'İpotekli ev' emlak sözleşmesine girecek

ANKARA (AA) - Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca hazırlanan yönetmelik taslağına göre, emlak alım satımına konu taşınmazlarda ipotek ve haciz gibi kısıtlamalar bulunup bulunmadığı ve taşınmazın krediye uygunluk durumu sözleşmelere girecek.

Bakanlığın, ilgili kurum ve kuruluşların görüşüne sunduğu "Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik Taslağı"na göre, herkes emlakçılık yapamayacak.

Emlak alım satımını kurala bağlamak amacıyla hazırlanan düzenleme, emlakçılık yapmak isteyenlere Bakanlığın il müdürlüklerinden yetki belgesi alma zorunluluğu getirecek.

Vatandaşlar, yetki belgesine sahip emlakçıların güncel listesini Bakanlığın internet sitesinden kontrol edebilecek.

Süresi 5 yıl olacak belge, işletmenin herkes tarafından kolaylıkla görülebilecek bir yerine asılacak. Emlakçıların, esnaf ya da ticaret odalarına kayıt yaptırması ve vergi mükellefi olması zorunlu tutulacak.

Emlakçılar eğitimle mesleki yeterlilik belgesi alacak ancak emlak yönetimine ilişkin ön lisans diploması bulunanlar bundan muaf tutulacak. Emlakçılık yapmak için 18 yaşını doldurmak ve en az lise mezunu olmak şartı aranacak. Emlakçıların devletin güvenliğine, anayasal düzene karşı suçlarla hırsızlık, sahtecilik, hileli iflas, terörün finansmanı ve kaçakçılık gibi suçlardan hüküm giymemiş olması gerekecek.

Emlak işletmeleri, bağımsız bölüm niteliğini taşıyacak ve en az 30 metrekare büyüklüğe sahip olacak. Bu işletmelere; masa, dolap, koltuk, bilgisayar, internet gibi teknik donanım konulacak ve buralarda yeterli sayıda taşıt bulundurulacak.

Taşınmaz ticaretine ilişkin hizmet verilmesi için taşınmazın sahibi ile yazılı hizmet sözleşmesi imzalanacak. Hizmet sözleşmesinde; taşınmazın tapu kaydı, büyüklüğü, fiili kullanım durumu, cephe ve manzarası, dolmuş, otobüs ve metro duraklarına mesafesi, okul, ibadethane ve hastane gibi yerlere uzaklığı, oda sayısı, duş kabini, dolapları, parke, uydu tesisatı gibi iç özellikleri, asansör, çocuk parkı, otopark gibi dış özellikleri yazacak. Araziler için ise hisse, emsal ve gabari bilgileriyle üzerinde ekili ve dikili ürün bulunup bulunmadığı bilgisi belirtilecek. Taşınmaz üzerinde ipotek ve haciz gibi kısıtlamalar olup olmadığı, taşınmazın krediye uygunluk durumu sözleşmede yer alacak. Emlakçının alacağı hizmet bedeli de sözleşmeye konulacak.

Emlak işletmesi açılırken, iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verilmeden yetki belgesi kontrol edilecek. Yetki belgesi olmayan işletmelere ruhsat verilmeyecek.

Yönetmelik taslağının geçiş hükümlerine göre, mevcut emlak işletmeleri, yönetmelik yayınlandıktan sonra 18 ay içinde yetki belgesi alarak yönetmelik şartlarına uymak zorunda olacak. Lise mezunu olma şartı için mevcutlara muafiyet tanınırken, lise altı eğitimliler de işlerine devam edebilecek.