İSTANBUL (AA) - Türk Hava Yolları (THY) Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı İlker Aycı, yerli uçak motoru üretimine ilişkin, "THY Teknik'i bu anlamda önemli bir oyuncu olarak görüyoruz ve bu konudaki gruplara destek verip Türkiye'de uçak motoru imal edilmesi noktasında öncü olmak isteriz. Bir şekilde bu projelerin içinde olacağız ve bunu destekleyeceğiz." dedi.
Aycı, AA'nın 100. Yıl Vizyonu çerçevesinde geliştirdiği ve finans piyasası profesyonelleri ile buluştuğu platformu AA Finans Haberleri Terminali'nden (aafinans.com) canlı yayınlanan Finans Masası'na konuk oldu.
Aycı, 2015'te 850 milyon dolarlarda olan Turkish Cargo'da bu yıl 1,3 milyar dolara doğru gittiklerini belirterek, "Gelecek yıl inşallah 1,5 milyar doları göreceğiz." dedi. Bu anlamda tırmandıklarını ve yükseldiklerini ifade eden Aycı, şunları kaydetti:
"Bunun yanı sıra ekosistemdeki diğer şirketlerin kabiliyetlerini artırıyoruz. Mesela galley şirketimiz tam ihracatçı konumuna geldi. Yaklaşık 350 uçaklık sipariş aldık. THY filosundan daha büyük bir sipariş aldık Asya pazarında. Asya ve Afrika geleceğimiz... Onlarla daha iyi ilişkiler kurmak, onlarla daha yakın çalışmak bizim için daha çok kritik olacak. Çünkü bütün dünya bunu yapmaya çalışıyor."
Aycı, Asya pazarından 350 uçaklık galley siparişi almalarının kendilerini mutlu ettiğini ifade ederek, koltukta henüz istedikleri noktada olmadıklarını, yaptıklarının yanı sıra yapamadıklarının da bulunduğunu anlattı.
Galleydeki sıçramayı koltukta yapmak istediklerini vurgulayan Aycı, burada istedikleri ilerlemeyi neden yapamadıklarının farkında olduklarını, çok yakında koltuk şirketlerinin de çok iyi bir ilerleme sağlayabileceğini söyledi.
- "Bölgenin pilot eğitim merkezi olmak istiyoruz"
İlker Aycı, HAVELSAN ile ilk yerli sivil uçak simülatörünü yaptıklarını, sivil uçak simülatörünün artık Türkiye'de üretilebilir hale geldiğini, iyi bir simülatör merkezi ile bölgenin eğitim merkezi olmak istediklerini ifade etti.
Aydın'daki uçuş akademilerini geliştirdiklerini, kendi bünyelerinde daha fazla pilot yetiştirmek için bu akademiyi desteklediklerini dile getiren Aycı, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Tamir-bakım kapasitesi kazanabileceğimiz motor shop ilgili görüşmelerimiz devam ediyor. Şimdi isimlerini veremem. Yeni motor shop kurabilmek, hatta Türkiye'de üretilecek yerli uçak motoruna destek vermek istiyoruz. Onlara sipariş vermek, ölçek oluşturmak isteriz. Buna talip olan gruplar var Türkiye'de. Çok takdir ettiğimiz gruplar bunlar. Yurt dışından da bu konuda istekli olan üreticiler var. Bu anlamıyla Türkiye'de iş birliğiyle üretilecek uçak motoru önemli.
Bu milli ve yerli konusunu iyi anlayalım. Her şeyi yerli ve milli yapıyoruz derken, ne olur, uluslararası ortaklıkları çöpe atmayalım. Burada ortaklıklarla gelişeceğiz. Her şeyi kendi ülkende üretmenin mantığı yok. Bazı şeylerin bir kısmı orada, bir kısmı burada üretilir. Ama birlikte bir ortak üretim tesisi kurulur ve burada yürür. Ben ortaklıkları değerli görüyorum bu anlamda. Onun da milli anlaşılması gerektiğini düşünüyorum. Türkiye'de üretim yapan, istihdam üreten, Türkiye'den patent alan, ihracat yapan şirketleri böyle görmemiz lazım."
