Ticari davalar 'zorunlu arabuluculuk' kapsamına giriyor

ANKARA - Kemal Karadağ

AK Parti'nin teklifinin yasalaşmasıyla, alacak ve tazminata ilişkin ticari uyuşmazlıklarda, zorunlu arabuluculuk uygulanacak.

AA muhabirinin aldığı bilgiye göre, Türkiye'de ilk kez zorunlu arabuluculuk, 1 Ocak 2018'den itibaren işçi-işveren uyuşmazlıklarında uygulanmaya başlandı.

Dava açmadan önce işçi-işveren uyuşmazlıkları arabuluculuğa taşındı. Bugüne kadar yaklaşık 300 bin uyuşmazlık için arabuluculara başvuruldu.

Arabuluculukta yakalanan yüzde 70 oranındaki başarı, ticari davalarda da uygulamayı gündeme getirdi.

Cumhurbaşkanlığının 100 Günlük Eylem Planında da bulunan arabuluculuğun etkinliğinin artırılmasına yönelik hedef kapsamında AK Parti tarafından hazırlanan kanun teklifinde ticari davalarda arabuluculuğun zorunlu hale getirilmesi yer aldı.

AK Parti milletvekillerinin dün TBMM'ye sunduğu teklifin yasalaşmasıyla, alacak ve tazminata ilişkin ticari uyuşmazlıklar da arabuluculuk dava şartı olacak.

Söz konusu uyuşmazlıklarda, taraflar dava açmadan önce arabuluculara başvuracak.

Başvurular, uyuşmazlığın konusuna göre yetkili mahkemenin bulunduğu yerdeki arabuluculuk bürosuna, büroların bulunmadığı yerlerde de görevlendirilen yazı işleri müdürlüklerine yapılacak.

Görevlendirilen arabulucular, tarafları görüşmeye çağıracak.

Taraflardan birinin geçerli bir mazeret göstermeksizin ilk toplantıya katılmaması sebebiyle arabuluculuk faaliyetinin sona ermesi durumunda, toplantıya katılmayan taraf son tutanakta belirtilecek ve bu taraf, davada kısmen veya tamamen haklı çıksa bile yargılama giderinin tamamından sorumlu tutulacak, ancak her iki tarafında ilk toplantıya katılmaması sebebiyle sona eren arabuluculuk faaliyeti üzerine açılacak davalarda, tarafların yaptıkları yargılama giderleri kendi üzerlerinde bırakılacak.

Arabuluculular, kendilerine iletilen başvuruları en fazla üç haftada sonuçlandıracak, bu süre zorunlu hallerde bir hafta daha uzatılabilecek.

Arabulucu, taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması, tarafların anlaşması veya anlaşamaması hallerinde arabuluculuk faaliyetini sona erdirecek ve son tutanağı düzenleyerek durumu arabuluculuk bürosuna bildirecek.

Görüşmeler sonrasında tarafların anlaşmaları halinde, uyuşmazlık dava açılmadan çözüme kavuşturulacak. Bu durumda arabuluculuk ücreti, taraflarca eşit şekilde karşılanacak.

Öte yandan arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması veya iki saatten az süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hallerinde, iki saatli ücret Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenecek.

İlk derece mahkemesinde 541, İstinaf ve Yargıtay süreçleriyle birlikte yaklaşık bin günde tamamlanan ticari davalar, arabuluculukla en fazla bir ay içerisinde sona erdirilecek.

Ticari davalarda arabuluculuğun zorunlu hale gelmesiyle, yargının iş yükü azaltılacak, alternatif çözüm yollarının etkinliği artırılacak. Bunun yanı sıra uyuşmazlıkların, tarafların iradelerine uygun şekilde sonuçlandırılacak.

Yılda yaklaşık, 200 bin alacak ve tazminata ilişkin ticari uyuşmazlığın arabuluculara taşınması bekleniyor.

Kaynak: AA