Başbakan Yıldırım: Rusya ile normalleşme sürecinde yeni bir adım daha attık

İSTANBUL

Başbakan Binali Yıldırım, Atatürk Havalimanı Devlet Konukevi'nde, resmi temaslarda bulunmak üzere Gürcistan'ın başkenti Tiflis'e hareketi öncesi yaptığı basın toplantısında, Gürcistan'ın, Türkiye'nin komşusu ve bölgedeki önemli stratejik bir ortağı olduğunu vurguladı.

Bu nedenle iki ülke arasında karşılıklı üst düzey ziyaretlerin sürdürülmesinin önem arz ettiğini dile getiren Yıldırım, Gürcistan ile Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey Toplantısı'nın birincisini 15 Temmuz darbe girişiminin hemen arkasından, 19 Temmuz'da Ankara'da gerçekleştirdiklerini, şimdi ikincisini Tiflis'te gerçekleştireceklerini söyledi.

Yıldırım, ziyareti, Gürcistan Başbakanı Giorgi Kvirikaşvili'nin ev sahipliğinde, bakanların da katılımlarıyla gerçekleştireceklerini aktararak, şöyle devam etti:

"Bu yıl Gürcistan ile diplomatik ilişkilerimizin kurulmasının 25. yıl dönümü. O tarihten bu tarafa Gürcistan ile ulaştırmadan enerjiye, kültürden eğitime her alanda iş birliğimizi ileri seviyeye taşıyarak, ileri stratejik ortaklık düzeyine ulaştırdık. Serbest Ticaret Anlaşmasını imzaladığımız 2007 yılından bu tarafa da 10 yıldır, Gürcistan'ın en büyük ticaret ortağı durumundayız. Geçtiğimiz yıl ikili ticaret hacmimiz yaklaşık 1, 4 milyar doları bulmuştur. Gürcistan'a doğrudan yatırım yapan ülkelerin başında da Türkiye gelmektedir. İkili ekonomik iş birliğinin arttırılması için hala büyük potansiyel mevcut olup, firmalarımız açısından da Gürcistan önemli ve cazip konumdadır. Bu potansiyelin daha etkin bir şekilde geliştirilmesi için kimlikle seyahat, Batum Havaalanının ortak kullanımı gibi uygulamaları hayata geçirerek, örnek komşuluk ilişkilerini tesis ettik. Benzer bir uygulamayı geçtiğimiz günlerde Ukrayna ile de başlattık."

Başbakan Yıldırım, yarın gerçekleştirecekleri toplantı vesilesiyle iki ülke arasındaki bazı anlaşmaları imzalama fırsatlarının olacağını dile getirerek, "Temaslarımızda terörle mücadele, önemli gündem başlıklarımızdan biri olacak. FETÖ ile mücadele konusunda da dostumuz, komşumuz Gürcistan'ın aktif desteğini de her zaman gördük, bundan sonra da göreceğimize inanıyoruz. Bu yakın iş birliğimizin önümüzdeki dönemde de devam edeceğine inancımız tamdır." dedi.

Ahıska Türklerinin de ortak gündemlerindeki önemli konulardan bir diğeri olduğuna işaret eden Yıldırım, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Geri dönüşler konusunda Gürcü makamlarıyla yakın temasımız sürüyor. Bu hususta elimizden geleni yapmaya hazır olduğumuzu her vesileyle muhataplarımıza ifade ediyoruz. Gürcistan ile uluslararası ve bölgesel konularda, Türkiye-Gürcistan arasında bir görüş farklılığı yok. Gürcistan'ın, Avrupa-Atlantik Kurumları ile bütünleşme çabalarını destekliyoruz. Hazar enerji kaynaklarının ülkemize ve Batı pazarına taşınması, Gürcistan'ın Batı'ya açılması konusunda da iş birliğimizi sürdürüyoruz. İkili iş birliğinin yanı sıra, Azerbaycan-Gürcistan-Türkiye olarak üçlü mekanizmayla gerçekleştirdiğimiz önemli işler, yatırımlar da mevcut. Bilindiği gibi Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı, Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz boru hattı, Bakü-Tiflis-Kars demiryolu hattı ve TANAP projeleri bölgesel iş birliğini sembolize eden önemli yatırımlardır. Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu attı artık bitirilme aşamasına gelmiştir. Bu yıl bitmeden inşallah bu hatta tren çalıştırmaya başlayacağız. Böylece geçtiğimiz hafta Çin'de yapılan, 'Orta Koridor Bir Yol Bir Kuşak' projesinin önemli bir halkasını, Türkiye-Gürcistan-Azerbaycan olarak tamamlamış oluyoruz. Bu, şu anlama geliyor; Pekin'den Londra'ya kadar modern İpek Yolu'nun yeniden ihya edilmesi, Marmaray marifetiyle de iki kıtayı denizin altından birleştirerek, bu önemli güzergahın hayata geçirilmesi demektir."