Aycı, uluslararası sermayeye bakışlarının bu şekilde olduğunu ancak bu girişimlerin içinde mutlaka yerli sermayenin, grupların olmasının anlamlı olacağını vurguladı.
Bunu yapabilecek grupların olduğunu dile getiren Aycı, "Onlarla birlikte yürüyelim. Biz THY Teknik'i bu anlamda önemli bir oyuncu olarak görüyoruz ve bu konudaki gruplara destek verip Türkiye'de uçak motoru imal edilmesi noktasında öncü olmak isteriz. Bir şekilde bu projelerin içinde olacağız ve bunu destekleyeceğiz." diye konuştu.
Havacılık sektörüne ilişkin bir mühendislik merkezi kurup burada önemli mühendisler yetiştirmek istediklerini ifade eden Aycı, genç mühendisleri, kuracakları yeni mühendislik, mükemmeliyet merkezine davet edeceklerini bildirdi.
Krizlerin, rakamların gelip geçici olduğunu belirten Aycı, kalıcı teknoloji ve kabiliyetler, milli sanayi ve yapay zeka gibi alanlarda kalıcı ilerlemeler sağlanmasının önemini vurguladı.
- "Gayrimenkul şirketini 3. havalimanındaki ihtiyaçlarımız için kuruldu"
THY Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı Aycı, THY'nin 50 bin lira nakit sermaye ile kurduğu THY Havaalanı Gayrimenkul Yatırım ve İşletme AŞ'ye ilişkin soru üzerine, konuya THY'nin vizyonu, ihtiyaçları doğrultusunda baktıklarını söyledi.
Üçüncü havalimanında yapacakları bazı işler olduğunu anlatan Aycı, değer zincirinde daha yukarı çıkmak istediklerini, THY'nin değişen dünyanın değişen zorunluluklarının farkında olduğunu, ihtiyaçlara göre yeni şirketler kurulabildiğini anlattı. Aycı, üçüncü havalimanındaki ihtiyaçlarına cevap vermek için bu şirketin kurulduğunu, çok yakında bölgede inşaatlarının görülebileceğini ifade etti.
Asya ve ABD'de yeni ortaklıklarının olup olmayacağına ilişkin soru üzerine Aycı, yeni havalimanına taşınırken birçok konuyu gözden geçirdiklerini belirterek, şöyle dedi:
"Taşınmak demek, 'neyi taşıyalım, neyi burada bırakalım' demek... Taşıyacaklarımızı veya burada bırakacaklarımızı da gözden geçiriyoruz. Olgunlaştığında yeni ortaklıklarımızı duyacaksınız. Yeni havalimanında yeni bazı adımlarımız olabilir. Bu yeni adımlarımızı da çok yakında, 2018 içerisinde belki duyabilirsiniz."
- "Nakit değerlerimiz 2,8 milyar oldu"
İlker Aycı, yakıtta maliyetteki volatiliteyi yönetebildiklerini belirterek, yakıt maliyetini bu yıl iyi yönettiklerini, yakıt maliyetinin toplamın içinde yüzde 27-28'lerde olduğunu bildirdi.
Yakıt maliyetini ve borçları yönettiklerini vurgulayan Aycı, şunları kaydetti:
"Borçlanmamızın önemli bir kısmı uzun vadeli. Kısa vadeli borçların oranı bilançomuzda çok düşük, çok minimal... Öz sermayemizi güçlü tutmaya devam ediyoruz. Bugün 5,3 milyar dolar öz sermayeye ulaştık. Toplam aktif değerimiz 18 milyar doları geçti. Nakit değerlerimiz 2,8 milyar oldu. Şirketimizin daima güvenli bölgede ve finansal olarak güçlü tutulmasına değer verdik. Büyüme stratejimizi oluştururken borç-öz sermaye dengemizi her zaman optimal düzeyde tutmayı de elimizdeki en önemli yönetim prensiplerinden birisi olarak uyguluyoruz.
