ŞIRNAK (AA) - Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, Valilik Binası toplantı salonunda gazetecilerle bir araya gelerek, terörün yoğun yaşandığı yerlerde yapılan çalışmalarla ilgili sunum yaptı.
Diyarbakır'ın Sur ilçesi, Şırnak Merkez, Şırnak'ın İdil, Cizre ve Silopi ilçeleri, Hakkari'nin Yüksekova ilçesi ile Mardin'in Nusaybin ilçelerinin, terörün en şiddetli yaşandığı bölgeler olduğunu ifade eden Özhaseki, sunumunu, bölgelerden çekilen "öncesi ve sonrası" fotoğrafları eşliğinde gerçekleştirdi.
Diyarbakır'ın Sur ilçesinin, tarihi özellikleri nedeniyle korunması gereken bir bölge olduğuna dikkati çeken Özhaseki, burada son yıllardaki belediyecilik hizmeti nedeniyle tarihi eserlerin harap edildiğini ve ilçedeki gecekondulaşma sonucu, Sur'un, geçmişine yakışmayan bir durumda olduğunu dile getirdi.
"Sur'un yaklaşık üçte birinde çatışma yaşandı"Sur'un yaklaşık üçte birinde çatışma yaşandığını vurgulayan Özhaseki, "Bu üçte birinde yaşanan çatışmada 3 bin 695 bağımsız birim, hafif ve ağır hasarlı olmak üzere zarar gördü. Burada birtakım anıtsal eserler var, cami, medrese, han gibi ve ayrıca da sivil mimarlık örneği eserler var. Bunların tamamı ve alt yapı da zarar gördü." diye konuştu.
Sur içerisindeki kötü yapıların, tamamıyla yıkılarak yerlerine geleneksel Diyarbakır evlerinin yapıldığına işaret eden Özhaseki, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla 1500 konutun temelini attıklarını anımsattı.
Sur'un en geç bir sene içerisinde asli hüviyetine kavuşacağını anlatan Özhaseki, "Burada evi yıkılan vatandaşlara çok hızlı ev teslim edelim diye Üçkuyular ve Çölgüzeli mevkisinde, 5 bin 657 konutun üretimine başladık. Bu kadar hasar yok ama biz fazladan yapalım, gerekirse TOKİ şartlarında satarız diye bu evlerin üretimine başladık." dedi.
Bu evlerin bir kısmının teslim edildiğini dile getiren Özhaseki, vatandaşların yüzde 79'uyla da uzlaştıklarını söyledi.
Özhaseki, Sur'da ayrıca Hazreti Süleyman Cami çevresi, Ulu Cami önü, Gazi ve Melik Ahmet Caddesi'ndeki çalışmalar ile Kırklar dağı çevresindeki kaçak yapıların yıkılması ve Dicle Vadisi Projesi kapsamında yapılanları da anlattı.
Şırnak merkezinde6 binden fazla konut ve iş yeri yaptıklarını aktaran Özhaseki, burada 112 kilometrelik bir hatla hem içme hem de kanalizasyonu yenilediklerini belirterek, "Burada vatandaşların yüzde 89'u ile anlaştık. Vatandaşları mağdur etmemek adına kira yardımında bulunduk. Bu yardımlar, evlerin teslim edileceği güne kadar devam ettirildi." ifadelerini kullandı.
"Cizre ilçesinde durum daha kötü"Bakan Özhaseki, şöyle devam etti:
"Silopi'de de 9 binden fazla bağımsız birim zarar gördü. Geleneksel dokuyu yansıtan çok güzel evler ortaya çıktı. Burada da vatandaşla anlaşma oranımız, yüzde 94'e ulaştı. İdil'de ise 5 bin 800'den fazla bağımsız birim zarar gördü. Hasarları tamirat ve tadilatla onarılacak olanlara 30 bin lira tamirat bedeli verdik. 'Evim sağlam' diyerek içerisinde oturmak isteyenler oldu. Konutlar geleneksel mimariye uygun, vatandaşların istekleri gözetilerek yapıldı."
Cizre ilçesinde durumun daha kötü olduğuna dikkati çeken Özhaseki, 18 binden fazla hasarlı yapı olduğunu aktardı.
Vatandaşların zararlarını tek tek karşıladıklarını, kira ve eşya yardımlarıyla güzel evler yaptıklarını kaydeden Özhaseki, geçmişte buradaki belediyelerin, bölgenin tepesine kabus gibi çöküp, itiraz eden vatandaşları sindirip, susturduğunu ifade etti.
