ERBİL - İDRİS OKUDUCU
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'ndeki (IKBY) siyasi ve askeri yetkililer, mezhepçi yaklaşımıyla bilinen Haşdi Şabi güçlerinin, Irak-Suriye sınırını ele geçirmek için başlattığı operasyonları, "İran'ın nüfuzunu artırma çabası" olarak değerlendiriyor.
İran destekli Haşdi Şabi güçleri, cuma günü tartışmalı bir operasyon düzenleyerek, Musul vilayetinin batısındaki stratejik konuma sahip Türkmen kenti Telafer'den sonra Suriye sınırı üzerindeki Baac ilçesini de abluka altına aldı. Haşdi Şabi böylece Irak-Suriye sınırının bir kısmında kontrolü sağladı.
Çoğunluğu Şii güçlerden oluşan Haşdi Şabi'nin söz konusu operasyonla, daha önce Musul'u terör örgütü DEAŞ'tan kurtarmak için ABD öncülüğünde Erbil ile Bağdat arasında varılan askeri anlaşmayı ihlal ettiği belirtiliyor. Bu adımın arkasında ise İran'ın Haşdi Şabi ve terör örgütü PKK'ya bağlı yerel militanları kullanarak kendi bölgesel ajandasını hayata geçirme planının yattığı iddia ediliyor.
"İran, Irak-Suriye sınır denetimini ele geçirmek istiyor"
IKBY Başkanı Mesut Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) Sincar Askeri Sorumlusu Serbest Lezgin, Haşdi Şabi'nin tartışmalı askeri operasyonlarını İran'ın bölgede ulaşmaya çalıştığı hedeflere bağlıyor.
Lezgin, "Doğrusunu söylemek gerekirse, Haşdi Şabi, Şengal (Sincar) sınırları içindeki askeri operasyonların hepsini direkt İran'ın denetiminde yapıyor. İran, Irak-Suriye sınır denetimini ele geçirmek istiyor. İspata ve belgeye gerek yok, İran Şii Hilali'ni bölgede oluşturmak için somut adım atıyor." dedi.
İran'ın bölgedeki Şii etkisini artırmayı planladığını söyleyen Lezgin, "İran, Irak içinde özellikle Şengal'de kendi ajandasını hayata geçirebilmek için Haşdi Şabi ve PKK'yı kullanıyor. İran, Şengal ve diğer bölgelerde Haşdi Şabi ve PKK militanlarının aracılığıyla istediği şekilde at koşturuyor." yorumunu yaptı.
Irak Türkmen Cephesi Milletvekili Maruf
IKBY Parlamentosu Irak Türkmen Cephesi Milletvekili Aydın Maruf, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Musul vilayetinin batısındaki askeri operasyonla İran'ın "Şii Hilali"ni oluşturup bölgedeki demografik yapıyı değiştirmeyi amaçladığını söyledi.
Türkmenlerin de yoğun olarak yaşadığı Telafer-Sincar-Baac ilçe kırsalında Haşdi Şabi tarafından başlatılan operasyonun, Erbil ile Bağdat arasında daha önce yapılan askeri anlaşmanın ihlali olduğunu belirten Maruf, "Bu, anlaşma dışında bir harekettir. Anlaşma koşullarına göre Peşmerge, Irak ordusu ve Haşdi Şabi'nin söz konusu bölgelere ortak operasyon düzenlemesi gerekiyordu." dedi.
Haşdi Şabi'yi "tek mezhebe dayalı bir askeri güç" olarak tanımlayan Maruf, "Böylesi bir güç, ileride Türkmen coğrafyasına da büyük tehlike teşkil edecektir. Bunların siyasi bir hedefi var. O bölgenin demografik yapısını değiştirebilirler." görüşünü savundu. Maruf, "Haşdi Şabi, bölgedeki etnik gruplar arasındaki ilişkileri kötü bir şekilde etkileyip yeni çatışmaların fitilini ateşleyecektir." diye konuştu.
Haşdi Şabi'nin Irak Başbakanı Haydar el-İbadi'nin talimatlarını yerine getirmediğini de dile getiren Maruf, şöyle devam etti:
"Diyala'nın Mendeli ilçesinden, Musul'un Telafer kentine kadar Şii Hilalini oluşturmak için büyük bir mücadele verildiğini görüyoruz. Sincar'da varlık gösteren terör örgütü PKK, Telafer-Baac kırsalında Haşdi Şabi ve diğer silahlı güçler var. İleride olası bir anlaşmazlık büyük bir çatışmanın çıkması demektir. Bu yüzden Telafer'e sadece Türkmen askeri güçlerin girmesini uygun buluyoruz."
"Haşdi Şabi ve PKK aynı görev için birlikte hareket ediyor"
IKBY Parlamentosu İçişleri Komisyonu Başkan Yardımcısı Nazım Kebir Herki ise sınırda yaşanan son gelişmeler hakkında şu değerlendirmede bulundu:
"İran ilk önce PKK'yı Şengal'e gönderdi, şimdi ise Musul'un batı bölgesine Haşdi Şabi güçlerini. Haşdi Şabi ve PKK aynı görev için birlikte hareket ediyor. Burada kilit nokta, Şengal ve sınır bölgesindeki hakimiyet mücadelesi. İran, Şengal'i ele geçirerek Kürdistan Bölgesi ve Türkiye'ye tehlike oluşturmak istiyor."
Haşdi Şabi'nin son tartışmalı hamlesi
Irak ordusuna bağlı güvenlik güçleri, Musul kent merkezinin batı yakasının DEAŞ'tan temizlenmesi için operasyonlara devam ederken, Haşdi Şabi geçen cuma günü aniden Irak-Suriye sınırına doğru ilerlemeye başlamıştı. Şii güçler, DEAŞ'ın elinde tuttuğu Baac ilçesine bağlı Kayravan kasabasını geri alıp, Suriye sınırına ulaşmıştı.
İran Devrim Muhafızları'nın yurt dışı operasyonlarından sorumlu Kudüs Kuvvetleri Komutanı Kasım Süleymani de Haşdi Şabi güçleriyle Irak-Suriye sınırında görüntülenmişti.
IKBY'ye bağlı Silahlı Kuvvetler Genel Komutanlığı ise salı günü yayımladığı açıklamayla İran destekli Haşdi Şabi'yi sert bir dille uyarmış, Erbil ile Bağdat arasında daha önce yapılan askeri anlaşmanın ihlal edildiğini belirtmişti.
