İstanbul
Özüner, Turkcell'in katkılarıyla hazırlanan Anadolu Ajansı (AA) Teknoloji Masası'na konuk oldu.
Otokar'ın Romanya'nın ihtiyaçlarına yönelik imzaladığı yaklaşık 1 milyar dolarlık Türkiye'nin en büyük kara aracı ihracatı sözleşmesine ilişkin Özüner, "Bu 1059 araçlık (COBRA II) farklı bir ihale. İlk 278 aracı burada üretip göndereceğimiz, daha sonra orada yerli üretim faaliyetlerinde bulacağımız bir proje. Özellikle son yıllarda her ülke bu tip büyük alımlar yaparken bir teknolojiyi mümkün olduğu kadar ülkesine transfer etmek istiyor. Bir parçası ana üretim tesisinden diğer kısmının da lokal olarak o ülkede yapılması isteniyor." diye konuştu.
Özüner, Otokar'ın rakipleri arasında öne çıkarak bu ihaleyi almayı başardığını aktararak, şunları kaydetti:
"27 Kasım'da sözleşmeyi imzaladık, bir sene içerisinde de teslim etmemiz gerekiyor. Hedefimiz ilk bir sene içerisinde bu ürünlerin üretimine başlamak. Üretime önümüzdeki sene içerisinde başlayacağız. Önümüzdeki senenin sonuna doğru da ilk buradan yaptığımız adetleri oraya göndereceğiz. Aynı zamanda 2026'dan sonraki üretim faaliyetlerimizi nasıl yapacağımızı detaylı şekillendireceğiz. Avrupa'daki ilk üretim tesisimiz olacak. Romanya'da projenin başından beri takip ettiğimiz, birlikte olduğumuz bir yerel ortağımız da var. Onun tesisinde üretmeyi düşünüyoruz. Yerel üretim olduğu için mutlaka bu tip projelerde yurt dışında kuvvetli bir ortağınızın olması büyük avantaj."
"ARMA II yerli motoruyla seri üretime hazır"
Dünyada savunma sanayi ihtiyaçlarının arttığını anlatan Özüner, "Gerilimden dolayı savunma sanayinde ciddi bir istek ve artış var. Önümüzdeki 5 yılda önemli ölçüde savunma sanayi harcamaları artacak." değerlendirmesinde bulundu.
Özüner, Otokar üretimi zırhlı araç ARMA II'nin iki opsiyonu bulunduğunu ve birinin yerli motorlu olduğunu belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bir de normal diğer araçlarda kullandığımız motorlu opsiyonu bulunuyor. Coğrafyasına göre müşteri tercihleri değişebilir ama biz Türkiye'deki savunma sanayisinin isteklerini karşılamak için yerli motorla ürün geliştirdik ve hazır. Her ikisi de tamamlanmış, bütün testleri bitmiş, seri üretime hazır durumda. Diğer araçlarda yerli motor kullanımına yönelik bir çalışma yok ancak proje ve ihtiyaç olması halinde çok hızlı yapılabilir. ARMA II'nin dışında COBRA, TULPAR, ALPAR araçlarımız var. Bunların hepsinde farklı teknolojileri çok hızlı uygulayan kuvvetli bir mühendislik ve test ekibimiz var. Büyük projeleri almamızın altında yatan neden bu."
ALTAY tankıyla ilgili yıllar geçmesine rağmen şirket olarak gururlandıklarını vurgulayan Özüner, tankın ilk tasarım ve prototip faaliyetlerini yaptıklarını ve teslim ettiklerini söyledi.
TULPAR'ın da daha sonra başlayan bir proje olduğuna işaret eden Özüner, "Birçok ülkede testlere girdi, bazı ülkelerde akredite olan testlerden geçti. Seri üretime hazır bir ürünümüz. Amacımız bir an önce bu aracı gerek ülkemizde gerek yurt dışında envantere sokabilmek. Şu anda teklif verdiğimiz bir ihale yok. Daha çok bilgi paylaşımı şeklinde verdiğimiz teklifler var." dedi.
