Kanuni ile Hürrem Sultan'ın aşkı devlet arşivlerinde

ANKARA - Yıldız Nevin Gündoğmuş

Tarihe damga vuran Osmanlı sultanlarının sevgi ve özlemlerini en özenli biçimde aktardığı "aşk mektupları", Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığında muhafaza ediliyor.

Bunların en kıymetlilerini ise eşi Hürrem Sultan'ın Osmanlı İmparatorluğu'nun en güçlü padişahlarından Kanuni Sultan Süleyman'a ve Sadrazam İbrahim Paşa'nın Hatice Sultan'a yazdığı mektuplar oluşturuyor.

AA muhabirinin Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivlerinden aldığı bilgiye göre, mektuplarda Osmanlı döneminde yaşanan büyük sevda ve özlemlerin satırlara, edebiyatın tüm yönleriyle ele alınarak aktarıldığı görülüyor.

Osmanlı tarihinde Kanuni Sultan Süleyman'ın siyasi başarılarının yanı sıra eşi Hürrem Sultan'a olan aşkı da önemli bir yer tutuyor. Kitaplara ve dizilere konu olan bu aşkın ispatı ise Hürrem Sultan'ın seferde olan eşi Kanuni Sultan Süleyman için 1526 yılında kaleme aldığı ve arşivlerde muhafaza edilen mektupta yer alıyor.

Hürrem Sultan, Kanuni'ye hislerini aktardığı mektubuna, "Sultanım, Padişahım, muhabbet bahçesini andıran güzel yüzünüzün çiçekleriyle bezenmiş dualarımı ve gözünüzün coşku veren şarabıyla dolup taşan övgülerimi, seher vakti hasret köşesinde ah çekenler ve ayrılık diyarında geceleri inleyenlerle birlikte mutluluk yıldızım olan siz sultanımın huzuruna ithaf ederim." ifadeleriyle başlıyor.

Mektubunda içinde bulunduğu durumu ve duygularını anlatan Hürrem Sultan, şöyle devam ediyor:

"Ben Allah'ın yarattığı bu kainat içinde kaybolmuş birisiydim. Ömrümün baharını sizin mücevher kutunuzdaki bir inci olarak korumanız altında yaşadım. Hasret acısıyla kıvranan ve çektiği ızdıraplar yüzünden perişan olan bu çaresiz kulunuzdan bu değersiz sızlanmaları kabul ediniz. Ben sadece sizin yanınızda huzur bulabiliyorum. Sizin yanınızda olmaktan duyduğum mutluluğu anlatmaya kalemler yetmez. Sizinle birlikte olduğumuz anların hatırası, sizin yanınızda geçirdiğim günlerin anısı, bu miskinin gönlünde hep yaşamaktadır. Hiç olmazsa sizinle yaşadıklarımız, sizinle ortak anılarımız sayesinde biraz olsun teselli bulabilmekteyim. Esen rüzgarlar, çektiğim acıları size ulaştırsa anlarsınız ki kulunuzun durumu feryat ve figan eden bülbül gibidir. Sizden ayrı kaldığımda dermanım, takatim kalmıyor. Kimse acılarımı dindiremiyor. Gamla dolu gönlümü görseniz, ayrılık acısıyla inleyen bir ney gibi hasta ve perişan olduğumu hemen anlarsınız."

Mektubunun ikinci kısmına, Kanuni'ye "Ömrüm, azizim, sultanım." diye hitap ederek başlayan Hürrem Sultan, "Allah'tan tek dileğim ve yüreğimin biricik arzusu, size tekrar kavuşabilmek ve ışık saçan yüzünüze bir defa daha bakabilmektir. Artık bir daha ayrılık olmasın. Rabb'imden elbette dilerim ki benim sultanım, candan ve gönülden sevdiğim şahım, dünyada ve ahirette hep mutlu olasınız. Düşmanlarına karşı daima zaferler kazanasınız. İyi biliyorum ki benim sultanım, bu kulunu, kaderin bir cilvesi ile gördü ve sevdi, bu kuluna mutluluk ve huzur ihsan etti. Bu cariyesinin gözyaşlarını dindirip sevindirdi. Sultanım sayesinde doğru yolu bulup iman ettim. Bu yüzden, mutlu olacağım gün, sadece size kavuşacağım gündür. Size gözyaşlarımı damlattığım bir elbise gönderdim. Hatırım için giyesiniz." sözleriyle duygularını kağıda aktarıyor.

