JOHANNESBURG - HÜSEYİN ERDOĞAN/ÖMER KILIÇ
Aksa Jeneratör Güney Afrika Genel Müdürü Erkin Tekel, Afrika'da enerji alanında çok fazla yatırım imkanının bulunduğunu belirterek "Afrika'da genel anlamda bir 'Türk kalitesi damgamız var'. Bu kıtada 'Türk malı kalitelidir' anlayışı hakim. Fakat burada yerleşik olarak pazara girdiğiniz zaman kendi markanızı tanıtmak biraz zaman alıyor. Bunun için de sabırlı olmak lazım." dedi.
Tekel, Güney Afrika ve Sahra altı ülkelerindeki enerji açığı, kıtada iş yapmanın zorluk ve kolaylıklarına ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Kıtanın iyi analiz edilmesi gerektiğini vurgulayan Tekel, yatırım veya ihracat yapılacak ülkenin iyi belirlenmesi gerektiğinin altını çizdi.
Afrika kıtasına, kısa sürede "Gelip mal satıp kar edeceğiz" düşüncesiyle gelmenin doğru yaklaşım olmadığını belirten Tekel, "Afrika'da genel anlamda bir 'Türk kalitesi damgamız var'. Bu kıtada 'Türk malı kalitelidir' anlayışı hakim. Fakat burada yerleşik olarak pazara girdiğiniz zaman kendi markanızı tanıtmak biraz zaman alıyor. Bunun için de sabırlı olmak lazım. Çünkü insanların burada marka alışkanlıkları var ve yıllardır aldığı markayı değiştirmek istemiyor. Buna rağmen biraz daha fazla çabayla yine de malınızı satıyorsunuz. Sizdeki kaliteyi gördükten sonra 'Tamam' diyor. Önemli olan bir defa sabrederek Türk malını satmak. Önemli olan çok düzgün bütçe ve planla buralara gelmek." diye konuştu.
Tekel, dünyada elektrik arz açığı en fazla olan Afrika'da her anlamda yatırım ve iş potansiyeli bulunduğunu söyleyerek doğal kaynaklar açısından da maksimum seviyede zenginliğe sahip kıtada gelişmişlik seviyesinin azlığına dikkat çekti.
Yüzde 20'lik gümrük vergisi Avrupa ile rekabeti zorlaştırıyor
Afrika kıtasındaki en gelişmiş bankacılık ve gümrük sisteminin Güney Afrika'da bulunduğunu ifade eden Tekel, sözleri şöyle sürdürdü:
"Güney Afrika'ya Türkiye'den ihracat yaparken karşılaştığımız en büyük zorlukların başında gümrük vergisi geliyor. Türkiye'den buraya ihracat yaptığımızda yüzde 20'lik gümrük vergisi ödemek zorundayız. Bu vergiyi Avrupa Birliği üyesi ülkeler ticaret anlaşması olduğu için ödemiyor. Yani Avrupa'dan gelen ürünlerde sıfır gümrük vergisi varken bize yüzde 20'lik bir vergi çıkıyor ve bu bizi çok ciddi zorluyor. Bunun ortadan kalkması durumunda Türkiye'deki jeneratör firmalarının hepsi buraya koşa koşa gelecektir. Biz bu zorluklara rağmen geldik. Karşılıklı ticaret anlaşmasının imzalanmasıyla bu problem ortadan kalkabilir."
Tekel, ülkede ırk ayrımı nedeniyle yoksul kalmış kesim olarak görülen siyahların ekonomide güçlenmesi için 2002 yılından bu yana Black Economic Empowerment programının uygulandığını dile getirerek Güney Afrika'da devlet ihaleleri almak ve direkt devletle çalışmak için bu programın şartlarının yerine getirilmesinin gerektiğini söyledi.
"Türk malı" damgası satış için yetiyor
Güney Afrika'ya 2005'ten bu yana ihracat yaptıklarını belirten Tekel, ürünlerini buradan da Mozambik, Angola, Zambiya, Zimbabve, Madagaskar gibi kilit ülkelerin bulunduğu toplam 13 ülkeye sattıklarını ifade etti.
Sahra Altı Afrika'daki faaliyetlerine ilk Güney Afrika ile başladıklarını kaydeden Tekel, Afrika’ya olan ilgiye kayıtsız kalmadıklarını, hızlı davranıp Güney Afrika'da yüzde 100 Türk sermayeli olan Aksa jeneratörü açtıklarını dile getirdi.
Tekel, bu kıtada tanıtım amacıyla yaptıkları reklam çalışmalarında ürünlerinin "Türk malı" olduğunu öne çıkardıklarını kaydederek kıtaya daha fazla Türk şirketin yatırım yapması gerektiğini vurguladı.
Kazancı Holding grup şirketlerinden Aksa Enerji’nin de Afrika’da önemli bir marka olmayı başardığına işaret eden Tekel, bir yıl içinde Batı Afrika'daki Gana ve Mali enerji santrallerinin yanında Sahra Altı Afrika’daki Madagaskar’da kurulan enerji santrali ile toplamda 1000 megavatın üzerinde enerji santrali kurulumlarının devam ettiğini söyledi.
