ANKARA (AA) - Beşşar Esed rejimi, 9 yıl önce halk ayaklanmasının başladığı Dera'ya muhaliflerin elinde geçen 6 yıl aradan sonra hakim olsa da, kenti kontrol etmekte güçlük yaşıyor.
Orta Doğu'daki "Arap Baharı" dalgasının Suriye'ye de sıçraması üzerine 15 Mart 2011'de ülkenin güneyinde Ürdün sınırındaki Dera ilinde bir grup öğrencinin okul duvarına, Beşşar Esed'e hitaben, "Ey doktor (Beşşar Esed) şimdi sıra sende" yazmasıyla başlayan Suriye'deki halk ayaklanmasının üzerinden 9 yıl geçti.
Suriye'de halk ayaklanmalarının yıl dönümü 15 Mart tarihi olarak kabul ediliyor. Okul duvarına rejim karşıtı sloganlar yazan öğrencilerin güvenlik güçlerince gözaltına alınmaları ve işkence görmeleri üzerine isyanlar patlak verdi.
Rejim güçlerinin gösterileri güç kullanarak bastırmaya çalışması üzerine, halk ayaklanmaları Dera ilinin tümüne ve diğer illere de sıçradı.
Güvenlik güçleri etkisiz kalınca Esed, kışladaki ordu birliklerini halkın üzerine saldı. Ordunun müdahalesi sonucu çok sayıda gösterici açılan ateşte hayatını kaybetti, çok sayıda gösterici tutuklandı.
Bu süreçte Dera'daki bazı büyük yerleşimler rejim kontrolünden çıkarak, güneydeki muhaliflerin kalesine dönüştü.
Dera, 2012-2018 yıllarında muhaliflerin hakimiyetindeydi. Çatışmaların şiddetlenmesi üzerine, Astana süreci garantörleri Türkiye, İran ve Rusya Dera'yı Mayıs 2017'de gerginliği azaltma bölgesi ilan etti.
Ancak İran destekli terörist gruplar ve Rusya'nın askeri müdahalesiyle yeniden güçlenen Esed rejimi, Haziran 2018'de bölgeye kara saldırısı başlattı.
Esed rejimi, Temmuz 2018'de Dera ilinin tümünü ele geçirdiğini ilan etti.
Rusya'nın ara buluculuğuyla muhaliflerle yapılan görüşmede, bölgede kalmak isteyenler uzlaşıya imza atarak ellerindeki ağır silahları rejim güçlerine teslim ederken, uzlaşmayı reddeden gruplar ise zorunlu göçle ülkenin kuzeyine gönderildi.
Esed rejimi muhaliflerden aldığı bölgelere "ismen" hakimDera'dan ayrılmayan eski muhalif gruplar, rejim birliklerinin girdiği Tafas, Dera el-Beled, Basra Şam gibi bölgelerde hafif ve orta silahlara sahip.
Anlaşma gereği kamu kurumlarına ait binalara rejim bayağı asılırken söz konusu bölgelerde rejime ait sadece birer polis noktası bulunuyor.
Esed rejimi güçleri, Dera’yı tümüyle ele geçirdiğini ilan etse de, kimliği belirsiz kişilerce suikast ve saldırı girişimlerine maruz kalıyor.
Dera merkez ve kırsalında rejimin askeri ve güvenlik noktalarını hedef alan bu saldırılarda aralarında üst düzey askeri subayların olduğu onlarca rejim unsuru öldü.
Bölge halkı ise rejimi anlaşmaya uyması için uyarırken, tutukluları serbest bırakması için de sık sık gösteriler düzenliyor.