Japon yeninde bir miktar açığımız var. Onun dışında hiçbir para birimi noktasında sıkıntıda değiliz. Çok önemli ölçüde, gelirlerimizin büyük bir bölümü dolar... Yaklaşık yüzde 50 civarı dolar, yüzde 30 civarı avro, yüzde 20'si TL ve diğer para birimleri... Dünyada bu kadar geniş alanda operasyon yaptığımız için riski de bu anlamda dağıtabiliyoruz, çeşitlendirebiliyoruz. Çok akıllı bir biçimde, 2 yıl önce avrodan dolara dönerek döviz değişimlerinin yapabileceği tahribatları minimuma indirdik."
Aycı, Japon yenindeki açıklarının da Osaka hattını kapatmalarından kaynaklandığını bildirdi.
- "Uçak almak büyümek demek değildir"
THY Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı Aycı, Euroleague Basketball sponsorluklarının Türk spor tarihinin en başarılı sponsorluğu olduğunu belirterek, "Euroleague, basketbolda seyirciye ulaşma bakımından dünyadaki en büyük iki organizasyon biridir. Dünyadaki en büyük iki basketbol organizasyonundan birine isminizi verdiyseniz bunun tartışılacak bir tarafı yoktur. Başarılı bir iştir. Bu işi yapmaya devam edeceğiz." şeklinde konuştu.
Euroleague'in dışında yapacakları işlerinin bulunduğunu aktaran Aycı, Ragbi'ye 3 yıldır sponsor olduklarını ve bu sponsorlukları yenileme konusunda çalıştıklarını bildirdi. Aycı, 75'ten fazla ülkede golf turnuvaları düzenlediklerini, bu desteklerin devam ederek yeni alanlarda da yer alacaklarını söyledi.
- Do&Co ile yolların ayrılması...
THY'nin 10 yıldır ikram ortaklığı yaptığı Avusturyalı Do&Co firmasıyla üçüncü havalimanında yollarını ayırıp Singapurlu SATS Investment ile çalışacakları yönündeki soruya ilişkin de Aycı, şu görüşleri dile getirdi:
"Bu sürece bir yıldan fazla süredir konuşarak gelindi. Olgunlaşınca yönetim kurulu seviyesinde teklifler alınıp değerlendirildi. Teklifler neticesinde THY vizyonuyla ölçüşen ve THY için daha avantajlı olan teklif değişik parametrelerden incelendi. Açık ve şeffaf bir şekilde karar ortaya çıktı. Bu konu şu anda sabit bir yola girdi. Artık sessizlik dönemi... Çünkü bu sürecin yönetilmesi gerekiyor."
İlker Aycı, THY ve Do&Co'nun birbirine katkı sağladığını vurgulayarak, "2018'de onlarla olan sözleşmemiz devam ediyor. Tek dileğim aynı kaliteyle görevlerine devam etmeleri, demotive olmamaları ve yolcumuzu da, bizi de üzmemeleri... Onların da gelecek referansı için önemli bir imtihandır bu. Bizim için de önemli bir imtihandır. Birlikte iyi yönetmemiz gerekiyor." ifadelerini kullandı.
- "Uçak almak, büyümek demek değildir"
Körfez'deki bazı hava yolu şirketlerinin aynı zamanda ülkenin halkla ilişkiler şirketi olduğunu belirten Aycı, bu şirketlerin bazen rasyonel yönetim ilkeleri çerçevesinde karar almadığını düşündüğünü söyledi.
THY'nin rasyonel planlar yaparak ayağını yere basmak zorunda olduğunu vurgulayan Aycı, şunları kaydetti:
"Bu anlamıyla dünyayı ve bölgesini iyi okuyarak bugünkü ve gelecekteki rakiplerini anlamak zorunda. Bütün sektörleri değiştirerek gelen dijital dönüşümü iyi algılamak ve kucaklamak zorunda. Çünkü büyük oranda iş modellerini değiştiriyor. Bunu yönetmek zorunda. Yeni ortaklıkları gözden geçirmek zorunda. Biz bütün bunları aklı başında planlara dayandırmak ve rasyonel durmak zorundayız. Herkes büyümek için uçak alabilir. Uçak almak, büyümek demek değildir."
(Bitti)