"Onlar yapmadılar..."Özhaseki, şunları söyledi:
"Eğer onlar, yıllarca burada belediye başkanlığını hakkıyla yapsalardı, benim su ve kanal işiyle ne işim vardı ki? 215 kilometre içme suyu hattı döşedim. Buradaki belediyeler yapmış olsalardı, ben niye bu işe bir daha gireyim ki? Bu parkları, bu dere ıslahlarını yapmış olsalardı, ben gelip de bu işlere niye gireyim? Onlar yapmadılar, ellerine geçen parayı dağa aktarmanın yolunu aradılar. Envaiçeşit şekilde milleti baskı altında tuttular ve hizmetten ziyade kafaları başka türlü çalıştığı için orada hizmeti ötelediler."
Özhaseki, Hakkari Yüksekova'da, kara rağmen inşaatlar ve altyapı çalışmaları yapmaya devam ettiklerini, 9 binden fazla bağımsız birimin hasar gördüğü Mardin Nusaybin'de ise geleneksel doku korunarak, çalışmaların sürdürüldüğünü kaydetti.
Bakan Özhaseki, şu ifadeleri kullandı:
"Bu 7 bölgedeki inşaatların bir kısmı 1-2 ay içinde bitiyor, vatandaşlara teslim edeceğiz. Geç kalanlar da Yüksekova gibi yerlerde. Sene sonuna kadar hepsi baştan sona bitmiş olacak. Sonuç olarak, 7 bölgede yaklaşık 70 bin civarında bağımsız birim hasar görmüştü. Bunların 27 bini oturulamaz durumda, geriye kalanları ise az hasarlı dediğimiz tamirat tadilatla geçiştirilebilecek durumdaydı. Tamirat tadilatla zararlarını tazmin edebileceğimiz bölümdeki vatandaşların, oradaki zararlarını giderecek bedellerin hepsini nakdi olarak ödedik. 26 bin konutun da inşaatına başladık. Onlar da kısa bir süre içerisinde bitiyor. Bitenleri de teslime diyoruz zaten. Bir taraftan alt yapıya başladık, bir taraftan üstündeki parkları yapıyoruz, bir taraftan yeni siteler oluşturarak yeni yaşam alanları ve orada örnek olabilecek yeni mekanlar ortaya koyuyoruz. Bu inşallah bir çığır açmış olacak. Bunu Şırnak'ımızda da en kısa sürede devam ettireceğiz."
7 bölge için 10 milyar harcanacakBakan Özhaseki, bu 7 bölge için devletin harcayacağı miktarın yaklaşık 10 milyar lirayı bulacağını, bunun içinde kira ve eşya bedeli, ayni ve nakdi yardımlar, konutların karşılanması olduğunu kaydetti.
Terör örgütünün siyasi uzantılarının "taraflar silah bıraksın" söylemleri olduğunu vurgulayan Özhaseki, bunun "abes" ve "akılla alay eden" bir durum olduğunu dile getirdi.
Kürt halkının temsilcilerinin, dertlerini dile getirip hizmet yapacaklarına, tam tersi, "Kandil'in sözcüsü" gibi olmayı tercih ettiklerini belirten Özhaseki, bunlar toplum tarafından dışlandığını, devletin "kudret eli"nin, bu kişilere vurduğunu, devletin "şefkat eli"nin ise yaraları sarıp mağduriyetleri giderdiğini vurguladı.
Burada vatandaşın çekmiş olduğu çilelere son verecek şekilde, hizmetleri tamamına erdirdiklerini anlatan Özhaseki, başta vatandaşlar olmak üzere, valiler, kamu görevlileri, partimizin il başkanlıkları, parti teşkilatı, kadın kolları, ilçe başkanları, oda başkanları, Kentsel Dönüşüm Genel Müdürü Vedat Gürgen ve ekibine de teşekkür etti.
Daha sonra Özhaseki, beraberindekilerle Sanat Sokağı esnafını ziyaret ederek, esnafla sohbet etti, sokaktaki çocuklara baklava ikramında bulundu.
Ziyaretler sırasında 73 Şırnak Belediyespor Kulübü Asbaşkanı Talat Akıl, Özhaseki'ye, takımın 73 numaralı formasını hediye etti.
Özhaseki günün sonunda, Sivil Toplum Kuruluşu temsilcileriyle, bir otelde verilen yemekte buluştu.
Muhabir: Yıldız Nevin Gündoğmuş, Ahmet Kaplan