Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, teknoloji okur-yazarlığı eğitimi ile sosyal dayanışmayı fazlalaştıracak teknoloji odaları kurmayı hedeflediklerini belirterek, "Bütün iletişim kanalları yoluyla engellilerin bilgiye erişimini kolaylaştırmak, ’Gören Göz’ uygulamasının tüm Türkiye’de yaygınlaştırılması, bilgi teknolojilerinin (ICT) engellilerin bağımsızlaşması için geliştirilmesi, yalnız yaşayan engelliler için bilişim teknolojilerinin gelişiminin desteklenmesi ve uygulamaların yaygınlaştırılması gibi konuları eylemlerimiz olarak belirledik" dedi.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Selçuk, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi’nin himayesinde Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen ‘Engellilerde ve Yaşlılarda Dijital Dönüşüm Sempozyumu’na katıldı. Sempozyumun açılış konuşmasını yapan Selçuk, ardından stantları ziyaret etti. Bakan Selçuk, Engelsiz E- Devlet uygulaması vasıtasıyla işitme engelli bir vatandaşla görüntülü iletişim kurarak, hizmet dökümü talebini yanıtladı. Bakan Selçuk, daha sonra turkiye.gov.tr engelli kimlik kartı başvurusu, E- PTT AVM ve kişisel pul hakkında bilgiler aldı.
Gelişen dijital teknolojiler sayesinde baş döndüren gelişmelere şahit olunduğunu söyleyen Bakan Selçuk, "Gerek hükümet ve gerekse Bakanlık olarak dijital dönüşümü tüm bu boyutlarıyla ele almak zorunda olduğumuza inanıyoruz. Ülkemizde bu yeni sanayi devriminde milli teknoloji hamlesi ve dijital Türkiye olarak tanımladığımız bir süreci yaşamaktayız. Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın ’Gelecek; bilgi temelli ekonomi üzerine kurulacaktır’ ifadesi bu sürecin önemini vurguluyor, hem de bu anlamdaki hükümetimizin perspektifini özetlemekte. Hükümetimiz, dijital dönüşümde kamu hizmetlerini sosyal ve ekonomik hayatı çok boyutlu ve küresel ölçekte etkileyecek derecede önemli bir gelişme olarak ele almakta. Bugün mücadelesini verdiğimiz hava savunma sistemlerini, helikopter ve uçak üretimlerimizi, insansız hava ve kara araçlarını büyük oranda teknoloji transferiyle çözüme ulaştırmaktayız. Bugün ise dijital dönüşümün hayatımızı kolaylaştırma sürecini ve bu sürecin yaşamlarını daha da kolaylaştırmak istediğimiz engellilerimiz ve yaşlılarımıza olan etkilerini konuşacağız" dedi.
"2050 Yılında Her 5 Kişiden 1’inin 65 Yaşın Üzerinde Olacağını Öngörmekteyiz"
Son 17 yılda toplumun refah seviyesindeki artış, sağlık ve sosyal hizmetlerdeki iyileşmeler neticesinde 2000 yılında 70 olan ortalama yaşam beklentisinin bugün yaklaşık 76 yıla yükseldiğini ifade eden Bakan Selçuk, "2000 yılında Türkiye nüfusu yaklaşık 67 milyon iken, bugün nüfusumuz 80 milyonun üstüne çıkmış durumda. Nüfus projeksiyonlarına baktığımız durumda da yüzde 8,8 olan yaşlı nüfus oranımızın 10 yıl içinde yaklaşık yüzde 13 olacağını öngörmekteyiz. 2050 yılında her 5 kişiden 1’inin 65 yaşının üzerinde olacağını öngörmekteyiz. Bütün bu rakamlara baktığımızda bizim bu süreçleri iyi yönetmemiz, şimdiden iyi analiz etmemiz gerektiğinin altını çizmek isterim. Buna ilaveten ülkemizde 5 milyona yakın engelli vatandaşımızın olduğunu düşünürsek konunun çok iyi anlaşılacağını düşünüyorum. Sadece yaşlılarımızdan örnek verirsek 65 yaş üstü vatandaşlarımızın bu dijital dönüşüm sürecinde bilgisayar kullanım oranı 2014’te yüzde 5 iken, 2018’de yüzde 8,5’e yükselmiş durumda. İnternet kullanım oranı da 2014’te yüzde 5 iken, 2018’de yüzde 17’ye yükseldi. Bu artışta yaşlılarımızın teknolojiye olan ilgisinin yanı sıra aynı zamanda teknolojik etkilerin olduğu kaçınılmaz. Asıl etkenlerden biri nüfusumuzdaki değişim" diye konuştu.
