İSTANBUL (AA) - Wiley Online Yayın Platformu'nda yayımlanan ve 75 çalışmanın yer aldığı meta analizde, Kovid-19'lu yüksek kiloda ve obeziteli hastaların hastaneye yatışlarında ve yoğun bakımda tedavi ihtiyaçlarındaki artışlarda ilişki olduğu gözlemlenirken, normal kilodaki hastalara göre ölüm riskinin yüksek olduğuna da işaret edildi.
"Obez ve Kovid-19'lu Bireyler: Epidemiyoloji ve Biyolojik İlişkiler Üzerine Küresel Bir Perspektif" başlıklı meta analiz için Çin, Fransa, İtalya, İngiltere ve ABD'nin aralarında bulunduğu 10'un üzerinde ülkeden çalışmalar tarandı. Analizdeki 399 bin 461 tanı almış hastanın yüzde 55'ini erkek, yüzde 45'ini kadınlar oluşturdu.
Aralık 2019-Temmuz 2020 dönemindeki çalışmaları kapsayan meta analizde, yüksek kiloda ve obeziteli Kovid-19 hastalarının, normal kiloda olan hastalara göre Kovid-19 pozitifliğinde yüzde 46'lık, hastaneye yatışta yüzde 113'lük, ölüm sonlanımında yüzde 48'lik artış gösterdiği ortaya konuldu.
Avrupa Obezite Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve Türkiye Obezite Araştırma Derneği (TOAD) Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Volkan Yumuk, çalışmanın sonuçlarını değerlendirirken, kronik bir hastalık olan obezitenin Kovid-19 karşısında ne kadar büyük bir risk oluşturduğunu ortaya koyduğunu belirtti.
Kovid-19 nedeniyle obezite riskinin de giderek artığına dikkati çeken Yumuk, bu konuda bilinç ve farkındalık yaratılması konusunun her geçen gün daha fazla önem kazandığına işaret ederek, şu uyarılarda bulundu:
"Pandemi devam ettiği sürece de bu risk devam edecek. Bu nedenle fazla kilolu veya obeziteli bireylerin içinde bulunduğumuz dönemde tedavilerini sürdürmeleri ve doktorlarıyla sürekli temas halinde olmaları ciddi önem taşıyor. Obezite 21. yüzyıl pandemisidir ve Kovid-19 öncesi de ciddi bir halk sağlığı problemiydi, ancak bu dönemin de getirdiği olumsuz etkilerle eğer önlem almazsak obezitenin yayılma hızı daha da artacak."
Pandemi sürecinde insanların evde kaldıkça daha fazla yemeğe yöneldiğini anlatan Yumuk, "Fazla kilolu ve obeziteli bireyler bu süreçte psikolojik destek ve kilo kaybı tedavilerine ara verebiliyor, bu da kilo alımı ve metabolik hastalık risklerini arttırıyor. Pandemi sürecinde evde kalma süresinde yaşanan artış, psikolojik faktörlerle fazla kalori alımı ve hareketsizlik toplum genelinde kilo artışına sebep oldu. Bu da özellikle diyabet ve tansiyon hastalarında olası bir koronavirüsü enfeksiyonunda hastalığın ağır geçirilme riskini artırabiliyor." diye konuştu.
Yumuk, obezite hastalığının önlenmesi, tanı ve tedavisinde uzman bir ekibin birlikte hareket etmesi gerektiğini dile getirerek, "Hekim, diyetisyen, psikolog, egzersiz uzmanı, hemşire olmak üzere tüm disiplinleri içinde barındırmalı. Bu nedenle Türkiye'de sayısı 13'e ulaşan obezite merkezleri büyük önem taşıyor." dedi.
- "Hastane yatış ve mortalite oranları çok yüksek"
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tufan Tükek, Kovid-19'lu obeziteli hastaları inceleyen meta analizi şöyle değerlendirdi:
"Kilolu kişinin diyabet, hipertansiyon, safra taşları, akciğer problemleri, uyku apnesi sendromu gibi birtakım sorunları oluyor. Bu sorunlar nedeniyle obez kişinin diğer kişilere göre 3-4 kat daha fazla problemli bir hastalık süreci oluyor. Yoğun bakıma ihtiyaç duyulduğunda bu kişilerde, yoğun bakım sürecinde yapay solunum cihazına bağlanması veya oksijenizasyonu daha iyi yapması için birtakım manevraların yapılması daha zor oluyor. Dolayısıyla bu kişilerin entübasyon ihtimalleri daha çabuk oluyor. Meta analizde de görüldüğü üzere diğer kişilere göre, hastane yatış ve mortalite oranları çok yüksek, neredeyse yüzde 100'e yakın hastane yatış fazlalığı var. Bu, sadece obezite değil, eşlik eden hastalıklardan da kaynaklanıyor."
Türkiye'de de durumun farklı olmadığına değinen Tükek, yapılan çalışmaya göre diyabet, hipertansiyon, KOAH gibi hastalıklarla birlikte obezitenin de en fazla hastaneye yatış ve ölüm nedenlerinden biri olduğunu belirterek, "Çalışmamızda obezitenin yüzde 6 oranında etkilemesi görülüyor ilave mortaliteyi artırdığı yönünde. Diyabeti de katarsak bu oran yükseliyor." dedi.
Tükek, obez kişilerin egzersiz yapması, sağlıklı beslenmesi gerektiğine işaret ederek, evde kalmak, dışarıya çıkışın zorlaşması, Kovid-19 korkusunun, spor yapma konusunda isteksiz olan bu kişilerde kilo artışının devam etmesine neden olduğunu anlattı.
Obez kişilere önem vermek gerektiğini dile getiren Tükek, "Bir kişinin 5 kilogram kaybetmesi, diyabet gelişme olasılığını yüzde 50'ye yakın azaltıyor, tansiyonu regüle etme şansı yükseliyor. Bu tip hastalıkları, obezite döneminden başlayarak ortadan kaldırırsak, diyabet, hipertansiyon, KOAH gibi birçok hastalığı önleme şansımız var." diye konuştu.
Andaç Hongur
