ANKARA (AA) - Malezya'da eski Başbakan Mahathir Muhammed, aktif siyaseti bıraktıktan 15 yıl sonra muhalefet koalisyonunun adayı olarak girdiği genel seçimlerde yeniden iktidar yolunda.
Mahathir, bir zamanlar lideri olduğu Birleşik Malaylar Ulusal Örgütünün (UMNO) ve onun lideri, eski öğrencisi Başbakan Necip Rezak'ın başını çektiği iktidar koalisyonunu mağlup ederek birinci çıktı.
Seçimlerde ne iktidar ne de muhalefet koalisyonu, hükümet kurmaya yetecek çoğunluğu sağlayamasa da 222 sandalyeli parlamentoda 122 sandalye kazanan Mahathir öncülüğündeki ittifakın hükümet kurma görevini alması bekleniyor.
Malezya'da 1981-2003 yılları arasında 22 yıl başbakanlık yapan Mahathir, ülkesinin 20. yüzyıl sonundaki kalkınma atılımının mimarı oldu. Malezya bu dönemde hammadde ihraç eden üçüncü dünya ekonomisinden yüksek teknoloji ve modern altyapıya sahip üretken bir sanayi ülkesine dönüştü.
Mahathir Muhammed 10 Temmuz 1925'te Kedah eyaletinin Alor Setar şehrinde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Kedah'ta tamamladıktan sonra o yıllarda Malezya'nın da bir parçası olduğu İngiliz sömürgesi Singapur'da tıp eğitimi aldı.
Eğitiminin ardından doğduğu şehre dönen Mahathir burada doktorluğa başladı.
Malay milliyetçiliği ve UMNOMahathir hayatı ve siyasi kariyeri boyunca, Malezya'nın bağımsızlığı ve Malay halkının egemenliğini savundu. Malay dili ve kültürünün, Malay halkının dini inancı İslamiyetin korunması ve yaşatılması için çalıştı.
Bu ilgileri onu erken yaşlarda siyasete yöneltti. Henüz bir üniversite öğrencisiyken, 1946'da o sırada yeni kurulmakta olan UMNO'ya katıldı.
Malezya'nın 1957 yılında bağımsızlığını ilan etmesinin ardından ülke siyasetine damgasını vuran UMNO'nun aktif üyelerinden biri haline geldi. 1964 yılında federal parlamentoya seçildi. Parlamentoda bir dönem görev yaptıktan sonra parti lideri Başbakan Tunku Abdül Rahman ile ters düştüğü için partiden uzaklaştırıldı.
Başbakan Tunku'nun istifasının ardından siyasete geri döndü ve 1970'li yılların başından itibaren kabinede görev almaya başladı. 1976 yılında başbakan yardımcısı oldu. 1981 yılında Başbakan Hüseyin Onn'un istifasının ardından yemin ederek başbakanlık görevine başladı.
Dünyanın seçimle göreve gelip en uzun süre iktidarda kalan lideri olan Mahathir, 22 yılda 5 genel seçimden galip ayrıldı.
Mahathir bu dönemde büyük altyapı yatırımlarıyla ülkenin kalkınmasına katkı sağladı. Mahathir'in ekonomi ve eğitim alanlarındaki reform ve atılımları sayesinde Malezya, bölgesinin en zengin ve en hızlı kalkınan ülkelerinden birine dönüştü.
Mahathir, 2003 yılında 77 yaşındayken kendi isteğiyle aktif siyaseti bıraktı.
Siyasete dönüşMahathir, emekliliğinin ardından Malezya siyaset sahnesinde önemli bir figür olmayı sürdürdü. Halefi başbakanlar Abdullah Bedevi ve ardından Necip Rezak yönetimlerinin yaptığı yanlışları eleştirdi.
Mahathir, 29 Şubat 2016'da "RM2.6bil" ve "1Malaysia Development Berhad" kalkınma fonlarıyla ilgili yolsuzluk ve kara para aklama skandallarında, 70 yıldır üyesi olduğu UMNO'nun Rezak hükümetine destek verdiği gerekçesiyle istifa etti. Ardından 9 Eylül 2016'da Malezya Birleşik Yerli Partisi (PPBM) adıyla kendi partisini kurdu.
Muhalefet ittifakı Pakatan Harapan'ın (Umut İttifakı) Başbakan adayı olarak seçimlere giren Mahathir, oyların çoğunluğunu aldı.
92 yaşındaki Mahathir, hükümet kurup başbakan olması halinde dünyanın seçimle iktidara gelen en yaşlı lideri olacak.
Mahathir seçim öncesi yaptığı açıklamalarda, başbakanlık görevini, 1998 yılında kendi kabinesinde görev yaparken ekonomi politikalarına yönelik eleştirileri nedeniyle ters düştüğü, eski Maliye Bakanı Enver İbrahim'e devredeceğini açıklamıştı.
Muhabir: Emre Aytekin
