Futbol, dünya üzerinde en fazla ilgi çeken spor dallarının en başında gelir. Gün geçtikçe ilginin daha çok arttığı bu oyun, artık ciddi bir ekonomi haline de geldi. Kulüplerin yaptığı milyon dolarlık yatırımlar, yayın gelirleri, futbolcuların adlığı paralar derken dünyada yoksulluk çeken birçok ülkeyi doyurabilecek ücretler futbola aktarılıyor. Türkiye'de de futbol adeta bir yaşam biçimi haline gelmiş durumda. Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş gibi birçok önemli kulübün yer aldığı ve Türk futbolunun en üst seviyesi olarak görülen Süper Lig'in ekonomisi de her geçen gün gelişerek Avrupa'da söz sahibi olma yolunda ilerliyor. Tabii futbol sadece en üst seviyede yer alan liglerle ölçümlenemeyecek kadar geniş bir ağa sahip. Amatör lig ve futbolcular da futbolun önemli bir parçası.
Ancak bu kulüpler, üst seviyelerde yer alan ve geniş taraftar kitlelerine sahip takımların maddi seviyelerinin oldukça altında yer alıyor. Ekonomik açıdan sürekli yükselen bir grafik çizdiği iddia edilen Türk futbolunda aslında bir çöküş yaşanıyor. Zamanında Süper Lig'de mücadele veren Karşıyaka, Bucaspor, Kayseri Erciyesspor, Eskişehirspor, Balıkesirspor, Gaziantepspor, Mersin İdman Yurdu ve Manisaspor gibi takımlar ekonomik yükümlülüklerini yerine getiremediği için puan silme cezası aldı. Bu ekiplere 2. Lig Kırmızı Grup'ta mücadele eden Kocaeli Birlikspor da eklendi. Söz konusu takımlar içinde, kalan borçlarını ödemediği takdirde yeni bir puan silme cezası ile karşı karşıya kalacak ekipler de yer alıyor.
Mali yönden dibe vuruş sürüyor
Şu anda TFF 1. Lig'de mücadele veren ve kulüp tarihlerinde Süper Lig maceraları da bulunan takımlardan Eskişehirspor, Manisaspor, Gaziantepspor ile Balıkesirspor yaşanan maddi ve çeşitli nedenlerle puan silme cezası aldı. 2008 yılında yükseldiği Süper Lig'de uzun yıllar mücadele veren Eskişehirspor, 2015-2016 sezonunda TFF 1. Lig'e düştü. Bu süre zarfında zor günler geçiren Es-Es, gerekli kriterleri yerine getirmediği için 3 puan silme cezası aldı. Eskişehir temsilcisi, eğer kalan borçlarını ödemezse bir kez daha puan silme cezasıyla karşı karşıya kalabilir.
2009-2010 ve 2011-2012 sezonlar arasında Süper Lig'de yer alan Manisaspor da maddi sıkıntılar yüzünden ceza alan takımlar arasında bulunuyor. Eski futbolcusu Ariza Makukula'ya olan borçlarını ödeyemeyen siyah-beyazlılar, bu nedenle FIFA tarafından 9 puan silme cezası aldı.
Köklü bir geçmişe sahip olan ve uzun yıllar en üst seviye liglerde yer alan Gaziantespor'un yaşadığı mali sıkıntılar sebebiyle 3 puanı silinmişti. Zorlu dönemde sebebiyle istediği oyunu da sahaya yansıtamayan kırmızı-siyahlılar, TFF 1. Lig'de geride kalan 14 haftada sadece 3 puan toplayabildi ve şu an son sırada yer alıyor.
Geçmiş dönemdeki borçları sebebiyle lisans kriterlerini yerine getiremeyen Balıkesirpor’a TFF tarafından 3 puan silme cezası verilmişti. Kulüp tarafından konuya ilişkin yapılan açıklamada da, borç yükünün çoğunun azaldığı ancak TFF’nin tanıdığı sürede 7 milyon 500 TL’lik borcun ödenemediği için bu cezanın alındığı bildirilmişti.
Mersin İdman Yurdu çöküşte
TFF 1. Lig'de olduğu gibi 2. Lig’de de çöküş sürüyor. Saha içinden çok saha dışı olaylarla meşgul olan takımlardan biri olan Mersin İdman Yurdu’nun borçları nedeniyle 3 puanı silinmişti. Mersin temsilcisi, 750 bin Dolar borcunu ödeyemediği takdirde de 3 puan silme cezası daha alacak. Ligde son sıraya demirleyen Kırmızı-mavili takım, ligde 15 hafta sonunda yalnızca 1 galibiyet alabildi ancak 3 puanı silindiği için puanı sıfır.
Mersin’in yanı sıra 2. Lig Kırmızı Grup’ta yer alan Kocaeli Birlikspor ve Bucaspor da 3 puanı silinerek cezalandırıldı.
2. Lig Beyaz Grup’ta yer alan Karşıyaka ise silinen 6 puanın acısını çekiyor. Eski futbolcusu Emmanuel Banahene’ye olan borcunu ödeyemeyen İzmir temsilcisinin ilk aşamada 3 puanı silinmişti. FIFA tarafından tanınan zamanda gerekli şartları yerine getiremeyen yeşil-kırmızılılar, bunun karşılığında da bir 3 puan cezası daha aldı.
2014-2015 sezonunda Süper Lig’den düşmesiyle birlikte büyük bir çöküşe geçen Kayseri Erciyesspor, şu anda TFF 3. Ligde oynuyor. 2016 yılında kayyum ataması ile de karşı karşıya kalan Erciyesspor da karşı karşıya kaldığı sıkıntılar nedeniyle TFF tarafından birkaç kez puan silme ile cezalandırıldı.
Uygar Aydın