Bir gazetecinin, "Bugün Rusya ile çok önemli imzalar atıldı. Yasaklar ne zaman kalkacak ticarette, bununla ilgili bir takvim belirlendi mi? Domates ile ilgili yasak kalktı mı? Kalktıysa, onunla ilgili takvim nedir?" sorusu üzerine Başbakan Yıldırım, bugün Cumhurbaşkanlığının ev sahipliğinde düzenlenen Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatının (KEİ) toplantısına, 12 ülkeden devlet ve hükümet başkanlarının katıldığını, burada bölgesel iş birliğinin, kapsamlı şekilde değerlendirildiğini hatırlattı.

Toplantının akabinde, Rusya Federasyonu Başbakanı Dimitri Medvedev ile bir araya geldiklerini, ikili konuları gözden geçirdiklerini anlatan Yıldırım, uçak krizinden sonra normalleşme sürecinde yeni bir adım daha attıklarını söyledi.

Yıldırım, atılan adıma göre, normalleşmeye esas birçok kısıtlamanın tamamen kaldırıldığına işaret ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Neler oldu? Müteahhitlik hizmetleri, teknik müşavirlik, seyahat acentesi, turizm işletmeciliği, otelcilik, kamu ihaleleri, ağaç işleme olmak üzere, 6 alanda Türk firmalarına uygulanan yasak, kısıtlamalar mayıs ayı içinde kaldırılma kararı alınmıştır. Diğer bir husus, Rusya'da faaliyet gösteren firmaların Türk personel çalıştırmasına getirilen kısıtlamalar, yasaklar kaldırılmıştır. Bir başka husus, ülkemizden ithalatı yasaklanan taze üzüm, elma, armut, çilek, salatalık ve beyaz ete yönelik yasaklar, bir hafta içinde sonlandırılacaktır. Ayrıca vize konusunda, öncelikle uçuş personeli ve hizmet pasaportuna yönelik vizeler, mayıs ayında kaldırılmış olacaktır. Vize ile ilgili diğer konular, iki ülkenin dışişleri bakanları arasında görüşmeler devam edecek ve nihai karar ona göre verilecektir.

Diğer yandan, Rusya'nın Karantina İdaresi tarafından alınan önlemler neticesinde ithalatı yasaklanan biber, patlıcan, nar, marul, iceberg ve bal kabağı olmak üzere 6 tarım ürününün ithalatının yeniden başlaması için bakanlıklar arasında mayıs-haziran aylarında görüşmelere devam edilecek. Kara yolu taşımacılığı konusunda da 8 Mayıs'ta yapılan ortak toplantıda bütün kısıtlamalar kaldırılmış ve 16 Mayıs itibarıyla uygulamaya geçilmiştir. Akkuyu Nükleer Santrali'nin, stratejik yatırım sınıfında desteklenmesine yönelik bir prensip kararı alınmış ve bu konuda mutabakat sağlanmıştır."

Başbakan Yıldırım, domatesin Türkiye-Rusya ilişkilerinin sembolüne dönüştüğünü dile getirerek, şunları kaydetti:

"Aslında domates dışında hemen hemen her konuda ciddi ilerleme sağlandı. Domates konusunda hassasiyetimizi de onlara ilettik. Açıkçası domatesle ilgili biraz daha zamana ihtiyaç var ama bu ortak bildiride, burada da bir hüküm yer aldı. O hüküm nedir? Mevsimsel ithalata izin verilmesi yoluyla ilk adım atılmış oldu. Yani mevsimsel talepler, ihtiyaçlar dikkate alınarak bir adım atılabilecek. Daha sonra da tabii, tamamen bu konunun çözülmesi için gerekli girişimler, gayretler devam edecek. Tabiatıyla Rusya da kendi tarım sektörünü, kendi üretim imkanlarını da kollamak, gözetmek ihtiyacı duyuyor. Buna da biz saygı gösteriyoruz. Topyekün baktığımız zaman kısıtlamaların miktarı çok azalmıştır. Serbest ticaretin önündeki engeller büyük oranda kaldırılmıştır."

Muhabir: Hatice Şenses Kurukız-Çiğdem Alyanak-Izzet Taskiran