'Mehmetçik' 'Devrim'e komşu oldu

Türkiye'nin ilk buharlı lokomotifi "Karakurt"a esin kaynağı olan ve yıllarca Ankara'daki Gençlik Parkı'nda gezintilerde kullanılan "Mehmetçik" adlı küçük lokomotif, ilk yerli otomobil "Devrim"in de sergilendiği müzeye konuldu.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, merhum Başbakan Adnan Menderes, 1957 yılında Eskişehir'i ziyaret ettiğinde, o sene Gençlik Parkı'nda gezintilerde kullanılması amacıyla üretilen "Mehmetçik" ve "Efe" adlı küçük lokomotifleri inceledi.

Devlet Demiryolları Eskişehir Cer Atölyesi'nde yerli imkanlarla üretilen bu buharlı lokomotifleri çok beğenen Menderes, bunların büyüklerinin de yapılması talimatını verdi.

Daha sonra, 35'er ton yük kapasiteli Mehmetçik ve Efe, 1957'den itibaren parkta bin 750 metrelik güzergahta Havuzbaşı ve Esmen adları verilen istasyonlar arasında saatte 20 kilometre hızla yıllarca ziyaretçileri gezdirdi.

Mehmetçik'in esin kaynağı olduğu, 1961 yılında üretilen 1915 beygir gücünde, 97 ton ağırlığında, saatte 70 kilometre hıza ulaşabilen ilk Türk buharlı lokomotifine "Karakurt" adı verildi. Aynı atölyede yine 1961'de ilk yerli otomobil "Devrim" de üretildi.

Ankara'dan getirilerek Eskişehir kent merkezinde sergilenmeye başlanan iki küçük lokomotiften Mehmetçik, eski adı Devlet Demiryolları Eskişehir Cer Atölyesi olan Türkiye Lokomotif ve Motor Sanayii AŞ (TÜLOMSAŞ) fabrikasında bakıma alındı.

Yerli ve milli imkanlarla yeniden çalıştırılan buharlı lokomotif Mehmetçik, "Devrim" otomobilinin sergilendiği müzedeki yerine konularak sergilenmeye başlandı.

Eskişehir'de 1894 yılında "Anadolu-Osmanlı Kumpanyası" adıyla kurulan, ilk Türk buharlı lokomotif "Karakurt" ve ilk yerli otomobil "Devrim"i üreten Eskişehir Cer Atölyesi, bugünkü TÜLOMSAŞ'ın temelini oluşturuyor.

Dizel teknolojisine 1965-1970 yıllarında geçen atölyede, 1968'de Alman MAK firmasının lisansıyla 360 beygir gücünde DH 3600 tipi dizel manevra lokomotiflerinin sürekli olarak yapımına başlandı ve 1975'e kadar 25 adet üretildi.

Atölyenin bağlı olduğu şirket, 1986 yılında Bakanlar Kurulu kararıyla TCDD Genel Müdürlüğünün bağlı ortaklığı haline dönüştürülerek TÜLOMSAŞ adıyla yeni bir hukuki yapıya kavuşturuldu.

Kaynak: AA