınması için saatte asgari 7 bin yolcu, hafif raylı sistemler için 10 bin yolcu ve metro sistemleri için 15 bin yolcu düzeyinde yolculuk talebi şartı aranacak.

Raylı sistem projelerinin yatırım programına alınması aşamasında bunların ekonomik ve mali yapılabilirliğinin yanı sıra, teklif veren belediyenin mali yapısı da göz önünde bulundurulacak.

Projelerin finansmanında öz kaynak kullanımı esas olacak, dış finansman kaynakları sadece yüksek teknoloji uygulamalarını içeren işlerin yapımında kullanılacak.

Öte yandan, yaya ve bisiklet yolu gibi alternatif ulaşım türlerine yönelik yatırım ve uygulamaların özendirilmesi amacıyla ilgili kuruluşlar ortak çalışacak.

Motorsuz ulaşım modellerinin geliştirilmesi kapsamında topoğrafyanın uygun olduğu şehirlerde bisiklet yolu yapımlarına destek sağlanacak.

Bu konuda da bakanlıklar arasında koordineli çalışma yapılacak.

Kaynak: AA