ANKARA (AA) - ZUHAL DEMİRCİ - Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının (TİKA) prestij eserlerinden 300 binden fazla kelime içeren 10 ciltlik Büyük Türkçe Sözlük, Dışişleri Bakanlığı iş birliğiyle üniversitelerin Türkoloji bölümleri, kütüphaneler, Türkçe dil eğitim merkezleri ve akademisyenlere dağıtılmak üzere 98 ülkeye gönderildi.
Balkanlar, Doğu Avrupa, Afrika, Asya ile Ortadoğu'daki 56 ülkede bulunan 58 ofisiyle geniş coğrafyada faaliyet gösteren TİKA, hizmet götürdüğü ülkelerde sadece sağlık, eğitim, tarım ve sosyal alanlarda değil kültürel konularda da önemli çalışmalara imza atıyor.
Bu kapsamda Orhun Yazıtları'ndan günümüze uzanan Türkiye Türkçesinin söz varlığının sergilendiği Büyük Türkçe Sözlük, TİKA ve Dışişleri Bakanlığı iş birliğinde Türkçe eğitiminin yaygınlaştırılması ve teşvik edilmesi amacıyla Türklerin yoğun yaşadığı bölgeler başta olmak üzere 98 ülkeye gönderildi.
Almanya'dan Avustralya'ya, İngiltere'den Cezayir'e, Azerbaycan'dan KKTC'ye, Balkanlardan Latin Amerika'ya, Afrika'dan ve Asya ülkelerine geniş bir alanda yer alan pek çok ülkeye binin üzerinde sözlük gönderilerek bir kısmı dağıtılmaya başlandı.
Büyük Türkçe Sözlük, söz konusu ülkelerde başta Türkiye'nin yurt dışındaki kurumları olmak üzere Türkoloji bölümleri, kütüphaneler ve bu bölgelerde Türkçe eğitimi üzerine çalışan akademisyenlere ulaştırılacak.
Büyük Türkçe Sözlük, ABD, İngiltere, Fransa ve Japonya dahil birçok ülkenin ulusal kütüphane raflarında da yerini alacak.
Türkçe'nin zenginliği dünyaya tanıtılacakAraştırmacı Yaşar Çağbayır'ın uzun çalışmalar sonucu hazırladığı, TİKA tarafından 2007’de ilk baskısı yapılan sözlük genişletilerek yeniden yayımlandı. Sözlüğün yurt dışındaki kütüphane ve üniversitelerde bulunmasıyla Türkçe'nin zenginliği dünyaya tanıtılacak.
TİKA'nın prestij eserleri arasında yer alan sözlüğün, 2007'de çıkan ilk baskısında eski Türkçe, eski Anadolu Türkçesi, Osmanlı Türkçesi, ağızlar ve günümüz Türkçesinden 246 bin kelime yer alırken, genişletilmiş baskısına eklenen kelimelerle bu sayı 300 bini geçti. Sözlükte kelimelerin köken (etimoloji) bilgilerine de yer veriliyor.
Sözlük, Orhun Yazıtları'ndan 13. yüzyıla kadarki dönemi içeren eski Türkçe, 13. yüzyıldan İstanbul'un fethine kadar olan eski Anadolu Türkçesi, Osmanlı Türkçesi ve Türkiye Türkçesinin yanı sıra Anadolu’nun değişik bölgelerinde, Kıbrıs, Kerkük, Trakya, Balkanlar ve Karadeniz'de kıyısı bulunan ülkelerde yaşayan Türklerin kullandığı yerel sözlerin bulunduğu "ağızlar" içeriğiyle çok geniş kaynak olma özelliği taşıyor.
TİKA Başkanı Serdar Çam, sözlüğe ilişkin yaptığı açıklamada, ülkelerin kalkınmasındaki en önemli etkenlerden birinin kültürel kalkınma olduğuna dikkati çekerek, Türk irfan ve kültür dünyasının zenginliğini yansıtan, ülkelerle ortak tarihi bağları ifade eden kaynak eserler yayınlamaya çalıştıklarını söylemişti.
Sözlüğü hazırlayan Yaşar Çağbayır da Türkçe'nin çok zengin bir dil olduğunu vurgulayarak, "Dünyada Türkçeye ilginin arttığını görüyorum. Son yıllarda TİKA, Yunus Emre Kültür Merkezi, TÖMER ve benzeri kuruluşların çalışmaları bu ilginin sonucu. Bu, bir ihtiyaçtan kaynaklanıyor." ifadelerini kullanmıştı.