"Ticari sınıfta ana önceliğimiz elektrikli araçlarda büyümek"
Özüner, Otokar'ın hem askeri hem de ticari tarafı olan, iki farklı iş dalını bir araya getiren, bunun da sinerjisini yaşayan bir şirket olduğuna dikkati çekerek, "Otokar, otobüs, midibüs segmentinde uzun yıllar Türkiye'de hizmet veren bir şirket. Bu segmentte 16 senedir lideriz. Yaklaşık 10 sene önce de Çinli şirket Foton'la kamyon alanında bir işbirliğine başlamıştık. O da her geçen sene gelişiyor." ifadesini kullandı.
8-15 ton arası kamyonda her geçen sene yeni ürünleri ekleyerek büyümeye devam ettiklerini anlatan Özüner, şunları söyledi:
"Şu anda gündemimizde de perakende ve ticari kullanımı olan, özellikle filolarda da çok kullanılan küçük 4x4 araç gündemimizde. 4X4 pikap segmenti Türkiye'de de büyük ve önemli bir segment. Otobüs ve midibüste oldukça başarılıyız. Kamyonda son 3 senedir çok hızlı büyüyoruz. Planımız, kamyonda gösterdiğimiz bu hızlı büyümeyi Foton'da da sağlamak. Askeri araçlarda da ticari araçlarda da her birini kendi içinde ayrı değerlendirip her birindeki büyüme alanlarını iyi yakalamak istiyoruz. Bu sene kamyonda 15 ve 11 ton ürünümüz yoktu onları ekledik. Otomotiv sürekli yeni ürünlerle, yeni segmentlerle büyüyen bir alan."
Özüner, geçen yıl Avrupa'da 4 bine yakın elektrikli otobüs satıldığını ve bunların büyük adetler olduğunu belirterek, ana önceliklerinin elektrikli araçlarda büyümek olduğunu dile getirdi.
Elektrikli araçlarla ilgili ürün gamlarının hazır olduğunu vurgulayan Özüner, "Geçen sene devreye aldığımız ürünlerimiz oldu. Bu sene İtalya'daki şirketimiz üzerinden önemli bir elektrikli otobüs satışımız oldu. Bunun dışında Intercity'de kullandığımız okul otobüsü için yine elektrikli geliştirmesine devam ediyoruz." diye konuştu.
"ALPAR'ın tamamen otonom, uzaktan kumandalı testlerini yaptık"
Özüner, şu anda ticari araçtaki hemen hemen tüm AR-GE faaliyetlerinin elektrikli araçlar üzerine olduğuna işaret ederek, "Şu anda ağırlıklı dizel, CNG ve elektrikli satışlarımız oluyor. Hidrojenle ilgili hazır aracımız, çalışmalarımız var. Çok ciddi avantajları, mesafesi daha uzun olabiliyor ve çok hızlı şarj edilebiliyor. Birçok sebepten dolayı ticari araçta genel olarak henüz pazarı oluşmadı." değerlendirmesinde bulundu.
Askeri araçlarda alternatif yakıtların kullanımına ilişkin Özüner, şu ifadeleri kullandı:
"İlerleyen yıllarda, ki bu en az bir 8-10 sene sürecek bir süreç, askeri kara araçlarında da özellikle elektrikli hibrit gibi araçların kullanımı daha netleşecek çünkü birçok avantajı var. Sessiz olması, termal izinin olmaması, insansız olarak riskli operasyonlarda uzaktan kullanılabilmesi gibi birçok özelliği öne çıkıyor. Daha dünyanın hiçbir yerinde net bir şekilde tanımlanmış ve kullanımı netleşmiş bir araç yapısı değil. Bu tip araçların ilerleyen yıllarda envanterde yer alacağını öngörüyoruz. Ona göre de çalışmalarımız sürdürüyoruz."
Özüner, ALPAR'ın tamamen otonom, uzaktan kumandalı testlerini yaptıklarına değinerek, "İlgi var ve konsepti de zamanla oturacaktır. Uzaktan yönlendirilmesi ve insansız olması çok farklı görev misyonlarını bu araçlara yükleyebilir. Çip teknolojisinin ilerlemesi bu ürünleri orta dönemde çok daha istenir, farklı kullanıma uygun hale getireceğini düşünüyorum." dedi.
