ANKARA
Çin'de milyonlarca kişinin yaşamını olumsuz etkileyen aşırı hava kirliliğinin buzulların hızlı erimesiyle bağlantılı olduğu kaydedildi.
Science Advances dergisinde yayımlanan araştırmada, Çin'den binlerce kilometre uzakta olmasına rağmen Arktik bölgesindeki buzulların küresel ısınma sonucu hızlı erimesi ile Sibirya'daki kar yağışının artmasının, ülkenin doğusunda kış aylarındaki hava koşullarını değiştirdiği, "durgun" hava koşulları yarattığı belirtildi.
"Durgun" hava koşullarının daha sık oluşması nedeniyle de kirli havanın dağılamadığı, böylece zehirli moleküller içeren hava düzeyinin aşırı düzeylere ulaştığı ifade edilen araştırmada, hava koşullarındaki değişimin bölgede yüksek basınç oluşturmasıyla rüzgarların da güçlü esemediği ve bu nedenle hava kirliliğinin rüzgarla uçup gidemediği bildirildi.
Araştırmayı yöneten Profesör Yuhang Wang, "Çin'de sera gazı salımı son 4 yıldır azalmasına rağmen kış aylarındaki şiddetli sis düzeyinde değişme yok." dedi.
Bunun nedenini yüksek kutup bölgelerindeki hızlı değişime bağlayan Wang, "Arktika'daki deniz buzulları eriyor ve kar yağışı artıyor. Genel dengedeki bu bozulma, soğuk havanın Çin'in doğu bölgelerine ulaşmasını engelleyerek kirli havanın atılmasını engelliyor." diye konuştu.
Wang, küresel ısınmaya neden olan hava kirliliği ve karbon salımının azaltılması için acil çalışma yapılması çağrısında bulundu.
Araştırmacılar, Arktik bölgesinde sıcaklığın artmasının Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'da yüz milyonlarca kişiyi olumsuz etkilediğine işaret etti. "Durgun" hava koşullarının ABD'de de sıklaşması sonucu hava kirliliğinin bu ülkede de arttığı vurgulandı.
Dünyada sera etkisi yaratan gazların salımında ilk sırada yer alan Çin'de bu konuda son dönemlerde ciddi azalma görülmesine rağmen kış aylarında sis, pus ve hava kirliliği ciddiyetini koruyor. Özellikle son iki yıldır, farklı bölgelerinde halkın ciddi hava kirliliği tehdidi altında yaşadığı ülkede aşırı hava kirliliği yılda 1,4 milyon kişinin erken ölümüne yol açıyor. Çin, özellikle 2014'ten bu yana çevre ve hava kirliliğiyle mücadele etmeye çalışıyor.
Ülkede hava kirliliği alarm sisteminde mavi, sarı, turuncu ve en üst düzeyde kırmızı olmak üzere dört aşama uygulanıyor. Ocak ayında Çin'de hava kirliliği için ilk kez "Ulusal Kırmızı Alarm" verilmişti.
Muhabir: Şerife Çetin
