Alman bakanın Türkiye ziyaretinde sorunlar masaya yatırılacak

ANKARA (AA) - MELTEM BULUR - Almanya Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel yarın Türkiye’ye geliyor. İkili ilişkilerdeki sorunlar ve çözüm yollarının ele alınacağı ziyaret, mayıs ayında "İncirlik" meselesi dolayısıyla gerilen ilişkilerde güven bunalımını aşmak için fırsat niteliği taşıyor.

Taraflar, ziyaretin hemen öncesinde ilişkilerin normalleşmesi, belli ilkeler çerçevesinde mutabakata varılması gibi beklentilerini vurgulasa da krizi tırmandıran İncirlik meselesinin yanı sıra tutuklu gazeteci Deniz Yücel’in durumu, terör örgütü PKK ve Fetullahçı Terör Örgütü’nün (FETÖ) Almanya’daki varlığı ve faaliyetleri gibi gerilimi tırmandıran birçok konu da masaya yatırılacak.

İki ülke arasında yaşanan son gerilim, mayıs ayının ortalarında Türkiye’nin, Alman milletvekillerinin İncirlik’teki askeri üssü ziyaret etme taleplerini "bu süreçte uygun bulmaması"yla yaşandı. Türk hükümetinden konuya ilişkin yapılan açıklamalarda, Almanya'da PKK terör örgütüne açıkça destek olan kişilerin üssü ziyaret etme talebinin kabul edilemez olduğunun altı çizildi. Alman Meclisi, buna karşılık, geçen hafta yaptığı oylamada Alman askerlerinin İncirlik’ten çekilmesine ilişkin muhalefet partileri tarafından verilen önergeyi Dışişleri Komisyonuna sevk etti.

Konu, 24-25 Mayıs'ta Brüksel'de NATO Zirvesi'ndeki Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan-Almanya Başbakanı Angela Merkel görüşmesinde de gündeme geldi. Erdoğan, Merkel'e Türkiye'nin egemenlik kuralları çerçevesinde hareket edilmesi durumunda ziyarette sorun olmadığını söyledi.

Gabriel, dün Rusya ziyaretinde yaptığı açıklamada, Türkiye ile ilişkilerin yeniden normalleşmesi için olanak aradıklarını belirterek milletvekillerinin İncirlik Üssü'nde konuşlandırılmış Alman askerlerini ziyaret talebi başta olmak üzere sıkıntılı konulara değineceklerini ifade etti. Gabriel, ziyaretinde İncirlik’in yanı sıra Türkiye’de tutuklu bulunan Die Welt muhabiri Deniz Yücel konusunu da gündeme getirecek.

Türkiye’nin Almanya'ya tepki gösterdiği konuların başında FETÖ ile bağlantılı bazı eski askeri personelin iltica başvurusunun Almanya tarafından kabul edilmesi geliyor. Zira, 15 Temmuz darbe girişiminden sonra Türkiye'deki FETÖ'cülerin ilk olarak kaçmak istedikleri ülkelerin başında Almanya bulunuyor. Dışişleri Bakanlığı, darbecilerin FETÖ bağlantılarını gösteren tüm kanıtlar ortadayken, Almanya’nın bu kararının, müttefiklik ruhuyla bağdaşmayan ve iki ülke arasındaki çok boyutlu ilişkileri zedeleyen bir adım teşkil ettiğini duyurdu. Almanya İçişleri Bakanlığının açıkladığı verilere göre, 17 Mayıs itibarıyla diplomatik pasaporta sahip 217 ve hizmet pasaportuna sahip 220 kişi iltica talebinde bulundu.

Terör örgütü PKK’nın Almanya’da rahat bir şekilde yasa dışı faaliyetlerini sürdürmesi ve finansman elde etmesi de Türkiye’nin, "stratejik ortağı"na rahatsızlığını uzun zamandır her fırsatta iletse de mesafe alamadığı konulardan birini teşkil ediyor. Türk istihbarat kaynakları, örgütün Avrupa'dan organize suç faaliyeti gelirleri hariç yıllık 30 milyon avro topladığını bildiriyor. Söz konusu paranın neredeyse yarıya yakını Almanya’dan elde ediliyor.

Öte yandan, Türkiye, uzun süredir 4 bin 500 civarındaki PKK'lının iadesini istiyor.

Almanya’daki PKK yandaşlarının Türk vatandaşlarına yönelik saldırılarının artmaya başladığı da açıkça görülüyor. Almanya İçişleri Bakanlığının "2016 Siyasi Suçlar Raporu"na göre, ülkede PKK yandaşlarının işlediği suçlar 2015'te 808 iken, bu sayı 2016'da bin 597'ye yükseldi. Bu, yüzde 97,6 artış anlamına geliyor. Ülkede işlenen suçlardan mağdurlar arasında 30 bin 188 ile Türkler ilk sırada yer alıyor.

Türkiye’nin Gabriel’le istişare edeceği bir diğer konu da Almanya'daki Türkiye karşıtı söylemlerin varlığı olacak.

Diplomatik kaynaklar, Alman medyasında yoğun şekilde Türkiye karşıtı haberlerin varlığının en önemli nedeninin Alman hükümetinin bu doğrultudaki tutumunun olduğu görüşünde. Kaynaklar, ilişkilerde güven bunalımını aşmada Almanya’nın öncelikle bu söyleme son vermesinin çok etkili olacağı yorumunda bulunuyor.

Gabriel'in, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüşmesi, Başbakan Binali Yıldırım tarafından da kabul edilmesi bekleniyor.