Otokar'da kullanımı olması nedeniyle ticari araçtaki otonom ekibinin askeri kısımdakinden daha olgunlaşmış durumda olduğunu aktaran Özüner, "Özellikle yurt dışında güzergahı belli yerlerde otonom mikrobüsler kullanılıyor. Bizim de bir ürünümüz var, dördüncü seviye otonom ve seri olmaya az çok hazır bir araç. Burada bir talep de var. Müşteri de bir talep varsa hızlı ilerliyor." diye konuştu.
"Otokar'ın satışlarının yüzde 70'inden fazlası ihracat"
Özüner, yazılımın askeri ve ticari alanda da çok önemli olduğunu belirterek, kritik yazılımları rekabet avantajı olarak mutlaka şirket içerisinde know-how olarak tutmak gerektiğine dikkati çekti.
Otokar'da iki ayrı mühendislik bölümü olduğuna değinen Özüner, "Hem ofiste hem de sahada tecrübeli 450-500 kişilik bir ekibimiz var. Şirketimizin çalışan sayısının yarısından fazlası mühendislik ekibi. Birçok yazılımı kendimiz yapıyoruz. Bugün için teknoloji öyle bir boyutta ki ana işiniz dediğiniz alanda kritik yazılımları kendinizin geliştiriliyor olması lazım." dedi.
Özüner, yurt dışında şirketleri olan Otokar için ihracatın çok önemli olduğunu belirterek, şu ifadeleri kullandı:
"Otokar'ın satışlarının yüzde 70'inden fazlası ihracat. Son dönemde Romanya'da sadece askeri işler için de bir şirket kurduk. Önümüzdeki sene için en önemli konu Romanya'daki işimiz. Bir sene içerisinde 278 aracı (COBRA II) burada üretip göndereceğiz. Bütün hazırlıklarımızı yaptık. Estonya projesini 2023 yılı sonunda almıştık, üretime geçtik, 2024 yılının son çeyreğinde ilk satışlarımızı yapmaya başladık. 2025 yılında da Estonya projesi devam edecek. Bu da bizim için önemli. Estonya Avrupa'daki ilk büyük projemizdi, Romanya da Avrupa'daki ikinci büyük proje. Yerli üretim olduğu için bizim için stratejik öneme sahip. Avrupa Birliği içerisinde üretim kabiliyetine kavuşmuş olacağız."
"Avrupa Birliği içerisinde üretime başlamayı stratejik adım olarak görüyoruz"
2024'ün otomotivde genel anlamda finansal maliyetlerin yüksek olması sebebiyle üretim şirketleri için zor bir yıl olduğunu kaydeden Özüner, "2025 de benzer ekonomik ortama benziyor ama bütün hazırlıklarımızı yaptık. Yeni projeleri önceden planladık, büyüme planlarımızı yaptık. Ticari elektrikli araçlarda daha fazla büyümek istiyoruz. Zor bir yıl olmasına rağmen iyi plan yaptığımız bir yıl olacak. Geçen yıla göre daha iyi bir yıl geçeceğini düşünüyorum." diye konuştu.
Özüner, Otokar'ın şu anda Avrupa'nın 4'üncü büyük üreticisi olduğunu vurgulayarak, sözlerini şöyle tamamladı:
"Avrupa'da büyüme iştahımız var. Fransa, İtalya, İspanya'da daha hızlı büyüyoruz. Bu sene yavaş yavaş Almanya ve Nordik ülkelerinde büyümek istiyoruz. O nedenle ticari araçlarda Almanya'da bir şirket kurduk. Ürün gamımızdaki geliştirmeleri de tamamladık. Avrupa'daki büyüme planımızda fırsatımız çok, yolun başında sayılırız. Avrupa'da diğer yeni pazarlara da açılarak büyümemizi hızlandırmak istiyoruz. Avrupa Birliği içerisinde üretime başlamayı da stratejik adım olarak görüyoruz. Bu bize ileride farklı fırsatlar da açabilir."
Kaynak: AA
dikGAZETE.com
