İran'a yaptırımlar boğaz trafiğini yoğunlaştıracak

ANKARA - MUHSİN BARIŞ TİRYAKİOĞLU

ABD'nin 4 Kasım'da İran petrolüne uygulayacağı yaptırımlar nedeniyle Akdeniz pazarında ortaya çıkacak arz sıkıntısının, piyasayı Rus Ural petrolüne yönelteceği ve bu durumun İstanbul ve Çanakkale boğazlarındaki deniz trafiğini yoğunlaştıracağı öngörülüyor.

AA muhabirinin, Bilkent Üniversitesi Enerji Politikaları Araştırma Merkezi (Bilkent EPAM) tarafından hazırlanan İran Ambargosu-Türk Boğazları Raporu'ndan yaptığı derlemeye göre, İran'a uygulanacak yaptırımlar, teslimat ve ödeme süreçlerinin de etkisiyle 20 Eylül'den itibaren etkisini göstermeye başladı.

Bilkent EPAM'dan Prof. Dr. Hakan Berument ve Öğretim Görevlisi Serkan Şahin ile Global Energy Research Partners'dan Araştırma Direktörü Emin Emrah Danış'ın hazırladığı rapora göre, İran'a uygulanacak yaptırımlar nedeniyle Akdeniz pazarında ortaya çıkacak arz sıkıntısı, piyasayı Rus Ural petrolüne yöneltecek, bu durum ise İstanbul ve Çanakkale boğazlarındaki deniz trafiğini artıracak.

Türk boğazlarında artacak tanker trafiği ve teslimat gecikmeleri Akdeniz piyasasında rafineri maliyetlerini yükseltecek. Böylece Türkiye'nin de içinde yer aldığı piyasada petrol ürünleri üzerinde fiyat baskısı artacak.

Öte yandan rapora göre, İran'a uygulanacak yaptırımların ardından piyasada oluşacak arz açığının, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü tarafından telafi edilmesi mümkün görünmüyor.

Suudi Arabistan petrolünü Çin'in hakim olduğu Asya piyasasına, Irak ise petrolünü daha çok Avrupa ve Amerika piyasasına gönderiyor.

Ayrıca Suudi Arabistan'ın orta ve uzun vadede karşılaşacağı teknik sorunlar nedeniyle yaşlanmış petrol sahalarında üretimini artıramayacağı öngörülüyor. Irak'ın da Basra'daki ihracat kapasitesi nedeniyle aradaki farkı kapatamayacağı tahmin ediliyor.

Kaynak: AA