Hürrem Sultan mektubunun sonunda ise Kanuni'nin çocukları Mustafa, Mehmed, Mihrimah ile Selim Han ve Abdullah'ın "Size dua eder, ayağınıza yüz sürmeyi dilerler." temennisini iletiyor.

"Bundan başka her iki cihanda mutluluğunuzu dilerim sultanım." ifadelerini kullanan Hürrem Sultan, mektubunu "Fakir ve hakir cariyeniz Hürrem." imzasıyla noktalıyor.

Kanuni Sultan Süleyman döneminin önemli isimlerinden, tarihte "Pargalı" olarak bilinen Sadrazam İbrahim Paşa'nın Hatice Sultan'la olan evliliği de tarihte önemli yer tutuyor.

İbrahim Paşa'nın 1535'te seferdeyken Hatice Sultan'a yazdığı mektup da Osmanlı arşivlerinde özenle saklanıyor. Mektupta Pargalı'nın Hatice Sultan'a karşı hem aşk ve özlemine hem de beklentilerine yer verdiği görülüyor.

Pargalı'nın mektubunda, "Kadınların en muazzamına, Allah şanını devam ettirsin ve masumiyetini arttırsın." temennisiyle başladığı mektubunda, "Sevgi ve muhabbetten feyz alan amber yüklü selamlarımı, cevher saçan tertemiz esenlik dileklerimi coşku ve hasretle birlikte hediye ederim. Aşıkane ve özlem dolu dileğim şudur, gönderdiğiniz mektubunuzu aldım. Çok şükür sağlık ve sıhhatte olduğunuzu öğrendim. Mektubunuzda biraz sitem etmişsiniz. Uzun zamandır size mektup yazmadığımı, habersiz bıraktığımı söylüyorsunuz. Size pek çok mektup gönderdim. Size olan aşkımı ve özlemimi defalarca bildirdim." ifadeleri yer alıyor.

Son olarak Suşehri'nden bir mektup yolladığını ancak eline ulaşmamış olabileceğini yazan Sadrazam İbrahim Paşa, mektubuna şöyle devam ediyor:

"Şu an Tebriz'e çok yaklaşmış bulunuyorum. Düşmandan birçok kaleler fethederek ilerliyorum. Yüce sultanımızla Tebriz'de buluşacağımı umuyorum. Lütfen bizden hayır dualarınızı esirgemeyiniz. İnşallah dualarınız sayesinde daha nice fetihler yapıp zaferler kazanacağız. Ardından Allah'ın yardımıyla da sağ salim sizlere geri döneceğim."

Hatice Sultan'ın mektubunda Valide Sultan'ın cenazesine katıldığını bildirmesi üzerine bu konudaki düşüncelerini kaleme alan İbrahim Paşa, eşine şu sözlerde hitap ediyor:

"Eğer cenazede bulunamasaydınız çok üzülürdüm. Allah sizden razı olsun. Bu görevi bizim yerimize de gerçekleştirdiniz. Yine bunun gibi saray halkıyla yakın temasta olmanız isabetli bir davranıştır. Malumunuz yüce sultanımızın ailesine zarar gelmesini asla istemeyiz. Onların sıkıntılarına yardımcı olmak sizin de görevinizdir. Bu konuda anlayışlı davranmanız uygun olacaktır. Fakat ziyafet ve eğlencelere gitmeniz gerekmez. Bizler burada sefer zahmetinde bulunurken, sizin de davranışlarınızla bu zahmeti paylaştığınızı bilmek, bize cesaret vermektedir. Sizin, benim rızam dışında hareket etmeyeceğinize eminim. İnşallah dualarınızla sağ salim geri döneceğiz. Mektuplarınız geciktirilmeden bana ulaştırılıyor. Umarım benim mektuplarım da size hemen ulaşır. Bundan başka oğlumuz Mehmet Şah'ın gözlerinden öperim. Sonsuz selamlarımı kabul ediniz. Sizi çok özlediğimi unutmayınız. Özlem dolu aşığınız İbrahim."

Kaynak: AA