WASHINGTON - Hakan Çopur/Betül Yürük
Kitap ve kitap rafı sayısı bakımından dünyanın en büyüğü kabul edilen Kongre Kütüphanesi ile ABD'nin ikinci ve dünyanın dördüncü büyüğü New York Halk Kütüphanesi, ülkenin en önemli kültürel aktarım mekanları arasında önemli bir yere sahip.
ABD'de milyonlarca kitap barındıran üniversite kütüphaneleri de dahil çok sayıda kütüphane bulunuyor. 1800'de Kongre tarafından kurulan Kongre Kütüphanesi ile 1911'de inşa edilen New York Halk Kütüphanesi, bu alanda ülkedeki benzerlerinden ayrışarak dikkati çekiyor.
Dünyanın en zengin koleksiyonuBirçok kaynağa göre, kitap ve kitap rafı sayısı bakımından dünyanın en büyük kütüphanesi kabul edilen Kongre Kütüphanesi, 164 milyon esere ev sahipliği yapıyor. Bunlar arasında 38 milyon kitap, 70 milyon el yazması, 3,6 milyon kayıt, 14 milyon fotoğraf, 5,5 milyon harita ve 8,1 milyon müzik notası bulunuyor. 122 milyon tasnif edilmemiş özel koleksiyon parçasının da yer aldığı Kongre Kütüphanesi, dünyadaki en değerli kültür hazinelerinden biri sayılıyor.
Aynı zamanda ülkedeki en eski federal kültür yapısı olma özelliğini de taşıyan Kongre Kütüphanesi, Washington'da Kongrenin hemen etrafında ve birbiriyle yer altından bağlantılı üç ayrı binada hizmet veriyor.
İç Savaş'ta harap oldu, yeniden kurulduBinlerce araştırmacının yanı sıra yıllık ortalama 2 milyondan fazla turist de çeken Kongre Kütüphanesi, 1800'de ABD Kongresi tarafından kuruldu.
1812 İç Savaşı'nda İngiliz askerlerinin çıkardığı yangında tamamen harap olan ve tüm koleksiyonunu kaybeden kütüphane, savaşın ardından 1815'te dönemin ABD Başkanı Thomas Jefferson'ın kendi kütüphanesinde bulunan 6 bin 487 kitabı kütüphaneye bağışlamasıyla adeta küllerinden yeniden doğdu.
Jefferson'ın ardından hızla büyüyen kütüphane, hem kitap ve parça sayısı hem de fiziki anlamda büyümeye devam etti.
Günde ortalama 14 bin yeni parçanın eklendiği kütüphaneye mevcut binaları yetmiyor. Bu nedenle Maryland ve Virginia eyaletlerindeki ek binalarda da sayısız kitap ve kayıt saklanıyor.
2. Abdülhamid'in fotoğraf arşivini barındırıyorOsmanlı İmparatorluğu'nun son dönemine damgasını vuran 2. Abdülhamid'in 1880-1893 dönemine ait fotoğraf arşivini dijital ortama aktararak bünyesine katan kütüphane, bu koleksiyonda 1891 fotoğraf ve dijital baskıyı muhafaza ediyor.
Fotoğraflar arasında öğrenci portreleri, askeri ekipmanlar, eğitim ve sağlık binalarının yanı sıra Osmanlı toplumunda gündelik yaşamı anlatan çok sayıda kare bulunuyor.
2. Abdülhamid koleksiyonunda yer alan fotoğrafların çoğu, Türkiye'de fotoğrafçılık sanatının kuruluşuna büyük katkı yapan ve padişahın fotoğrafçılığı görevini de yürüten Ermeni asıllı üç kardeşin (Abdullah Biraderler) çektiği ve kütüphaneye bağışladığı parçalar.
ABD Kongre Kütüphanesi, 3bin 200 çalışan ve yıllık 600 milyon doların üzerinde bütçe ile idare ediliyor.
ABD'nin ikinci, dünyanın dördüncü büyük kütüphanesi New York'taABD'nin en büyük ikinci, dünyanın ise en büyük dördüncü kütüphanesine ise New York ev sahipliği yapıyor.
19. yüzyılda kentin su ihtiyacını karşılayan su deposunun bulunduğu 5. cadde ile 42. sokağın kesiştiği yerde 1911'de inşa edilen New York Halk Kütüphanesi, arşivinde 50 milyondan fazla kitap, DVD ve CD'den oluşan zengin bir koleksiyonu barındırıyor.
New York Halk Kütüphanesi, dikkat çeken mimari yapısı, 16 metre yüksekliğindeki tavanları, duvar ve tavanlara yapılmış resimlerle de kentin önemli turistik merkezleri arasında yer alıyor.
Yıllık ortalama 18 milyon kişinin ziyaret ettiği New York Halk Kütüphanesi ülkenin en fazla ziyaret edilen kütüphanesi olma özelliğini taşıyor.
New York Halk Kütüphanesi, aynı zamanda Hayalet Avcıları, Pembe Panter, Muhammed Ali, Örümcek Adam gibi birçok film ve dizinin sahnelerin çekildiği popüler bir yer olarak da biliniyor.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com