İZMİR - HALİL ŞAHİN
Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 7 ülke tarafından, 2 bin 500 metre ve daha yüksek kesimlerde ve olumsuz hava koşullarında çalışabilecek özellikte küçük rüzgar türbinleri geliştirmek üzere proje başlatıldı.
İspanya, Finlandiya, Arjantin, Meksika, Dominik Cumhuriyeti ve Uruguay'dan araştırma kurumlarının yer aldığı "Küçük Rüzgar Türbinlerinin Optimizasyonu ve Ticari Promosyonu" başlıklı projeye Türkiye'den de İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) dahil oldu.
Proje yürütücüsü İYTE Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ferhat Bingöl, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2 yıl sürecek projenin küçük türbinlerin geliştirilmesi üzerine, farklı ayakları bulunan uluslarası bir çalışma olduğunu belirtti.
Ev ve iş yerlerinin bahçelerine kurulabilen küçük türbinlerin kapasitesinin 2-50 kilovat arasında değiştiğini, 50 kilovatlık bir türbinin 5 evin elektrik ihtiyacını karşılayabildiğini ifade eden Bingöl, kanat çapları 2-20 metre civarında olan bu türbinlerin büyüklerine göre daha düşük maliyetli olduğunu söyledi.
Bingöl, projenin 3 temel amacı olduğunu belirterek, küçük rüzgar türbinlerinin zorlu hava koşullarında çalışmadığını, öncelikle çok soğuk havada ya da tropikal iklimlerde sorunsuz çalışacak iki türbin modeli tasarlamayı hedeflediklerini bildirdi.
Tasarladıkları türbinlerin lisanslarının ücretsiz olarak sunulacağını dile getiren Bingöl, şöyle devam etti:
"İkincisi, İYTE olarak bir fizibilite yazılımı geliştiriyoruz. Yazılım sayesinde proje ortağı ülkelerin herhangi bir yerinde küçük türbin kullanmak isteyen kişi kolaylıkla fizibilite yapabilecek. Haritada istediği noktayı seçecek, küçük türbinin boyutunu söyleyecek, biz de ona yaklaşık ne kadar enerji üretebileceğini, ne kadar zamanda maliyetin geri dönüş sağlayacağını söyleyeceğiz. Kişi de buna göre yatırıma karar verecek. Yazılımla 7 ülkede insanlar hiçbir ücret ödemeden basit fizibilite çalışmalarını yapabilecek."
Bingöl, projenin üçüncü amacının da küçük türbinlerin standartlarının belirlenmesi olduğunu dile getirdi.
"Türkiye olarak büyük bir getiri elde edebiliriz"Küçük türbinler sayesinde şebekenin ulaşamadığı bölgelerde enerji ihtiyacının karşılanacağına işaret eden Bingöl, dağ köyleri, sarp bölgelerde kurulu tesisler için kolay ve küçük maliyetle rüzgar türbini kurulabilmesinin sağlanacağını söyledi.
Fizibilite çalışması ve türbin tasarımını Türkiye şartlarına uyarladıklarında büyük bir getiri sağlanabileceğine dikkati çeken Bingöl, şunları kaydetti:
"Türkiye'deki rüzgar enerjisi üretim kapasitesiyle ilgili çalışma yaptık. Bu potansiyelin yüksek rakım nedeniyle büyük bir alanda kullanılamadığını gördük. Çünkü o bölgelerde türbinlerin nasıl çalışacağı bilinemiyor. Çalışmamızda bin 500 metre ve yukarısını 'kullanılamaz' olarak nitelendirmiştik. Bu, o zaman piyasadaki durumdu. Şu anda bin 800 metrelerde rüzgar türbinleri var. 2 bin 500 metre üstü bölgelerde ne büyük ne küçük türbin kullanabiliyoruz. Büyük türbinlerin problemleri daha fazla. Küçük türbinlerin soğukta çalışma problemlerini çözebilirsek bu bölge bizim için yeni bir enerji kaynağı haline gelecek. Bu da rüzgar enerjisini kullanamadığımız alanların yaklaşık yüzde 20'sine karşılık geliyor."
