Petrol fiyatlarındaki tırmanış Mısır bütçesini zorlayacak

KAHİRE - HÜSEYİN ABDULFETTAH

Brent petrolün varil fiyatının yaklaşık 85 dolara yükselmesiyle Mısır'ın bütçe yükünün daha da ağırlaşacağı, bunun hükümeti, vergi artışı, borçlanma ya da yakıt sübvansiyonunu acilen düşürmeye zorlayacağı öngörülüyor.

Petrol fiyatlarının son dönemde, İran petrol endüstrisini hedefleyen ve gelecek kasım ayında başlaması beklenen ABD yaptırımlarıyla birlikte arz sıkıntısı beklentilerinden sonra yükselmesinin ekonomiler üzerinde farklı etkileri oldu.

Kahire, mali yıl bütçe taslağını, petrolün varil fiyatını 67 dolardan baz alarak belirlemişti. Mısır Maliye Bakanlığı, Brent petrolün varil fiyatındaki her 1 dolarlık artışın, kamu bütçesinde 4 milyar cüneyhlik (224 milyon dolar) ek yük getirdiğini belirtiyor.

Uzmanlar, bu durumun, Mısır hükümetini, ya vergileri daha da artırmak, ya borçlanmak ya da yakıt sübvansiyonunu acilen düşürmeye zorlayacağını öngörüyor.

Mısırlı ekonomi uzmanı Muhammed Şelebi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, petrol fiyatlarındaki artışın, Mısır bütçe taslağındaki tahmini fiyatın üzerindeki seviyelere yükseldiğine işaret ederek, "Brent ham petrol fiyatı, Mısır'daki petrol ürünlerine uygulanan sübvansiyonun yanı sıra döviz kuru ve tüketim hacmini etkileyecek etkenler arasında yer alıyor." dedi.

Petrol fiyatlarındaki artışın, bütçe açığını yüzde 8,4 seviyesinin üzerine çıkaracağını tahmin eden Şelebi, bunun da devleti daha fazla borçlanmaya ya da yeni vergiler uygulamaya sürükleyeceğini söyledi.

Petrol ve Maden Kaynakları Bakanlığının verilerine göre, Mısır, yurt içi pazarındaki petrol ürünleri ihtiyacının yüzde 30'unu ithal ediyor. 2017-2018 mali yılında 31,8 milyon ton olan petrol ürünleri tüketiminin cari yılda yüzde 10,24'lük artışla 35,5 milyon tona çıkması bekleniyor.

Mısır Maliye Bakanlığı ise geçen yıl 110 milyar cüneyh olan petrol ürünleri sübvansiyonunun, 2018-2019 mali yılında yaklaşık 89 milyar cüneyh (4,9 milyar dolar) olacağını öngördü. Mısır bütçe taslağına göre de önceki yıl yüzde 9,8 olan genel bütçe açığının cari yılda yüzde 8,4'e düşürülmesi hedefleniyor.

Mısırlı ekonomi uzmanı Abdunnebi Abdulmuttalib ise kamu bütçesinde öngörülenden fazla yükselen petrol fiyatlarının, Uluslararası Para Fonu (IMF) ile yapılan anlaşmaya göre, petrol ürünleri sübvansiyonunun azaltılması çerçevesindeki tedbirlerin hızını artırabileceğini söyledi.

Abdulmuttalib, geçen günlerde, Mısır'ın sıvılaştırılmış gaz ithalatını durdurması kararına işaret ederek, bu adımın, petrol fiyatlarında görülen artışın, Mısır bütçesindeki etkisini hafifleteceğini dile getirdi.

Mısır, sıvılaştırılmış gaz ithalatının durdurulduğunu, bununla yaklaşık 250 milyon dolarlık bir tasarruf yapıldığını duyurmuştu.

IMF, Mısır'da kamu bütçesi kontrolünün desteklenmesi ve enerjinin daha verimli kullanılmasını teşvik etmek için genellikle enerji sübvansiyonları reformuna ihtiyaç duyulduğunu vurguluyor.

Kahire merkezli yatırım bankası EFG Hermes, petrolün varil fiyatındaki 10 dolarlık artışın, Mısır'ın cari açığına 1 milyar dolar ilave şeklinde yansıdığı ifade ediyor.

Kaynak: AA