Ermeniler’in 1918 yılında Kars’ta, Türkleri ‘anlaşma yapacağız’ diye toplayarak diri diri yaktığı Ulu Cami önünde düzenlenen sergide katliamların belgeleri sergileniyor.
Kars Kaleiçi Mahallesi’nde bulunan ve 17’nci yüzyılda Osmanlı Padişahı Sultan İbrahim döneminde yaptırılan Ulu Cami, Ermeni mezaliminin canlı izlerini taşıyor. 1877-78 Osmanlı Rus Savaşı’ndan sonra Kars’ın Rus işgalinde kaldığı yıllarda şehrin ileri gelenlerinden 286 kişi, ’anlaşma yapacağız’ vaadiyle kandırıp yakılırken cami tahrip edildi ve kullanılamaz hale getirildi. Diri diri yakılan insanların duvarlara sıçrayan kan ve yağlarının izi ise halen cami duvarında duruyor.
Ulu Cami önünde açılan sergide Ermenilerin yaptıkları katliamlar belgeleriyle gözler önünde serildi. Vatandaşlar tarafından yoğun ilgi gören sergide Ermenilerin katliamları anlatılıyor.
Sergiyi gezen Kars Valisi Türker Öksüz, tarihi tarihçilere bırakmak gerektiğini söyledi. Vali Öksüz, "Kars’ta duygusal şeyler yaşıyor insan. Yapılanları görünce, yıllar önce burada yaşayan vatandaşlarımız, halkımız buradaki arşiv belgelerden de görüleceği üzere çok büyük bir yıkıma, katliama maruz kalmış. Bundan son derece üzüntü duyduğumu belirtmek isterim. Bu konuda çeşitli yorumlar var. Ama buradaki arşiv belgeleri gerçeği söylüyor. Onun için hepimiz tarihteki bu olayları arşivlere, tarihsel gerçeklere bırakmalıyız. Bizim ülke olarak bu konuda tavrımız net, arşivimiz bütün herkese açık. Tarihçiler, bu konunun uzmanları buraya gelerek 1914’te, 1918 arasındaki olayları belgelerle ortaya koymalıdır diye düşünüyorum" dedi.
Ulu Cami Dernek Başkanı, Kars İl Başkanı Yasin Aşkın Yıldırım, Kars Ulu Cami’nin Türkiye’de en dramatik olayların yaşandığı cami olduğunu söyledi.
Başkan Yasin Aşkın Yıldırım, "Bugün burada Ulu Cami’inin önünde bulunuyoruz. Arşivleri halkımıza açtık. Gerçek belgeleri sunduk. Davetimizi de büyük elçilere yaptık, maalesef gelmediler. Biz her zaman söylüyoruz. Cumhurbaşkanımız da söyledi. Arşivlerimiz açık, buyurun gelin konuyu tarihçilere bırakalım. Tarihçiler karar versin" diye konuştu.
Kars Ulu Cami önünde açılan ve Ermenilerin Kars’ta yaptıkları katliamları fotoğraflarla, belgelerle anlatan sergi yarına kadar açık kalacak.
(Işık Çapanoğlu/İHA)