"170 BİN YAŞLIMIZA EVDE BAKIM DESTEĞİ VERMEKTEYİZ"
Hükümetin yaşlılara dair vizyonunu ortaya koymak amacıyla Cumhurbaşkanlığı himayesinde 1. Yaşlılık Şurası düzenlediklerini hatırlatan Selçuk, "Tüm tarafların katkılarıyla 2019-2023 Türkiye Yaşlı Vizyon Belgesi hazırlık çalışmalarını da tamamladık. Yaşlılarımızı, özellikle ailelerinin yanında destekleyen uygulamaları hayata geçirmek suretiyle aile bütünlüğünü ve kuşaklararası dayanışmayı korumaya devam ediyoruz. Yaşla birlikte ortaya çıkan engellilik durumlarını da göz önüne alarak, bugün 170 bin yaşlımıza evde bakım desteği vermekteyiz. Türkiye’nin dört bir yanında kuruluşlarımız var, özel huzurevleriyle birlikte bakanlığımıza ve kamu kurum ve kuruluşlarına bağlı toplam 395 yatılı bakım kuruluşunda yaklaşık 27 bin kişiye hizmet vermeye devam ediyoruz. Gündüzlü yaşam merkezleri ile ailelerin üzerindeki yükü hafifletmeyi amaçlamaktayız. Şu an 19’u aktif olmak üzere 19 merkezimiz var. İnşallah bu rakam 44’e ulaşacak" şeklinde konuştu.
"4 AYDA YAKLAŞIK 34 HİZMET MERKEZİ AÇTIK, BU YIL SONUNDA 81 İLE YAYGINLAŞTIRACAĞIZ"
Bakıma muhtaç engelliler için evde bakım yardımı kapsamında 2018 yılında yarım milyondan fazla engelli vatandaş için yaklaşık 7 milyara yakın bir ödeme gerçekleştirildiğini söyleyen Selçuk, "2019 yılında engelli vatandaşlarımıza daha da arttırarak bu süreçte daha fazla bir yardım sağlayacağız. Yaşamlarını kendi başlarına sürdüremeyen engelli kardeşlerimize ve ailelerine yatılı bakım hizmetlerimizi etkin bir şekilde sürdürmekteyiz. 350 bakım merkezinde 26 bin engellimize hizmet veriyoruz. 2002 yılında 2 bin 600 engelli kurum bakımı için sıra bekliyorken, bugün hamdolsun sıra bekleyen vatandaşımız kalmamakta. Engelli kardeşlerimiz için onların aileleri için gündüzlü bakım merkezlerinin önemli olduğunu biliyoruz. 52 merkezde gündüzlü bakım hizmeti sunuyoruz. 4 ayda yaklaşık 34 hizmet merkezi açtık. Bu yıl sonunda 81 ile yaygınlaştıracağız" ifadelerini kullandı.
"ÜLKE OLARAK DİJİTAL DÖNÜŞÜM FARKINDALIĞINA SAHİP OLMAMIZ GEREKİYOR"
Sempozyumun amacına ilişkin konuşan Bakan Zehra Zümrüt Selçuk, "Bugün burada yaşlılık ve engellilik söz konusu olduğunda kişilerin hayatlarına bağımsız bir şekilde ve olabilecek en az kısıtla devam etmesini sağlayacak bir dijital dönüşümün gerekliliğine inanarak bu sempozyumu düzenledik. Bu dönüşümün engellilik ve yaşlılık alanında doğru ve etkin bir şekilde sağlanması için ülke olarak dijital dönüşüm farkındalığına sahip olmamız gerekiyor. Bu olgunluğa sahip olmak için de kamu ve özel sektörle işbirliği içinde sivil toplum kuruluşları ile beraber bu dönüşümü sağlayacağız. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile ’Dijital Dönüşüm Ofisi’nin kurulması, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ’Türkiye’nin Sanayi Devrimi: Dijital Türkiye Yol Haritası’ ile ’İmalat Sanayinin Dijital Dönüşümü Raporu ve Yol Haritası’nın hazırlanması, Sanayide Dijital Dönüşüm Platformu’nun kurulmuş olması bu süreçte çok önem verdiğimiz adımlardan başlıcaları. Çok önemli gelişimlere de şahit oluyoruz" dedi.
