Kore'deki tarihi zirve sona erdi

PANMUNJOM/ANKARA (AA) - Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in ile Kuzey Kore lideri Kim Jong-un'un iki ülke sınırındaki Panmunjom Ateşkes Köyü'nde bir araya geldiği tarihi zirve sona erdi.

İki ülke liderlerinin Kore Yarımadası'nı nükleer silahlardan arındırma ve mevcut ateşkesi kalıcı barış anlaşmasına dönüştürme konusunda görüş birliğine vardığı zirve Kore Yarımadası'nda kalıcı barışın sağlanmasına yönelik adımlara ve kararlara tanıklık etti.

Liderlerin sabah iki ülkeyi ayıran Askeri Sınır Hattı'nda buluşmasıyla başlayan zirve, Moon ve Kim'in eşleriyle yediği akşam yemeğiyle tamamlandı.

Sınır hattındaki ilk buluşmada Kim selamlaşmanın ardından, Moon'u askeri sınır hattının kuzey tarafına davet eden bir jest yaptı. Güney Koreli yetkililer bunun taraflar arasında önceden kararlaştırılan programın dışında bir hareket olduğunu kaydetti.

Kim'in daveti üzerine onunla hattın kuzey tarafına geçen Moon, Kore Savaşı'ndan bu yana Kuzey Kore topraklarına adım atan ilk Güney Kore lideri oldu.

İki lider Kuzey'deki foto muhabirlerine poz verdikten sonra geriye dönüp el ele hattın güney tarafına geçti. Panmunjom Ateşkes Köyü'nün güneyinde bulunan gazeteciler ve diğer yetkililer bu tarihi anda iki lideri alkışlarla karşıladı.

Kim'in güneye geçişin ardından liderler Güney Kore askerlerinden oluşan tören kıtasını selamladı.

Moon ve Kim, hattın güney tarafındaki Barış Evi'ndeki barış görüşmelerine saat 10.15'te, öngörülenden 15 dakika geç başladı.

Görüşmenin basına açık yapılan ve televizyondan canlı yayımlanan bölümünde ilk sözü alan Kim, "Burada Devlet Başkanı Moon ve siz gazeteciler önünde Devlet Başkanı Moon ile samimi ve dürüst bir görüşme yapacağımıza ve iyi bir sonuç alacağımıza inancımı ifade etmek istiyorum." dedi.

Moon da Kim'e zirve buluşması için teşekkür ederek, "Başkan Kim'in Askeri Sınır Çizgisi'ni geçtiği an Panmunjom artık bölünmenin değil barışın bir sembolü haline gelmiştir." ifadelerini kullandı.

Sabahki görüşmelerin ardından yeniden ateşkes köyünün Kuzey Kore'ye ait kısmına dönen Kim, öğleden sonraki program için askeri sınır hattını bir kez daha geçerek Moon ile buluştu.

Moon ve Kim öğleden sonraki programlarının ilk bölümünde "Kore Yarımadası'nda barış ve refahın sembolü olması umuduyla" birlikte ağaç dikti.

İki ülkeyi ayıran askeri sınır hattı yakına dikilen çam ağacının Kore Savaşı'nın bittiği yıl olan 1953'te filizlendiği belirtildi.

Liderler ağacın köklerine Güney Kore'deki Halla Dağı ve Kuzey Kore'deki Baekdu Dağı'ndan getirilen topraklardan serpti. Kim, Güney'in Han Nehri'den, Moon ise Kuzey'in Daedong Nehri'de getirilen sularla ağacı suladı. Ağacın yanına iki liderin isimlerinin yazılı olduğu bir anıt taşı dikildi. Taşın üzerinde "Barış ve refah ekiyoruz." ifadeleri yer aldı.

Liderler ağaç dikme töreninin ardından Askerden Arındırılmış Bölge'deki köprü üzerinde kısa bir yürüyüş yaptı, burada bir banka oturup sohbet etti.

Zirve sonunda yayımlanan ortak bildiride, Kore Yarımadası'nın nükleer silahlardan tamamen arındırılması ve mevcut ateşkesin kalıcı bir barış anlaşmasına dönüştürülmesi için görüşmelere başlama konusunda anlaşmaya varıldığı belirtildi.

Açıklamada, "İki lider 80 milyonluk Kore halkının ve tüm dünyanın önünde Kore Yarımadası'nda bundan böyle savaş olmayacağını ve yeni bir barış devrinin açıldığını resmen ilan eder." ifadesi yer aldı.

Taraflar bildiride saldırmazlık taahhütlerine bağlılıklarını teyit ederek birbirlerine karşı güç kullanmayacaklarını, karşılıklı silahlasızlanmayla askeri gerilimleri sonlandırarak barışı pratik olarak tesis edeceklerini vurguladı.

Açıklamada, Kore Savaşı'nın resmi olarak sonuçlandırılması ve mevcut ateşkesin bu yıl içinde kalıcı bir barış anlaşmasına dönüştürülmesi için iki ülke arasında ABD ve Çin'in de dahil olacağı üçlü ve dörtlü görüşmeler yapılması konusunda görüş birliğine varıldığı bildirildi.

Moon ve Kim ayrıca, Kore halkları arasında barış ve uzlaşma için adımlar atma konusunda da anlaşmaya vardı. Bu amaçla iki ülke arasında bölünmüş ailelerin yeniden bir araya getirilmesi için Kızıl Haç örgütleri arasında koordinasyonun kurulmasına karar verildi.

Ayrıca Güney Kore'nin, Kuzey'in sınır kasabası Kaesong'da bir irtibat bürosu kurması, büronun hükümetler arasında istişarenin yanında halklar arasında etkileşim ve işbirliği içinde kullanılması kararlaştırıldı.

Moon, düzenlenen ortak basın toplantısında ortak bildirinin Kore Savaşı'nın resmen sona erdirilmesi ve Yarımada'nın nükleer silahlardan arındırılması için dönüm noktası olacağına inandığını ifade etti.

Kim ise daha önce 2000 ve 2007'de yapılan zirvelerde alınan kararların uygulanamadığını hatırlatarak, bu kez sonucun farklı olacağına inandığını söyledi.

Kim, "Anlaşamın olumlu sonuç vermesi için yakın işbirliğini sürdürmeli ve geçmişteki Kuzey-Güney anlaşmalarının başarısızlığının tekrar etmesini önlemeliyiz." diye konuştu.

Kuzey Kore lideri, Moon'u 4. liderler zirvesi için ülkesine davet etti. Moon, sonbaharda Pyongyang'ı ziyaret etmeyi kabul etti.

Zirve Moon ve eşi Kim Jung-sook'un, Kim ve eşi i Sol-ju onuruna verdikleri akşam yemeğiyle sona erdi. Kim ve eşi yemeğin ardından sınırdan ülkelerine döndüler.

Muhabir: Emre Aytekin