“E-DEVLET’TE ENGEL YOK PROJESİ İLE E-DEVLET UYGULAMALARINDA KARŞILIKLI GÖRÜNTÜLÜ CANLI DESTEK SUNMAKTAYIZ"
AR-GE çalışmaları ile Türkiye’de yapılan çok sayıda yerli ürün olduğunu belirten Bakan Selçuk, "Görme engellilerin bağımsız bir şekilde hareket etmelerini sağlamak üzere tasarlanmış akıllı bastonlar üretiliyor. Ortopedik engellilerin kısıtlanmadan hareket etmelerini sağlamaya yönelik hazırlanmış yeni nesil ortez ve protezler var. Trafik ışıkları ve duraklar gibi noktalardaki sesli uyarı sistemleri kullanılıyor. Ses dalgalarını ve konuşmaları titreşime dönüştürebilen akıllı saatler mevcut. Bu dijital dönüşüm her yerde herkesin hayatını etkilemekte. İlerleyen yaşlarından veya çeşitli engel durumlarından ötürü yeti kayıp ve kısıtlılıklarıyla yaşayan bireylerin hayatlarını kolaylaştırmak için AR-GE’si ülkemizde yapılan ve yerli üretimle desteklenen birçok tasarım, proje, program ve ürün mevcut. Kamu hizmetlerinde de erişilebilirlik kapsamında çeşitli adımlar atıyoruz. Bakanlık olarak Alo 183 hattı üzerinden Türk işaret dilini kullanarak iletişim kurabilen engelli bireyler için işaret dili bilen görevliler tarafından görüntülü hizmetler veriyoruz. ’E-Devlet’te Engel Yok’ projesi ile e-devlet uygulamalarında karşılıklı görüntülü canlı destek sunmaktayız. 112 Acil Çağrı Merkezi’ni kullanamayan işitme engellilerimiz için de işaret dilinde 7/24 görüntülü destek veren Engelsiz Sağlık İletişim Merkezlerimiz (ESİM) mevcut. Motorlu Taşıt Sürücü Adayları Sınavı’nın işaret diline çevrildiği ve videolu çekimlerinin yapıldığı, işitme engelli adaylara yönelik olarak e-sınavlar uygulamaktayız. Gerek dünyada gerek ülkemizde bu dijital tasarım örneklerin olduğunu biliyoruz. Engellilerin merdivenlere ve engebeli arazilere rahatlıkla çıkmalarına imkân sağlayan tekerlekli sandalye, akıllı kemer, omurilik yaralanması geçiren hastaların yeniden ayağa kalkmasını, yürümesini ve merdiven inip çıkmasını sağlayan başka ürünlerimiz var. Örneklerin her birisini daha da çoğaltmak mümkün. Bu çağda büyük dönüşümler gerçekleşiyor" dedi.
“TEKNOLOJİ OKUR-YAZARLIĞI EĞİTİMİ VEREREK SOSYAL DAYANIŞMAYI FAZLALAŞTIRACAK TEKNOLOJİ ODALARI KURMAYI HEDEFLİYORUZ"
Önümüzdeki günlerde yaşlılık belgesi ve engelsiz vizyon belgesini paylaşacaklarını sözlerine ekleyen Selçuk, "Yatılı ve gündüzlü hizmet sunulan kuruluşlarda ve evde bakım hizmetlerinde bilişim teknolojilerini her anlamda destekliyoruz. Teknoloji okur-yazarlığı eğitimi vererek sosyal dayanışmayı fazlalaştıracak teknoloji odaları kurmayı hedefliyoruz. İŞKUR hizmetlerimizin tamamına yakınını halihazırda internet üzerinden sürdürmekteyiz. Bu yüzden yaşlı işgücü bilgisayar kullanım oranının daha düşük olması, bu grubun iş bulma sürecini de etkilemekte. Bu grupların teknolojiyle farklılık arttıkça diğer alanlarda da yer almalarını sağlayacağız. Sunulan hizmetlere dijital yöntemlerle yüzde yüz erişimi ve engelli bireylerin teknoloji kullanımıyla hizmetlerimize erişimini sağlamak için engelli bireylerin kamu hizmetlerinden yararlanabilmeleri için işaret dili gibi metotlarla hazırlanan tüm dokümanların yüzde 100 engelsiz hale getirilmesi, sağlık, eğitim, hukuki hizmetler, kültürel faaliyetlere dönük alanlarda eğitim ve tanıtım filmlerinin engelli bireylerin bilgiye erişmesini sağlayacak şekilde hazırlanması, bütün iletişim kanalları yoluyla engellilerin bilgiye erişimini kolaylaştırmak, ’Gören Göz’ uygulamasının tüm Türkiye’de yaygınlaştırılması, bilgi teknolojilerinin (ICT) engellilerin bağımsızlaşması için geliştirilmesi, yalnız yaşayan engelliler için bilişim teknolojilerinin gelişiminin desteklenmesi ve uygulamaların yaygınlaştırılması gibi konuları eylemlerimiz olarak belirledik" diye konuştu.
Program sonunda Bakan Selçuk, Engelsiz Dünya İnovasyon Yarışması’nda dereceye giren yarışmacılara ödüllerini takdim etti.
(İbrahim Berat Yılmaz - Hülya Keklik/İHA)
